Grupa Mondi, czołowy producent opakowań z papieru i tektury, stanęła na czele Project Proof, pionierskiego projektu prowadzonego przez Fundację Ellen MacArthur (EMF). W jego ramach stworzono prototyp elastycznego woreczka foliowego zawierającego co najmniej 20% poużytkowych odpadów plastikowych uzyskanych ze zmieszanych śmieci konsumenckich. Torebka może być wykorzystana do pakowania produktów gospodarstwa domowego, np. detergentów.
Project Proof stanowi jedno z działań Mondi wspierających inicjatywę New Plastics Economy Fundacji EMF. Koncentruje się on na projektowaniu produktów zgodnych z celami gospodarki obiegowej oraz dowodzi, że możliwe jest stosowanie odpadów i surowców wtórnych pochodzących z recyklingu do tworzenia nowych opakowań giętkich. Kolejnym krokiem Mondi ma być udoskonalenie prototypu w taki sposób, by można było go opłacalnie wykorzystać na skalę komercyjną przy tworzeniu opakowań dla międzynarodowych klientów z branży FMCG. Osiągnięcie tego celu pomoże w realizacji zobowiązania Mondi – podjętego przez Grupę jako sygnatariusza New Plastics Economy – że do 2025 r. w produkcji opakowań giętkich wykorzysta ona co najmniej 25% odpadów pokonsumenckich (pod warunkiem, że nie wpłyną one negatywnie na funkcjonalność lub wymogi bezpieczeństwa żywności).
Project Proof
Georg Kasperkovitz, dyrektor generalny oddziału Mondi Consumer Packaging, mówi: Wierzymy, że współdziałanie to klucz do znalezienia rozwiązania dla odpadów plastikowych, ponieważ napędza ono innowacje oraz wdrażanie szerokich systemowych zmian w całym łańcuchu wartości tworzyw sztucznych, z naciskiem na wymianę, redukcję i recykling.
Mondi stanęła na czele Project Proof, by sprawdzić, czy jest w stanie stworzyć dwa nowe produkty opakowaniowe: nadające się do recyklingu tworzywo sztuczne do produkcji opakowań giętkich zawierające domieszkę odpadów pokonsumenckich; oraz woreczek typu FFS (przeznaczony na maszyny formująco-napełniająco-zgrzewające) do pakowania żywności. Szerszym celem jest znalezienie alternatywy dla wielowarstwowych laminatów, często stosowanych do pakowania żywności, a w efekcie zwiększenie poziomu recyklingu zużytych opakowań.
Bez taryfy ulgowej
W pierwszej fazie projektu udało się stworzyć prototyp wykonany z użyciem co najmniej 20% odpadów pokonsumenckich: elastyczną torebkę przeznaczoną na produkty niespożywcze takie jak detergenty do prania oraz płyny do mycia naczyń. W jej produkcji wykorzystano wyjątkowo zanieczyszczony i nieprzetworzony materiał odpadowy. Po jego oczyszczeniu i posortowaniu z wykorzystaniem szerokiej gamy dostępnych technologii otrzymano pochodzącą z odzysku żywicę polimerową, nadającą się do produkcji opakowań giętkich. Użyto jej do wyprodukowania końcowego prototypu: w pełni użytecznego woreczka stojącego o odpowiedniej konstrukcji, ze zgrzewem o dużej wytrzymałości i zintegrowanym zamknięciem strunowym. Wyglądem przypomina papier makulaturowy ze zmieszanymi cząstkami plastiku, które tworzą na powierzchni drobne cętki o niejednolitym kolorze.
Chcieliśmy się przekonać, co osiągniemy przy zastosowaniu najgorszego możliwego wkładu, a stworzyliśmy w pełni użyteczny prototyp – wyjaśnił Graeme Smith, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w Mondi Consumer Packaging. Wyniki tego eksperymentu dowodzą potencjału produktu, jeśli zostanie stworzony z wykorzystaniem wstępnie posortowanego materiału lepszej jakości. Usprawnienie mechanizmów zbiórki odpadów oraz projektowanie opakowań pod kątem ich recyklingu dodatkowo poprawi ten proces i pomoże w „domknięciu” pętli zrównoważonego rozwoju.
Jak stworzyć woreczek na żywność
Druga część Project Proof skoncentrowała się na tworzeniu woreczków na żywność o wydłużonej trwałości, spełniających wyśrubowane normy techniczne firm FMCG uczestniczących w projekcie. Bariera z warstwy aluminium, często stosowana w standardowych spożywczych opakowaniach z plastiku, może wydłużyć przydatność produktu do spożycia, ale jest źródłem problemów podczas recyklingu. Project Proof stanowi dla sektora FMCG okazję do przewartościowania oraz potencjalnego zmniejszenia niektórych wymogów, dzięki czemu możliwe stanie się wykorzystanie w produkcji bardziej ekologicznych materiałów.
Testy monomateriałów, pozbawionych problematycznych warstw takich jak aluminium i nadających się do recyklingu, w konwencjonalnych strumieniach odpadów odbywały się już wcześniej. Uznano jednak za konieczne kontynuowanie dalszych prac rozwojowych w tym zakresie, ponieważ obecna oferta nie spełnia podstawowych wymogów stawianych przez właścicieli marek. Obecnie trwają rozmowy nad zawarciem Wspólnych Umów Rozwojowych w celu kontynuowania dalszych badań w tym obszarze w przyszłości.
Takie umowy pozwolą na przyciągnięcie talentów i technologii do technicznie wymagających obszarów rozwoju produktu, w których tylko pełne zespoły projektowe pracujące nad kompletnym łańcuchem wartości mogą określić przyszłe specyfikacje i aprobaty względem materiałów łatwiejszych w recyklingu.
Pionierskie projekty
Współcześnie przed opakowaniami z plastiku stoją wyzwania, z których realizacją nie poradzi sobie żadna samotna organizacja. EMF stworzyła Pionierskie Projekty (Pioneer Projects), które mają na celu umożliwienie wspólnej pracy nad stosownymi rozwiązaniami w ramach sektora tworzyw sztucznych. Pioneer Projects to przedkonkurencyjna współpraca kierowana przez członków Inicjatywy New Plastics Economy takich jak Mondi. Uczestnicy branżowego łańcucha wartości są zapraszani do tworzenia i testowania innowacji, które mogą zmienić sposób, w jaki produkujemy, stosujemy tworzywa i ponownie ich używamy. To miejsce, w którym konkurenci mogą w bezpieczny sposób dzielić się swoją wiedzą w celu osiągania postępu, który w innych okolicznościach nie byłby możliwy.
Obecnie trwają także inne Pionierskie Projekty, które – pod egidą EMF – są realizowane przez interesariuszy z różnych części łańcucha wartości branży producentów tworzyw sztucznych. Mondi bierze udział w trzech takich projektach: Project Barrier (Bariera), Project Sea (Morze) oraz Project Holy Grail (Święty Graal). Pierwszy z nich koncentruje się na opracowywaniu wytycznych dla przyszłych twórców odzyskiwalnych opakowań giętkich z tworzyw sztucznych; drugi skupia się na analizie odpadów trafiających do mórz i próbie określenia miejsc, w których się gromadzą; wreszcie Święty Graal służy tworzeniu znaczników i cyfrowych znaków wodnych, które pozwolą firmom zajmującym się recyklingiem na szybką, zautomatyzowaną identyfikację różnych rodzajów tworzyw sztucznych, a w efekcie na ułatwienie procesów recyklingu.
Na podstawie materiałów firmy Mondi opracował TK
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
