Bezpieczne opakowanie: dla każdego z innej perspektywy 
10 Dec 2018 13:40

Tym razem w Sopocie w hotelu Haffner w dniach 15-16 listopada br. odbyła się ósma konferencja „Bezpieczne Opakowanie”, zorganizowana przez redakcje czasopism „Opakowanie” i „Poligrafika”. Było to pierwsze tego rodzaju spotkanie. 

Po pierwsze przedstawiono aż 9 referatów, z tego 2 dwuczęściowe. Konferencja była dwudniowa; dzień drugi był przeznaczony na zwiedzanie Centralnego Laboratorium firmy J.S. Hamilton w Gdyni. Sponsorami obecnej edycji konferencji były firmy: Bobst, EyeC, EFI, J.S. Hamilton Poland, Heidelberg, hubergroup, Marcato (Grupa KGL), Metsä Board oraz Reprograf. Jak widać, grupa sponsorów tym razem poszerzona. Po raz pierwszy w konferencji uczestniczyła firma Marcato należąca do Grupy KGL.

Podczas konferencji wygłoszono 9 (a praktycznie 11) bardzo interesujących, na wysokim poziomie merytorycznym referatów. Zostały one podzielone na trzy bloki tematyczne; po każdym z nich odbywała się sesja pytań i odpowiedzi. Tematyka wystąpień jak zwykle była związana z szeroko pojętym „bezpiecznym opakowaniem”. Tradycyjnie już każdy z prelegentów inaczej pojmował to określenie, w związku z czym wystąpienia dotyczyły różnej tematyki, ale zawsze związanej z szeroko pojętym bezpiecznym opakowaniem. Jako osoba prowadząca wszystkie dotychczasowe konferencje mogę stwierdzić, że tematyka prezentowana na obecnej konferencji była bardzo ciekawa, nowoczesna i na wysokim poziomie merytorycznym. Z roku na rok poziom prezentowanych wystąpień oraz nowoczesność przedstawianych rozwiązań rosną. Zakres pojęciowy bezpiecznego opakowania wyznacza także coraz szersze ramy.

W pierwszym bloku wygłoszono 4 referaty, w tym jeden dwuczęściowy. Pierwszy pt. „Bezpieczeństwo drukowania na przykładzie rozwiązań firmy Screen” wygłosił Tomasz Naglik z firmy Reprograf. W referacie przedstawiono bezpieczeństwo cyfrowego druku natryskowego UV stosującego atramenty o niskiej migracji (Low Migration). Omówiono zagrożenia wynikające ze stosowania tego systemu do drukowania opakowań do pakowania żywności. Scharakteryzowano rodzaje stosowanych barier. Kolejnym zagadnieniem poruszonym w referacie była możliwość stosowania różnych metod zabezpieczenia opakowań drukowanych cyfrowo przed ich fałszowaniem. Omawiana maszyna cyfrowa Truepress Jet L350UV + LM posiada programowo możliwość drukowania m.in. następujących zabezpieczeń w postaci specjalnych grafik: Cancelogram (obraz ukryty w obrazie), EURion, gilosze, mikrodruk, druk irysowy, Recto – verso, kody QR, ukryty obraz i numeracja. Jak widać, nie tylko drukuje ona atramentami o niskiej migracji, ale także umożliwia wykorzystanie dużego wachlarza zabezpieczeń przed fałszowaniem wydrukowanego przez siebie opakowania, które są dość łatwe w identyfikacji, co przekłada się na zabezpieczenie pakowanego produktu (żywność, leki, kosmetyki) przed podróbką.

Drugi referat wygłoszony przez Marka Chmielewskiego z firmy Heidelberg Polska pt. „Zabezpieczenia i znakowanie produktów w interesie producenta i konsumenta” dotyczył również zabezpieczenia opakowań, tym razem drukowanych techniką offsetu arkuszowego. Przedstawiono najnowsze polskie (!) opracowanie pod kątem zabezpieczeń drukowanych techniką offsetową opakowań m.in. do pakowania produktów spożywczych, chemicznych, kosmetycznych, farmaceutycznych. Referat dotyczył innowacyjnego systemu rastrowania MultiDot Save & Security. System ten jest polskim rozwiązaniem konsorcjum w składzie: Heidelberg Polska Sp. z o.o., Drukarnia Perfekt SA, Zakład Poligrafii Politechniki Warszawskiej. Program jest współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju; planowane zakończenie projektu to luty 2019 r. Projekt dotyczy nowatorskiego systemu rastrowania umożliwiającego kodowanie informacji. 

