Biotworzywa: szanse i zagrożenia

22 May 2014 14:50

Opakowania z biotworzyw nieustannie zyskują na znaczeniu w regionach o szybkim tempie rozwoju, takich jak Azja i Pacyfik, które poszukują efektywnych, zaawansowanych i ekoprzyjaznych opakowań. Zgodnie z przewidywaniami to właśnie tamte rynki – przede wszystkim chiński i indyjski – powinny rozwijać się najszybciej (w średnim rocznym tempie 7-8%) do 2018 r. W tych krajach będzie rosnąć także skala zużycia opakowań na głowę mieszkańca. Wśród kluczowych czynników napędzających rozwój sektora opakowań z biotworzyw w krajach rozwijających się można wymienić wzrost produkcji rozmaitych dóbr konsumpcyjnych, rosnący popyt na pakowaną żywność i napoje ze względu na przyrost populacji, a także postępującą urbanizację. Według raportu firmy Research and Markets, rynki coraz łaskawszym okiem patrzą na opakowania przyjazne dla środowiska. Biotworzywa są produkowane przede wszystkim z naturalnych i odnawialnych surowców. Ich stosowanie zapewnia bezpieczeństwo żywności, wydłuża jej świeżość i gwarantuje, że produkty nie zostaną zanieczyszczone w łańcuchu dostaw, a ich jakość nie pogorszy się. Rosnąca świadomość korzyści zapewnianych przez opakowania z biotworzyw wśród użytkowników końcowych napędza rozwój globalnego rynku takich opakowań. Raport wspomina również, że głównymi wyzwaniami stojącymi przed sprzedawcami jest utrzymanie w ryzach kosztów produktów w opakowaniach z odnawialnych tworzyw. Zbyt szybki wzrost cen będzie bowiem prowadził do odwracania się konsumentów od opakowań z biotworzyw i wyboru produktów pakowanych w konwencjonalne opakowania. Pojawienie się zaawansowanych opakowań znacząco wydłużyło przydatność produktów do spożycia. Pozwoliło również na wyróżnienie marki, umożliwiając producentom reklamowanie swych produktów oraz bliższy kontakt z klientami. Z drugiej strony to wszystko nie byłoby możliwe bez poniesienia dużych kosztów środowiskowych, o czym świadczą miliony ton odpadów opakowaniowych na wysypiskach śmieci. Ponad połowa z nich to tworzywa sztuczne. Rozwiązaniem tego problemu stają się biotworzywa, bowiem pozwalają na eliminację zagrożeń dla środowiska bez... eliminacji opakowań. Biotworzywa to tworzywa wykonane w części lub w całości z materiałów pochodzących ze źródeł naturalnych, często projektowane w taki sposób, by podlegały biodegradacji lub nadawały się do kompostowania po zakończeniu swego cyklu życiowego. Biotworzywa zasadniczo mogą zastępować swoje odpowiedniki wytwarzane z ropy naftowej. Więcej – mogą być chemicznie identyczne ze standardowymi tworzywami przemysłowymi. Biotworzywa są produkowane w przeważającej mierze ze skrobi, którą tworzą długie łańcuchy węglowodanów występujących w naturalnych warunkach w roślinach takich jak kukurydza i ziemniaki. Pozyskanie takich węglowodanów nie jest skomplikowane; produkuje się z nich tworzywa, które łatwo poddają się biodegradacji na końcu swego cyklu życiowego. W rezultacie biotworzywa oparte na skrobi są szeroko wykorzystywane w produktach jednorazowego użytku takich jak torby na zakupy. W ostatnim czasie do produkcji biotworzyw o ulepszonych własnościach mechanicznych wykorzystuje się inne produkty naturalne takie jak celuloza. Będąca głównym składnikiem strukturalnym ścian komórkowych roślin, celuloza zapewnia zwiększoną sztywność i wyższą temperaturę topnienia. Takie produkty mogą być wykorzystywane w sektorach kateringowym, kosmetycznym i środków higieny osobistej. Tworzywa pozyskiwane z ropy naftowej nadal dominują nad biotworzywami w wielu zastosowaniach, a w konsekwencji rynek biotworzyw jest wyjątkowo mikry w porównaniu z tym reprezentowanym przez polimery pochodzące z paliw kopalnych. Oceny globalnej wielkości rynku biotworzyw wahają się od 100 tys. do 1,2 mln ton. Aby zyskać właściwą perspektywę, wystarczy wspomnieć, że sama tylko W. Brytania zużywa co roku ok. 5 mln ton konwencjonalnych, czyli ropopochodnych tworzyw. Niedawno opublikowana prognoza rynkowa odnośnie do globalnego rynku opakowań z biotworzyw sugeruje, że w najbliższych latach jego roczny wzrost będzie wynosił średnio ok. 20%. Jednym z kluczowych czynników mających wpływ na ten poziom wzrostu jest rosnąca akceptacja opakowań przyjaznych dla środowiska. Raport ostrzega jednak przy okazji, że wysokie koszty produktów zapakowanych w biotworzywa będą stanowiły istotny czynnik mogący ograniczyć rozwój tego sektora. Jeśli rynek biotworzyw ma rosnąć – i to zarówno pod względem liczby sprzedanych opakowań, jak i zróżnicowania rynków, na które one trafiają – kluczowe jest, by sektor rozwiązał główne problemy, jakimi są koszty produkcji tworzyw naturalnego pochodzenia oraz ich jakość. Aby to osiągnąć, niezbędne jest podjęcie działań w zakresie badań i rozwoju, które obniżą koszty syntezy biotworzyw, stanowiące obecnie istotny czynnik ograniczający ich ekspansję. Choć biotworzywa są często pochodnymi naturalnych surowców, do produkcji wielu z nich – w celu uzyskania pożądanych własności takich jak wytrzymałość mechaniczna, odporność na rozdarcie oraz trwałość – wykorzystuje się ropopochodne chemikalia. Ich pozyskiwanie ze znacznie lepiej dostępnych, naturalnych źródeł pozwoliłoby na znaczące zredukowanie kosztów, rozszerzenie funkcjonalności oraz zwiększenie wydajności w zakresie biotworzyw. Opracowano na podstawie materiałów PRNewswire