Dawanie tego, czego potrzebuje rynek, czyli: wszechobecna presja kosztów, wymogi prawne oraz jeszcze atrakcyjniejsze sposoby kreowania marki to kluczowe wyzwania na rynku opakowaniowym. Sappi realizuje je poprzez rozwijanie swego działu papierów specjalistycznych. Długoterminowy cel to: wyposażenie papierów w funkcjonalności zwiększające udział źródeł odnawialnych oraz opraco-wanie opakowań zgodnych z zasadą zrównoważonego rozwoju, które są dodatkowo łatwiejsze w recyklingu.
Na początek dobra wiadomość: rynek opakowaniowy będzie się nadal rozwijał w nadchodzących latach, we wszystkich sektorach: od opakowań giętkich, przez opakowania kartonowe, po tekturę falistą. W najbliższej przyszłości nie widać końca opakowaniowego boomu. Przyczyny takiego stanu rzeczy są różne. Po pierwsze: rynki w Azji i Afryce są na fali wznoszącej; po drugie, w Europie i Ameryce Północnej rozwija się zapotrzebowanie na mniejsze, ale bardziej zróżnicowane opakowania – odpowiedź na rosnącą liczbę jednoosobowych gospodarstw domowych. W obu przypadkach oznacza to potrzebę zwiększenia ilości materiałów opakowaniowych. A zła wiadomość? Nie ma takiej, o ile producent papierów specjalistycznych będzie wiedział, czego oczekuje rynek, i zaadaptuje się właściwie i z odpowiednią przezornością!
Producenci papieru na całym świecie rozmaicie reagują na generalny spadek poziomu zużycia papieru w sektorze graficznym. Część firm wycofuje się z tego rynku, podczas gdy inne inwestują w swe fabryki z myślą o utrzymaniu i rozwijaniu swego biznesu. A jaka jest odpowiedź Sappi? Inwestycja ponad
60 mln euro w przeróbkę maszyny papierniczej PM2 w Alfeld w celu zagwarantowania zwiększonych dostaw na rynki papierów specjalistycznych i zaspokojenia żądań wysokiej jakości. Produkcja tych papierów wymaga znaczącej wiedzy i wielu lat doświadczeń. Nowe inwestycje zostały dokonane niedawno; nowe Laboratorium Papieru oraz innowacyjny system inspekcji wstęgi (WIS) w maszynie PM2 mają na celu zapewnienie jeszcze doskonalszych testów jakości w Alfeld.
Napędzanie innowacji
Siła napędowa, która ma wpływ na rynek opakowaniowy – nie udawajmy, że jest inaczej – to głównie presja kosztowa. W coraz większym stopniu twórcy nowych rodzajów papieru koncentrują się na poszukiwaniu rozwiązań, które redukują ceny papieru, jednak bez pogarszania stopnia ochrony produktu. Takie wnioski wynikają z badania przeprowadzonego przez EasyFairs w 2012 r., w którym wzięli udział przedstawiciele przemysłu opakowaniowego. Zaraz za nią postępuje potrzeba bardziej atrakcyjnego brandingu i większej przyjazności dla środowiska. Kluczowym czynnikiem, zwłaszcza w przypadku opakowań na żywność, jest zgodność z obowiązującymi przepisami prawa dotyczącymi bezpieczeństwa żywności, a także ograniczanie strat żywności.
Jednym z przykładów działań Sappi jest odpowiedź firmy na rozporządzenie dotyczące olejów mineralnych obowiązujące od 2013 r.: w ubiegłym roku na wystawie interpack Sappi zaprezentował nowe papiery – Algro Guard M oraz Leine Guard M – wyposażone w bariery chroniące przed olejami mineralnymi (MOB). Te proekologiczne i nadające się do odzysku podłoża zapobiegają przenikaniu do żywności pozostałości olejów mineralnych z opakowań produkowanych ze zrecyklowanego papieru. Ten problem dotyka zwłaszcza suchej i tłustej żywności takiej jak ryż, makarony, muesli i czekolada. Innowacyjne papiery opracowane wspólnie z firmą BASF zostały doskonale przyjęte przez rynek. Dla producentów markowych towarów oznacza to, że mogą nadal używać przyjaznych dla środowiska, pochodzących z recyklingu włókien do produkcji swych pudełek składanych, a także pojemników opakowaniowych i transportowych. Żywność jest w nich chroniona przez wewnętrzne worki, torebki i saszetki wykonane z produkowanych przez Sappi papierów MOB.
Rosnące wymagania względem opakowań
Przysłuchiwanie się producentom markowych towarów opowiadającym, w jaki sposób wykorzystują trendy rynkowe dla określonych celów pokazuje wyraźnie, że przy opracowywaniu nowych opakowań kluczowa jest świadomość kosztów. Chcieliby oni realizować taki sam, a nawet wyższy poziom funkcjonalności, ale przy znacznie mniejszym udziale opakowań. To oznacza, że opakowania muszą być lżejsze i cieńsze. Na początku marca tego roku Sappi uruchomiło w Brightlands Chemelot Campus w Holandii pilotowy projekt produkcji nanocelulozy. W fazie tworzenia jest również projekt sprawdzający potencjał nanowłókien przy produkcji jeszcze wytrzymalszych papierów i tektur, które pozwolą na dodatkową redukcję gramatur.
