Europejskie Stowarzyszenie Producentów Tworzyw Sztucznych PlasticsEurope wraz z EPRO (Europejskim Stowarzyszeniem Organizacji Recyklingu i Odzysku Tworzyw Sztucznych) zaprezentowało po raz kolejny „Tworzywa – Fakty”: doroczny raport zawierający dane dotyczące produkcji, zużycia i odzysku tworzyw sztucznych, bilans handlowy, a także informacje o zatrudnieniu i obrotach w branży tworzyw sztucznych. Opracowanie daje obraz tego, jak przemysł tworzyw sztucznych przyczynia się do rozwoju ekonomicznego i dobrobytu Europy.
Jak czytamy we wstępie do raportu, pomimo nieprzewidywalnych warunków i okoliczności roku 2020 europejski przemysł tworzyw sztucznych szybko zaadaptował się do nowej sytuacji i kontynuował dostarczanie bezpiecznych rozwiązań dla społeczeństwa. Konsekwencją pandemicznego kryzysu – wywołanego przez kolejne fale koronawirusa – dla europejskiego łańcucha wartości branży tworzyw sztucznych (producentów, przetwórców, recyklerów tworzyw sztucznych oraz producentów maszyn i urządzeń) były zarówno spadki w produkcji, jak i ograniczone zapotrzebowanie na produkty z plastiku. Mimo tych trudnych warunków branża zdołała utrzymać wysoki poziom zatrudnienia: z blisko 1,5 mln pracowników w ponad 50 tys. firm (głównie z sektora MiŚP) zachowała ona kluczowe znaczenie dla odbudowy europejskiej gospodarki.
Zrównoważony model przyszłości
Zalety tworzyw sztucznych są powszechnie znane, a korzyści, jakie przynoszą współczesnym społeczeństwom, nie da się przecenić. Pomagają wyżywić świat w bezpieczny i zrównoważony sposób, poprawiają efektywność energetyczną budynków i zapewniają redukcję zużycia paliw w transporcie, a ich liczne zastosowania w medycynie umożliwiają ratowanie ludzkiego życia. Są również powszechnie wykorzystywane w produkcji opakowań. Cieszy więc, że pomimo nieprzewidywalnych warunków i okoliczności w 2020 r. europejski przemysł tworzyw sztucznych szybko zaadaptował się do nowej sytuacji i kontynuował dostarczanie bezpiecznych rozwiązań dla społeczeństwa.
Co istotne, przemysł tworzyw sztucznych zwiększa także wysiłki w zakresie zawracania do obiegu tworzyw sztucznych. Pomimo poważnych problemów, jakich doświadczył sektor recyklingu, szczególnie w drugim kwartale 2020 roku, ilość poddanych recyklingowi pokonsumenckich odpadów tworzyw wzrosła, przy jednoczesnym utrzymaniu poziomu odpadów przeznaczonych do odzysku energetycznego i spadku ilości odpadów kierowanych na składowiska.
***
Europejski przemysł tworzyw sztucznych 2020 w pigułce:
– Zatrudnienie: 1,5 mln (średnio ok. 30 osób/firmę)
– Liczba przedsiębiorstw: ok. 52 tys. firm
– Obroty: ok. 330 mld euro. 8. miejsce w Europie pod względem wkładu w PKB (zbliżony do branży farmaceutycznej i producentów urządzeń elektrycznych)
– Recykling: 10,2 mln ton pokonsumenckich odpadów z tworzyw sztucznych
***
Produkcja i handel
Z danych zaprezentowanych przez PlasticsEurope wynika, że w 2020 roku sektor producentów tworzyw sztucznych, zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej (europejskiej), zanotował spadki poziomu produkcji plastiku w porównaniu z rokiem poprzedzającym: w skali świata o 1 mln ton (z 368 do 367 mln ton), a w Europie o blisko 3 mln (z 57,9 do 55 mln ton) – dodajmy, że dane te nie uwzględniają produkcji recyklatów tworzyw sztucznych. Największy udział w światowej produkcji mają Chiny (32%), a następnie NAFTA (kraje zrzeszone w Północnoamerykańskim Układzie Wolnego Handlu), pozostała część Azji (17%) i wreszcie Europa (15%).
W 2020 r. europejski przemysł tworzyw sztucznych osiągnął dodatni bilans handlowy na poziomie 15,8 mld euro. Głównymi partnerami handlowymi krajów UE27 w zakresie produkcji tworzyw sztucznych były w tym okresie USA (import 22,8%, eksport 10%), Wielka Brytania (import 14,3%, eksport 15%) oraz Chiny (import 6,4%, eksport 12,7%), a w zakresie przetwórstwa tworzyw Chiny (import 33,8%, eksport 7,8%), USA (import 11,7%, eksport 12,9%) oraz Wielka Brytania (eksport 18,4%).
