Negocjacje dotyczące globalnego, prawnie wiążącego porozumienia w sprawie położenia kresu zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi do 2040 roku, osiągnęły kluczowy moment. W poniedziałek 25 listopada w Busan w Korei Południowej rozpocznie się ostatnie planowane spotkanie Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego (INC5).
Jako Plastics Europe wraz z naszymi firmami członkowskimi stoimy na stanowisku, że obecność jakichkolwiek odpadów tworzyw sztucznych w środowisku jest niedopuszczalna i dlatego tak ważne jest osiągnięcie ambitnego i możliwego do wdrożenia porozumienia. Zdajemy sobie sprawę z wymagającego charakteru tych negocjacji, ale jesteśmy przekonani, że jeśli negocjatorzy skoncentrują się na poszukiwaniu wspólnych rozwiązań, uda się osiągnąć porozumienie. To historyczna szansa i musimy ją wykorzystać – mówi Virginia Janssens, dyrektor zarządzająca Plastics Europe.
Wierzymy, że transformacja systemu tworzyw sztucznych do modelu cyrkularnego, w którym wszystkie tworzywa sztuczne stosowane we wszystkich aplikacjach są ponownie wykorzystywane, poddawane recyklingowi i zarządzane w odpowiedzialny sposób, jest kluczem do rozwiązania problemu odpadów tworzyw sztucznych i sukcesu porozumienia. Najskuteczniejszym sposobem przyspieszenia tej transformacji, przy jednoczesnym wspieraniu celów związanych ze zrównoważonym rozwojem i zmianami klimatycznymi, jest zagwarantowanie, aby na mocy porozumienia odpady tworzyw sztucznych były traktowane jak zasób o realnej wartości – dodaje Virginia Janssens.
Głównym wyzwaniem, szczególnie dla gospodarek wschodzących, jest sposób, w jaki zapewniane i ułatwiane jest niezbędne finansowanie. Dlatego porozumienie powinno uwzględniać mechanizmy zrównoważonego finansowania, w tym systemy Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (Extended Producer Responsibility), które pozwolą zrealizować ogromne, tak potrzebne inwestycje – zarówno publiczne, jak i prywatne.
Podejście oparte na rozpatrywaniu konkretnych zastosowań pozwoliłoby na zidentyfikowanie i uniknięcie problematycznych i niekoniecznych aplikacji powodujących przedostawanie się odpadów tworzyw do ekosystemów, bez powodowania przy tym dodatkowych szkód dla środowiska i niepożądanych negatywnych skutków społeczno-gospodarczych.
Jak podkreśla Virginia Janssens: Każdy kraj stoi przed innymi wyzwaniami i dlatego każdy wymaga innych rozwiązań. Na poziomie globalnym jedno uniwersalne podejście do polityk i regulacji nie ma szans powodzenia. Dlatego porozumienie powinno zapewniać właściwą równowagę pomiędzy globalnymi zobowiązaniami a krajowymi środkami. Ponadto negocjatorzy muszą unikać decyzji korzystnych jedynie z pozoru, a które w rzeczywistości mogą mieć negatywne konsekwencje środowiskowe i społeczno-gospodarcze oraz podważyć możliwość wdrożenia porozumienia. Z punktu widzenia Europy ważne jest, aby porozumienie wspierało, a nie osłabiało cyrkularną transformację i konkurencyjność europejskiego przemysłu tworzyw sztucznych.
Ostateczne porozumienie powinno obligować państwa do opracowania krajowych planów działania obejmujących wprowadzenie obowiązkowych celów w zakresie recyklingu i zawartości recyklatów, ustanowienie solidnego systemu pomiarowego do monitorowania i raportowania zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi oraz nałożenie odpowiedzialności na wszystkie zaangażowane strony.
Jeśli chcemy, aby można było łatwiej ponownie wykorzystywać, poddawać recyklingowi i naprawiać wyroby z tworzyw sztucznych, musimy zacząć od projektowania ich w sposób, który to zapewni. Porozumienie powinno zatem opierać się zarówno na już istniejących, jak i obecnie wypracowywanych międzynarodowych zasadach i standardach projektowania wspierających cyrkularność produktów z tworzyw sztucznych – brzmi stanowisko Plastics Europe.
Opracowano na podstawie informacji Plastics Europe