Informacje te są odkodowywane przez specjalną lupę lub telefon komórkowy (oczywiście telefon musi być zaopatrzony w odpowiednią aplikację). System MultiDot ma i inne zalety: oszczędza farbę, ogranicza odpady, podnosi jakość druku oraz eliminuje zjawisko Moire'y. System jest chroniony patentem.

Trzecie wystąpienie to dwuczęściowy referat przedstawicieli firmy hubergroup Polska. Jeśli dwuczęściowy, to dwa różne tematy i dwóch referentów. Część pierwsza dotycząca drukowania opakowań giętkich pt. „Nowatorska koncepcja farb rozpuszczalnikowych hubergroup” została wygłoszona przez Adama Bigielmajera. Referat dotyczył właściwości nowych kompostowalnych rozpuszczalnikowych farb ciekłych serii Gecko. Są to farby stosowane do drukowania fleksograficznego i wklęsłego materiałów przeznaczonych do produkcji opakowań giętkich. W ramach tej serii zostały opracowane farby do drukowania powierzchniowego oraz lakiery uszlachetniające druk. Drugi referat wygłoszony przez Roberta Kuczerę nosił tytuł „Farby drukowe w kontekście odpowiedzialnego i świadomego oddziaływania na społeczeństwo i środowisko”. Przedstawiono w nim wpływ różnych aspektów na zrównoważony rozwój ze szczególnym uwzględnieniem wpływu drukowanych opakowań giętkich. Scharakteryzowano także ekologiczne cele firmy hubergroup. Cele te zawierają się w stwierdzeniu, że firma jest odpowiedzialna za produkcję farb drukarskich, ale czuje się o wiele bardziej odpowiedzialna za ochronę środowiska.

Kolejny referat pt. „Wykorzystanie tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w produkcji opakowań a bezpieczeństwo produktów spożywczych” wygłoszony przez dr inż. Anitę Frydrych zamykał pierwszy blok tematyczny. Prelegentka, zatrudniona jako doradca techniczny i kierownik projektów R & D w firmie Marcato Sp. z o.o. należącej do Grupy KGL, podzieliła się wiadomościami i wynikami badań prowadzonych w swojej firmie. Przedstawiła system recyklingu opakowań poużytkowych z tworzyw sztucznych (pokonsumenckich odpadów z tworzyw sztucznych) w gospodarce o obiegu zamkniętym. Omówiła też problemy związane z przetwórstwem tworzyw sztucznych, m.in. niemożność przetworzenia „tworzyw niepasujących w procesie recyklingu”, tworzyw wielowarstwowych, tworzyw barwionych w masie. Szczególnie trudne do rozdzielenia są tworzywa biodegradowalne i niektóre atramenty stosowane w drukowaniu natryskowym. Mimo tych ograniczeń firma produkuje folie wielowarstwowe z wsadem z recyklingu. Są to głównie trójwarstwowe folie PET ze środkową warstwą z RPET (PET z recyklingu) oraz wielowarstwowe folie z PP ze środkową warstwą barierową i warstwami RPP (PP z recyklingu). Tego rodzaju laminaty mogą być stosowane do pakowania żywności; oczywiście w obu przypadkach warstwy środkowe (stykające się z pakowanym produktem) oraz warstwy zewnętrzne wytworzone są z tworzyw pierwotnych. Ponadto z materiałów z recyklingu można wytworzyć lite folie barwione, spienione folie z PET oraz żaroodporne opakowania z CPET. Przedstawiony referat wzbudził ogromne zainteresowanie. 

