Nowy przewodnik KE pomaga obliczyć koszty ROP
4 Nov 2025 08:00

Sorry, this entry is only available in Polski.

Komisja Europejska udostępniła opcjonalne wytyczne, aby pomóc państwom członkowskim w obliczeniu kosztów rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) zgodnie z dyrektywą w sprawie jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych.

Komisja sugeruje alokowanie kosztów ROP według masy, objętości lub ilości wytworzonych odpadów

Dokument nie jest prawnie wiążący, ale zawiera wskazówki dla państw członkowskich dotyczące interpretacji i wdrażania art. 8 dyrektywy w sprawie jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych. Obejmuje on koszty sprzątania pojemników na żywność i napoje, w tym kubków, opakowań jednostkowych i zbiorczych oraz lekkich plastikowych toreb na zakupy.

Komisja sugeruje alokowanie kosztów ROP według masy, objętości lub ilości wytworzonych odpadów, i proponuje dwa różne podejścia do obliczania ilości odpadów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku w miejscach publicznych.

Metody oparte na danych wejściowych mogą wykorzystywać dane na poziomie branżowym, pochodzące z oficjalnych europejskich lub krajowych baz danych, dotyczące masy lub liczby produktów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku wprowadzonych do obrotu. Dane te można następnie porównać z szacunkowymi ilościami odpadów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku w miejscach publicznych, uzyskanymi na podstawie ocen terenowych, trendów w zachowaniach poszczególnych konsumentów, charakterystyki rynku itp.

Wszystkie te informacje mają posłużyć do oszacowania całkowitej ilości produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, które zostały prawidłowo zutylizowane lub porzucone w każdym państwie członkowskim. Komisja podkreśla jednak, że podejście to opiera się na dokładnych danych rynkowych i nie uwzględnia przepływów transgranicznych ani zjawiska „pasażerów na gapę”. Nie przewiduje się również rozróżnienia kosztów między różnymi gminami, ponieważ prawdopodobnie nie będą dostępne odpowiednie dane rynkowe.

Z kolei metody oparte na wynikach służą do obliczania całkowitej ilości i/lub masy odpadów z tworzyw sztucznych w środowisku na podstawie badań próbek śmieci. Wymaga to danych z analiz przeprowadzonych po zebraniu i usunięciu śmieci – na poziomie lokalnym, regionalnym lub krajowym – dotyczących całkowitej ilości śmieci i odsetka produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Komisja dodaje, że dokładność tego podejścia opiera się na solidnych parametrach z poprzednich badań próbkowania. Liczba i częstotliwość pomiarów powinny być reprezentatywne statystycznie; czynniki takie jak pory roku i pogoda mogą mieć wpływ na próbkowanie, a zanieczyszczenia, takie jak zawartość wilgoci i pozostałości żywności, mogą wpływać na alokację kosztów w oparciu o ciężar.

Komisja twierdzi, że należy stosować co najmniej jedną jednostkę miary (masę, objętość lub ilość) w celu uwzględnienia wszystkich kosztów na etapach oczyszczania, transportu i przetwarzania, ale ostrzega, że koszty mogą się „znacznie” różnić w zależności od wybranej jednostki miary dla poszczególnych produktów z tworzyw sztucznych. Komisja wzywa organy publiczne do naliczania kosztów ROP wyłącznie za przeprowadzone procesy oczyszczania.

Państwa członkowskie mogą również zostać poproszone o dostarczenie danych dotyczących głównych wydatków związanych z odpadami. Mogą one obejmować koszty sprzątania i przetwarzania, maszyn, mediów, pojazdów i transportu (koszty za godzinę pomnożone przez roczne zużycie pojazdów i mediów). Koszty te mogłyby następnie zostać podzielone między wszystkich odpowiednich producentów w oparciu o ilość produktów, które wprowadzają oni do obrotu, ponieważ identyfikacja odpadów oznakowanych marką jest uważana za „trudną i kosztowną”.

Opracowano na podstawie informacji serwisu Packaging Europe