Konieczność wdrożenia do polskiego prawa zapisów znowelizowanej dyrektywy w sprawie odpadów, w tym realizacja zasady Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, wymaga głębokiej zmiany dotychczasowego systemu gospodarki odpadami opakowaniowymi oraz istotnego usprawnienia całego obszaru gospodarki odpadami komunalnymi. Producenci wyrobów w opakowaniach doskonale zdają sobie sprawę z nowych obowiązków i wyzwań, jakie ich czekają w najbliższym czasie. Wyrażają też wolę udziału we wszelkich debatach i konsultacjach dotyczących nowych przepisów prawnych regulujących gospodarkę odpadami, kierując się nie tylko dążeniem do rzetelnej i dokładnej transpozycji wymagań Unii Europejskiej, ale też skutecznością praktyczną i przejrzystością proponowanych rozwiązań.
Zasady Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta zostały precyzyjnie określone w stosownym artykule (8a) znowelizowanej dyrektywy w sprawie odpadów. Zgodnie z nimi, producenci wyrobów w opakowaniach zobowiązani są do pokrywania kosztów selektywnej zbiórki, transportu i przetwarzania odpadów po ich produktach, pomniejszonych o przychody m.in. ze sprzedaży surowców; mechanizm pokrywania kosztu netto tych procesów jest jednym z pryncypiów znowelizowanej dyrektywy odpadowej. Producenci zobowiązani też są do pokrycia kosztów działań informacyjnych dla posiadaczy odpadów, co należy rozumieć przez finansowanie działań edukacyjnych dla mieszkańców, oraz kosztów gromadzenia danych i utrzymania systemu sprawozdawczego dotyczącego opakowań i produktów w opakowaniach.
Dyrektywa wskazuje przy tym wyraźnie, że wkład finansowy producentów wyrobów w opakowaniach wynikający z Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta nie może przekraczać rzeczywistych kosztów niezbędnych do świadczenia usług gospodarowania odpadami w sposób efektywny kosztowo. Koszty te muszą być zaś ustalane w sposób przejrzysty między zainteresowanymi podmiotami.
Istotnym nakazem dyrektywy jest też zapewnienie przez władze państwowe regularnego dialogu pomiędzy odpowiednimi podmiotami zaangażowanymi we wdrażanie systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, w tym producentami i dystrybutorami, prywatnymi lub publicznymi podmiotami gospodarującymi odpadami, władzami lokalnymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego.
Niżej podpisane organizacje, reprezentujące producentów wyrobów w opakowaniach stoją na stanowisku, że przy określaniu nowych ram prawnych gospodarki odpadami, w szczególności odpadami opakowaniowymi, przytoczone powyżej zapisy znowelizowanej dyrektywy w sprawie odpadów muszą być zastosowane zgodnie z ich brzmieniem, a obowiązki i obciążenia finansowe nakładane na producentów nie mogą wykraczać poza jasno sprecyzowane w dyrektywie granice. Dlatego podstawą dla jakiejkolwiek koncepcji, założeń czy projektów legislacyjnych musi być dokładna i rzetelna transpozycja przepisów Unii Europejskiej.
Podpisano:
Krzysztof Baczyński, prezes zarządu Związku Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK
Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego
Andrzej Gantner, dyrektor generalny i wiceprezes zarządu Polskiej Federacji Producentów Żywności
Anna Oborska, dyrektor generalna Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego
Tadeusz Pokrywka, prezes Krajowej Izby Gospodarczej Przemysłu Spożywczego i Opakowań
Marek Przeździak, prezes zarządu Stowarzyszenia Polskich Producentów Wyrobów Czekoladowych i Cukierniczych Polbisco