Blok drugi rozpoczynał referat pt. „Nowe technologie do produkcji opakowań kaszerowanych” wygłoszony przez managera ds. sprzedaży firmy Bobst Pawła Kocika, wspomagany wystą-pieniem Clausa Bahra z zakładu Bobst Grenchen AG. Poza informacjami o firmie i profilu produkcji prelegenci skupili się na nowych maszynach (oklejarkach) służących do produkcji opakowań z kaszerowanej tektury litej i falistej. Pokazano udział takiej maszyny w tworzeniu nowych opakowań prezentujących produkt (towar), tj. opakowań POS, POP i displayów. Przedstawiono właściwości i zalety maszyny Foliostar 165 Matic do arkuszowego laminowania tektury falistej. Zaprezentowano też nowoczesne zespoły klejowe Garpo Nano, które redukują zużycie kleju od 20 do 50%. Maszyna Foliostar jest wyposażona w takie klejowniki. Przedstawiono również nowe zwojowe maszyny laminujące. Zastosowanie prezentowanych urządzeń umożliwia producentom opakowań wykonanie skomplikowanych projektów (m.in. z foliami barierowymi), gwarantuje wysoką wydajność, stabilność pracy, automatyzację, wysoką jakość oraz oszczędność materiałów. Przedstawione przez firmę Bobst rozwiązania zwiększają kontrolę i minimalizują ryzyko powstania błędów w procesie produkcji.

Kolejnym wystąpieniem w tym bloku był referat wygłoszony przez Marcina Wekslera, szefa firmy EyeC Polska, o dość długim tytule „Dlaczego kontrola plików i gotowych opakowań jest ważna? Po co firmy stosują systemy inspekcji wizyjnej? Jak one działają i co zmieni się po ich zainstalowaniu? Czyli o tym, jak zarządzać ryzykiem oraz jak zabezpieczyć swój produkt, biznes i markę, a także zadbać o swoich klientów, osiągając zarazem ekonomiczny sukces”. Odpowiedź na wszystkie pytania zawarte w tytule dał referat, który był kilkuczęściowy. Zaczął się od oceny sytuacji na rynku drukarskim, poprzez historyjkę obrazkową przedstawiającą rozmowę klienta kupującego opakowania z ich wykonawcą; następnie znalazły się w nim informacje o 100% kontroli wizyjnej od samego początku, czyli od prepressu do postpressu, po nich pokazano przypadki błędnej produkcji wychwycone na różnych etapach technologicznych, no i oczywiście nowe urządzenia do inspekcji wizyjnej. Odpowiedź na tytułowe pytania jest prosta: robimy to wszystko po to, aby ewentualne błędy wychwycić na samym początku procesu technologicznego – najlepiej w prepressie – oraz żeby nie ponosić wysokich kosztów i przypadkiem nie wprowadzić wadliwego opakowania (np. z błędem w przepisie lub instrukcji) na rynek. Marcin Weksler przedstawił także nowe urządzenia do inspekcji wizyjnej: Proofiler Graphic, EyeC Proofiler 600 DT i EyeC Proofiler 1200 DT. Prelegent omówił zasady ich działania. Z tymi urządzeniami wyłowimy ewentualne błędy na każdym etapie produkcji.

Ten blok tematyczny kończył referat pt. „Bezpieczeństwo procesów produkcyjnych gwarancją bezpiecznych opakowań. Rola MIS i kontroli procesów produkcji w branży opakowaniowej” wygłoszony przez Monikę Nojszewską z firmy EFI. W referacie została określona globalna rola opakowań oraz wyzwania, czyli jak sprostać zmieniającym się zamówieniom na wykonanie opakowań i opis stanu drukarni. Po przeanalizowaniu powyższych czynników należy zmienić sposób myślenia w drukarni. W związku z tym potrzebny jest system zarządzania informacją, w skrócie MIS, dla opakowań. Jest wiele systemów różnych producentów, dedykowanych różnym rodzajom opakowań. Firma EFI ma system pakietowy, który jest w świecie rzeczywistym jedynym przykładem dla firm pakujących tego, co InfoTrends mówi o architekturze przepływu pracy opartej na komponentach. Dodając komponenty oprogramowania, które reprezentują funkcje w Twojej firmie, jesteś w stanie lepiej skalować swoją firmę i dodawać je do obiegu pracy bez opóźnień oraz wysokich kosztów związanych z zakupem, wdrożeniem, testowaniem i szkoleniem pracowników w zakresie nowego rozwiązania, które ma więcej możliwości niż jest to potrzebne. Możesz po prostu dodać funkcjonalność do istniejącego workflow, który jest zbudowany tak, aby działał prawidłowo z tym, co już masz na miejscu. W referacie przedstawiono zastosowanie MIS do produkcji poszczególnych rodzajów opakowań i procesów ich wytwarzania. System zarządzania informacją (MIS) wraz z kontrolą procesów technologicznych pozwala wyeliminować błędy, a co za tym idzie sprawia, że wytworzone opakowanie jest bezpieczniejsze.