Odnawialne lub recyklowalne materiały stanowią kolejny wymóg w opracowywaniu nowych opakowań. Dodajmy do tego inne cele: opakowanie musi optymalnie budować wizerunek marki, oferować lepsze funkcje ochronne oraz w elegancki sposób eksponować produkty na półkach sklepowych. Nie zapominajmy też, że dzięki nowym technologiom cyfrowym i wirtualnym opakowania mogą być wyposażone w inteligentne funkcje, które wcześniej nie istniały. Ten typ opakowań inteligentnych jest wykorzystywany zarówno do ochrony przed fałszerstwami, jak i do wsparcia pomysłowych strategii marketingowych.
W porównaniu z tworzywami papier pozostaje materiałem o najwyższej skali recyklingu. Celem nieustających innowacji w Sappi jest wyposażenie papierów w jeszcze więcej funkcjonalności – takich jak poprawa ochrony żywności – w celu zastąpienia lub zminimalizowania ilości tworzyw w opakowaniach w okresie długoterminowym. Twórcy stawiają sobie za cel, by nowe materiały mogły konkurować pod względem kosztów z wielowarstwowymi kompozytami używanymi obecnie.
Dodatkowym czynnikiem zachęcającymi Sappi do opracowywania przyjaznych dla środowiska alternatywnych typów opakowań są wprowadzone przez UE kontyngenty, które mają ograniczyć ilość odpadów w okresie najbliższych 5 lat. Dzięki Algro Nature firma Sappi koncentruje się na odnawialnych i kompostowalnych materiałach opakowaniowych. Sappi wraz ze swym partnerem Innovia Films zaprezentowała na wystawie Coteca 2014 praktyczne rozwiązanie przeznaczone dla kompostowni przydomowych: opakowanie na kawę, herbatę i kokosy. To jedyny materiał kompozytowy, w którym giętka folia opakowaniowa NatureFlex firmy Innovia została wykorzystana do zalaminowania papieru Algro Nature.
W Indiach, kraju ze szczególnie wysokim wskaźnikiem odpadów z tworzyw sztucznych, przy promowaniu opakowań odnawialnych i/lub opakowań z materiałów alternatywnych, takich jak papier, niezbędne będą inicjatywy rządowe. Sappi pracuje obecnie nad projektem z tamtejszym czołowym producentem żywności, który ma zmienić swoje opakowania na biodegradowalne rozwiązanie oparte na Algro Nature/NatureFlex.
Sappi: rewolucyjny dostawca
Podczas gdy producenci papieru tradycyjnie twierdzą, że są w stanie dostarczyć tylko taki papier, który można wyprodukować w papierni, Sappi bierze sobie do serca zmienne potrzeby przemysłu opakowań i dostosowuje do nich prace rozwojowe nad produktem oraz inwestycje wewnątrz firmy. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest przebudowa PM2 w centrum kompetencji w Alfeld i innych lokalizacjach, z milionami euro zainwestowanymi w moce produkcyjne w zakresie papierów specjalistycznych.
Kolejnym krokiem jest ekspansja linii produktów Sappi w celu zaspokojenia rosnących potrzeb rynku na papiery specjalistyczne. Tej wiosny Sappi pokazała nową tekturę GC do produkcji pudełek składanych – markę atelier – która rozszerza i pogłębia zakres powlekanych tektur z włókien pierwotnych Sappi dla rynku opakowaniowego. atelier jest produkowany w papierni Sappi w Maastricht. Podobnie jak wcześniej w przypadku bielonych tektur celulozowych wchodzących w skład linii produktów Algro Design, które nadal cieszą się dwucyfrowym poziomem wzrostu na rynku SBB, atelier imponuje maksymalnym poziomem bieli i czystości, wysokim połyskiem i delikatnością jedwab
iu, a także optymalnymi procesami finishingu.
Innym produktem opracowanym specjalnie z myślą o zaspokojeniu potrzeb rynku, w tym przypadku konkretnie obróbki tektury falistej, jest Fusion. Ten relatywnie nowy topliner jest dostępny na rynku od około dwóch lat i obecnie produkowany w papierniach Sappi w Alfeld i Ehingen. Wykonany z bielonych, w 100% pierwotnych włókien, oparty jest na doświadczeniach firmy w produkcji szerokiej gamy białych papierów i tektur specjalistycznych. Fusion wyznacza standardy na rynku tektury falistej. Jest produkowany na bazie unikalnego surowca. Ponieważ produkcja odbywa się zgodnie z surowymi przepisami, klienci używający Fusion mogą w pełni polegać na jego zachowaniu w trakcie drukowania, wykańczania po druku, a także na półkach sklepowych lub w punktach sprzedaży. Opakowania z Fusion, zwłaszcza po obniżeniu dostępnych gramatur, dostarczają nowych źródeł inspiracji: współcześnie uwaga koncentruje się na bieli i jasności, pięknym zadruku, harmonijnych powierzchniach, niższych kosztach obróbki, większym wolumenie transportu, jak również czystości żywności.
Spoglądając w przyszłość
Sappi zamierza nadal wzmacniać swoją pozycję na rynku opakowaniowym i inwestować w rozwój innowacyjnych papierów specjalistycznych. Firma planuje w przyszłości nowe rozwiązania przeznaczone zarówno dla producentów opakowań, jak i dla producentów towarów markowych. Jedno jest pewne: papiery specjalistyczne – niezależnie od tego, jak będą wyglądały i jak będą w przyszłości nazywane – muszą pozostać rozwiązaniami innowacyjnymi i ekologicznymi. Proporcje materiałów opakowaniowych ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych będą się zmieniać na korzyść tych pierwszych. Papier pozostanie wszechstronnym i optymalnym medium opakowaniowym.
Kerstin Dietze, menedżer ds. marketingu w Speciality Papers, Sappi
Tłumaczenie: Tomasz Krawczak