Aseptyczne pakowanie – fundament bezpiecznej żywności
19 Mar 2018 06:54

Według opublikowanego ostatnio raportu dotyczącego aseptycznego pakowania (Aseptic Packaging Market: Global Industry Analysis, Trends, Market Size & Forecasts to 2023) skumulowany roczny wskaźnik wzrostu (CAGR) globalnego rynku opakowań aseptycznych wyniesie między 9,5% a 10,0% w okresie od 2017 do 2023 roku. W obliczu tak prężnie rozwijającego się rynku producenci żywności stoją przed wyzwaniem zapewnienia najnowocześniejszych rozwiązań umożliwiających utrzymanie idealnie higienicznych warunków w procesie produkcji. 

Rozwiązaniem mogą być innowacyjne metody konserwacji i pakowania aseptycznego, które z pewnością skupią uwagę zwiedzających nadchodzące targi Anuga FoodTec odbywające się w Kolonii w dniach 20-23 marca 2018 r.

Producenci branży spożywczej dążą do tego, aby ich produkty były jak najbardziej świeże i nieprzetworzone, gdyż takich właśnie produktów oczekują konsumenci. Ograniczanie stopnia przetworzenia żywności to jeden z dynamicznie rozwijających się światowych trendów, prowadzący do sytuacji, w której wytwórcy w procesie produkcji muszą zachować wyjątkowo wysokie standardy higieny, jeśli chcą zrezygnować ze stosowania środków konserwujących i procesów z wykorzystaniem wysokich temperatur. Minimalne przetwarzanie (Minimal Processing) to kluczowe hasło towarzyszące zbliżającym się targom branży technologii spożywczych Anuga FoodTec, podczas których zaprezentowane zostaną nowoczesne metody i urządzenia zapewniające produkcję żywności zgodną z tym hasłem.

Aseptyka – zapewnienie w pełni sterylnego środowiska

Doskonałym przykładem takiej produkcji jest aseptyczne napełnianie w technologii na zimno butelek z tworzyw sztucznych lub kartonów na napoje. Metoda ta polega na aseptycznym pakowaniu produktu spożywczego w sterylnym – z perspektywy technologii żywności – urządzeniu. Cała produkcja odbywa się w wyjałowionym środowisku, w którym produkt spożywczy i opakowanie są osobno sterylizowane i łączone w warunkach jałowych. Takie otoczenie sterylne dla żywności jest warunkiem koniecznym do pakowania aseptycznego; dotyczy to zwłaszcza produktów wrażliwych, które mają niewielką zdolność ochrony w stosunku do intensywności namnażania się mikroorganizmów. Niestety podczas decyzji inwestycyjnych oprócz aspektów technologicznych ważną rolę odgrywają związane z tym koszty, dlatego powszechne wdrożenie tej technologii przez producentów nie jest łatwym do realizacji rozwiązaniem.

Minimalizacja obszaru krytycznego

W tych częściach urządzeń, które mają bezpośredni kontakt z produktem, należy zapewnić całkowicie sterylne warunki. Aby zwiększyć zarówno bezpieczeństwo pakowania aseptycznego w technologii na zimno, jak i jego opłacalność, producenci maszyn dążą do ograniczenia obszaru kontaktu z produktem i jego uproszczenia. Im bowiem bardziej skomplikowany system napełniania, tym droższe jest utrzymanie trwałej dyspozycyjności aseptycznej. 

Proces sterylnego pakowania nie wymusza zastosowania w całym pomieszczeniu charakterystyki środowiska określanego jako czyste (cleanroom). W niektórych przypadkach stosuje się strefę aseptyczną, która jest utrzymywana w warunkach sterylnych dzięki dodatniemu strumieniowi wyporowemu czystego powietrza.

Metody wyjaławiania

Wymogiem dla zapewnienia warunków sterylnych jest łatwa do czyszczenia forma i niezawodne oczyszczanie instalacji, aparatury, urządzeń i komponentów oraz ewentualnie odpowiednio dostosowane środowisko procesu, jeśli zostanie ono zaklasyfikowane jako mające kontakt z produktem. Aseptyczność należy utrzymywać podczas trwania całego procesu produkcji. Takie same warunki muszą spełniać zarówno opakowania, jak i środki pomocnicze. Oznacza to, że muszą one nadawać się do czyszczenia i wyjaławiania oraz do sterylnego napełniania. W zależności od opakowania, do wyjaławiania urządzeń można użyć różnych metod: sterylizacji przez zanurzenie w kąpieli z nadtlenku wodoru lub kwasu nadoctowego. Czasem stosuje się również łączenie obu powyższych metod. Sterylizacja opakowań może także odbywać się na etapie półproduktów. W ostatnim czasie zastosowanie znajduje metoda pulsującego światła białego (pulsed-light), polegająca na skutecznej sterylizacji za pomocą krótkotrwałego (0,3 s) naświetlania o dużej intensywności, działającego na powierzchnie opakowania i pokrywki.

Wśród zapowiedzianych wystawców Anuga FoodTec 2018 zarysowuje się wyraźny trend: ze strony producentów produktów spożywczych i napojów istnieje duże zapotrzebowanie na metody sterylizacji w technologii na zimno. W ostatnim czasie temat ten zaczyna dotyczyć również owoców i warzyw, które do tej pory można było pakować wyłącznie w technologii na gorąco – tak jak wciąż ma to miejsce w procesie pakowania mleka.

Technologie pakowania oraz inne nowoczesne rozwiązania i innowacyjne produkty, jak choćby aseptyczne linie produkcyjne czy gotowe systemy pakowania, będą szeroko prezentowane w trakcie targów Anuga FoodTec, podczas specjalnie aranżowanych dla zwiedzających wycieczek z przewodnikiem po najnowszych technologicznych rozwiązaniach branży spożywczej oferowanych przez wystawców z całego świata.

Opracowano na podstawie materiałów Anuga FoodTec