W trzecim bloku wygłoszono dwa referaty. Pierwszy pt. „Bezpieczeństwo produktu w środowisku” wygłosił Piotr Orliński z firmy Metsä Board Polska. Referat dotyczył bezpieczeństwa opakowań wykonanych z tektur wielowarstwowych produkowanych w koncernie Metsä Board. Na to bezpieczeństwo środowiskowe składa się kilka faktów: tektury Metsä Board produkowane z pierwotnych mas włóknistych są czyste i higieniczne, można ich bezpiecznie używać do pakowania żywności, surowce drzewne są w 100% identyfikowalne jako pochodzące z północnoeuropejskich lasów, zarządzanych zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Metsä Board ma pełną kontrolę nad wszystkimi surowcami od etapu lasów po masę włóknistą i produkcję tektury. Zapewnia to wyjątkowy nieprzerwany łańcuch bezpieczeństwa produktu, kontrolowane są także logistyka i przetwórstwo. Opakowania wykonane z tektur produkowanych przez Metsä Board mają doskonałe właściwości sensoryczne. Produkt jest bezpieczny na półkach, w domach i w podróży. Zapakowane towary smakują i pachną tak jak powinny. Materiał tekturowy jest biodegradowalny, nadający się do recyklingu i kompostowania lub do produkcji energii. Materiały barierowe, z których korzysta Metsä Board, są bezpieczne w bezpośrednim kontakcie z żywnością. Tektury nie zawierają chemii opartej na fluorze. Bezpieczeństwo produktu ma być sprawą oczywistą. Reputacja globalna tektury jako marki może zostać zniszczona w ciągu kilku sekund w mediach społecznościowych.

Ostatnim referentem był Adam Fotek, ekspert ds. badań w laboratorium J.S. Hamilton. Wygłosił on referat pt. „Przykładowe wymagania i badania dla materiałów niestandardowych”. Przedstawiono w nim procedury badawcze dla niestandardowych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Te niestandardowe materiały to: drewno, miazga drzewna, guma, silikon, kamień oraz materiały biodegradowalne. Brak jest w stosunku do nich jasnych wymagań takich jak dla tworzyw sztucznych i papieru. Mimo to można te materiały badać pod kątem możliwości ich kontaktu z żywnością, korzystając z ogólnych wymagań odnośnie do produkcji opakowań do kontaktu z żywnością. W referacie przedstawiono propozycję badań wymienionych materiałów niestandardowych.

 W dyskusji poruszano wiele interesujących wątków, co było spowodowane głównie bardzo interesującą i nowoczesną tematyką poruszaną w wygłaszanych referatach. Dyskusja przeniosła się również na czas kolacji. 

W konferencji wzięło udział blisko 140 uczestników. Konferencje „Bezpieczne Opakowanie” są organizowane w cyklu rocznym, zdawałoby się więc, że w ciągu roku nie nastąpią istotne zmiany w podejściu do bezpieczeństwa opakowań. Jest to przypuszczenie mylne, gdyż życie mówi co innego – zmiany są bardzo istotne, co powoduje, że powinniśmy się spotkać za rok na kolejnej konferencji.

Wieczór pierwszego dnia konferencji przyniósł utworzenie przez znanego muzyka i dyrygenta prof. dr. hab. Piotra Sutta orkiestry z uczestników konferencji. Po krótkim czasie prób orkiestra zagrała na egzotycznych instrumentach pod jego batutą. Jak widać, jeśli ktoś ma talent, to i z nie-muzyków stworzy w krótkim czasie orkiestrę.

Dzień drugi był poświęcony wizycie w laboratorium firmy J.S. Hamilton, o której piszemy obok. 

Stefan Jakucewicz