Zapotrzebowanie na tworzywa
Z danych zaprezentowanych przez PlasticsEurope wynika, że z puli 49,1 mln ton wykorzystanych w Europie w 2020 r. najwięcej zużyły Niemcy (blisko 12 mln ton przy 23,3% udziale w europejskim rynku), Włochy (14,1%), Francja (9,3%) i Polska (7,5%). Sześć największych europejskich krajów (wymienione oraz Hiszpania i Wielka Brytania) odpowiadało za prawie 70% zapotrzebowania na tworzywa.
Opakowalnictwo z wynikiem 40,5% oraz budownictwo (20,4%) to dwa segmenty, które w 2020 roku były głównymi odbiorcami tworzyw sztucznych; na trzecim miejscu znalazł się przemysł motoryzacyjny (8,8%), a dalej meblarstwo, produkcja maszyn i urządzeń, zastosowania medyczne i inne.
Z raportu wynika, że największe zapotrzebowanie dotyczyło polipropylenu (9,7 mln ton, udział 19,7% w puli całkowitego popytu notowanego w krajach EU27+3) stosowanego przede wszystkim do produkcji opakowań, owijek na słodycze i przekąski, trwale mocowanych zamknięć oraz pojemników do mikrofali; LDPE i LLDPE (8,57 mln, 17,4%) na torby wielorazowego użytku, tace, pojemniki i folie do pakowania żywności; HDPE (6,29 mln, 12,9%) do produkcji zabawek, butelek na produkty spożywcze i kosmetyki oraz rur, PVC (4,7 mln, 9,6%) na ramy okienne, profile, wykładziny podłogowe itd.; PET (4,14 mln, 8,4%) na butelki.
Zagospodarowanie odpadów tworzyw sztucznych
Ze wstępnych danych zaprezentowanych w raporcie wynika, że w 2020 r. w krajach UE27+3 zebrano ponad 29 mln ton pokonsumenckich odpadów tworzyw sztucznych. Ze względu na fakt, że wyroby z tworzyw sztucznych mają różny okres użytkowania (od roku do 50 lat i więcej), danych dotyczących ilości zebranych odpadów tworzyw nie należy bezpośrednio porównywać z danymi na temat zapotrzebowania ze strony przetwórców czy z danymi dotyczącymi zużycia w wyrobach w danym roku.
Ponad 1/3 odpadów tworzyw (34,6%) przekazano do recyklingu, wewnątrz lub poza granice UE27+3, jednak nadal ponad 23% trafiło na składowiska, a ponad 40% skierowano od odzysku energii.
Prognozy
Raport wskazuje, że produkcja w europejskim sektorze tworzyw sztucznych, po gwałtownym spadku w pierwszej połowie 2020 r. spowodowanym pandemią COVID-19, odbiła się i przekroczyła poprzednie spadki. W każdym z prognozowanych sektorów produkcji: maszyn do przetwórstwa gumy i tworzyw sztucznych, tworzyw sztucznych w formach podstawowych oraz wyrobów z tworzyw sztucznych wspomniane wzrosty w stosunku do roku 2020 sięgają 20%.
Co do dynamik produkcji tworzyw sztucznych w formach podstawowych, to zdaniem autorów raportu europejscy producenci skorzystali na zwiększonym zapotrzebowaniu na tworzywa w 2021 roku, wynikającym z globalnego ożywienia gospodarczego, jednak wiele przedsiębiorstw zmagało się z zaburzeniami łańcuchów dostaw, niedoborami surowców oraz rosnącymi cenami energii. W rezultacie w porównaniu z rokiem 2015 (traktowanym przez autorów jako rok referencyjny) tempo wzrostu, które w latach 2019 i 2020 było odpowiednio o 3,6% oraz 5,2% niższe, w 2021 r. miało sięgnąć +8,5%.
Źródła danych
Danych na temat produkcji i zapotrzebowania na tworzywa sztuczne dostarczyła Grupa Badań Rynku Tworzyw Sztucznych PlasticsEurope (PEMRG). Pomoc w ocenie danych dotyczących powstawania i odzysku odpadów zapewniła firma Conversio Market & Strategy GmbH. Dane dotyczące odzysku odpadów tworzyw sztucznych, a także dane handlowe pochodzą z oficjalnych statystyk instytucji europejskich i krajowych, jak również od organizacji zajmujących się gospodarką odpadami. W celu uzupełnienia brakujących informacji wykorzystano także badania i ekspertyzy konsultantów.
Raport zawiera analizę danych dotyczących produkcji polimerów, przetwórstwa, zapotrzebowania i handlu, a także wstępne dane na temat zagospodarowania pokonsumenckich odpadów tworzyw w 2020 roku w Europie. Nie znajdziemy w nim natomiast danych dotyczących produkcji i wykorzystania tworzyw pochodzących z recyklingu, których analiza znajdzie się w kolejnym raporcie zatytułowanym „Tworzywa sztuczne w obiegu zamkniętym – analiza sytuacji w Europie”.
Opracowano na podstawie raportu PlasticsEurope
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
