Barwy druku. Offset arkuszowy. Lakiery – część 9.
30 Mar 2022 14:38

Stale rosnące wymagania klientów dotyczące atrakcyjności wyglądu i funkcjonalności produktów poligraficznych powodują, że większość druków jest następnie uszlachetniana. Najczęściej stosuje się do tego celu metodę lakierowania powierzchni lub laminowanie folią.

Rodzaje lakierów dyspersyjnych 

Dobierając rodzaj lakierów do produkcji należy zawsze uwzględnić przeznaczenie końcowe druków i kolejne planowane etapy technologiczne. Ważne są również odporności, jakie powinna posiadać utrwalona warstwa lakieru.

Producenci lakierów oferują szerokie ich spektrum do różnych zastosowań. 

Lakiery ochronne i odporne na ścieranie. 

Lakiery tego typu są stosowane najczęściej. Służą do zabezpieczenia warstwy farby lub podłoża przed ścieraniem i zabrudzeniem. 

Lakiery odporne na ścieranie nigdy nie gwarantują zbyt wysokiego efektu połysku z powodu dużej zawartości wosków. Cząstki wosków gromadząc się na powierzchni lakieru powodują jej szorstkość. 

Lakiery z połyskiem i matowe. Jest to druga grupa lakierów najczęściej stosowanych do uszlachetniania wizualnego druków. Zapewniają efekt wysokiego połysku, półmatowości, satynowości lub głębokiego matu. 

Jeśli od warstwy lakieru oczekiwany jest efekt wysokiego połysku lub matu, to należy pamiętać, że:

– zależy on od zawartości ciał stałych w recepturze,

– połysk lub efekt matowości uzależniony jest od ilości naniesionego lakieru,

– rezultat końcowy związany jest z ilością lakieru, jaka pozostanie na powierzchni druku, a więc z jakością i chłonnością stosowanego podłoża,

– połysk zależy od rodzaju surowców zastosowanych do produkcji lakieru,

– typową cechą lakierów o bardzo wysokim połysku jest ich wolne schnięcie. Lakier musi bowiem mieć wystarczająco dużo czasu na równomierne rozlanie się po powierzchni szorstkiego podłoża,

– efekt połysku lub matu lakieru jest zawsze większy, jeśli lakierowanie odbywa się mokro na sucho.

Podczas pomiaru połysku ważną rolę odgrywa stadium schnięcia farby i lakieru. Spowodowane jest to przejściowym efektem obniżania się połysku tuż po naniesieniu lakieru.

Przy lakierach matowych należy pamiętać, że niewystarczająca albo nierówno naniesiona warstwa lakieru może wydawać się szara. Zdarza się to podczas lakierowania arkuszy zadrukowanych ciemnymi farbami. Ponadto arkusze polakierowane na mat mogą wykazywać tendencję do wybłyszczania, jeśli podczas dalszej ich obróbki narażone będą na obciążenia mechaniczne.

Lakiery szybkoschnące. Lakiery, od których wymagany jest bardzo szybki czas schnięcia, nie zapewniają efektu wysokiego połysku. Warstwa lakieru nie ma bowiem wystarczająco dużo czasu na równomierne i całkowite pokrycie podłoża. 

Lakiery do lakierowania dwustronnego. Lakiery stosowane do lakierowania dwustronnego muszą charakteryzować się krótkim czasem schnięcia i bardzo dobrą odpornością na blokowanie w stosie. Ponieważ podczas lakierowania arkusz obciążony jest z dwóch stron dużą ilością wody, to niewystarczające utrwalanie się lakieru może doprowadzić do sklejenia stosu. 

Lakiery do lakierowania dwustronnego powinny posiadać dużą zawartość ciał stałych, charakteryzować się bardzo szybkim utrwalaniem i posiadać dodatek specjalnych środków pomocniczych. Lakiery tego typu należy nanosić cienką, równomierną warstwą i stosować proszkowanie. Ważne jest utrzymanie właściwej temperatury stosu i wietrzenie arkuszy.

Lakiery zapobiegające zwijaniu się papieru. Lakiery te stosowane są głównie do zadrukowywania papierów o bardzo niskiej gramaturze, które z powodu wilgoci mają skłonność do zwijania się. Lakier posiada specjalne dodatki, które otaczają włókna papieru i zapobiegają nadmiernemu ich pęcznieniu. 

Lakiery etykietowe do opakowań zwrotnych. Etykiety są produktem, który poddawany jest podczas użytkowania różnorodnym obciążeniom, dlatego też lakiery przeznaczone do tego rodzaju druków powinny być bardzo starannie dobrane. W tym wypadku podłoże ma najczęściej niską gramaturę, ale nie wystarczy tylko stosowanie lakierów zapobiegających zwijaniu i rolowaniu się. 

Od gotowych etykiet oczekuje się bowiem, aby dodatkowo:

– zachowywały stabilność wymiarową podczas wykrawania,

– nie pęczniały i nie traciły połysku,

– były odporne na ścieranie na mokro,

– układały się płasko-równolegle w maszynie etykietującej,

– nie były naładowane elektrostatycznie i nie sklejały się ze sobą w trakcie pobierania,

– nie fałdowały się po naniesieniu kleju,

– szybko pobierały wodę z kleju i nie przemieszczały się na butelce po naklejeniu,

– nie przepuszczały wody z kleju na wierzch etykiety,

– nie sklejały się w stosie,

– były szybko przepuszczalne dla ługu przy zmywaniu etykiet z butelek. cdn.

Ewa Rajnsz

Artykuł sponsorowany