W 2015 r. światowe zapotrzebowanie na urządzenia do przetwórstwa i pakowania żywności wzrosło o 6% i osiągnęło wartość 38 mld euro. W ciągu ostatnich 10 lat sprzedaż maszyn wzrosła zatem o 52%. Niewiele segmentów przemysłu inżynierii mechanicznej może pochwalić się równie dynamicznym rozwojem.
Popyt na urządzenia i wyposażenie do produkcji, napełniania oraz pakowania napojów pozostaje wysoki i w 2015 r. przekroczył rekordowy poziom, co stanowi odzwierciedlenie dużego spożycia napojów w skali globalnej. Związek Niemieckich Producentów Maszyn i Urządzeń (VDMA) z siedzibą we Frankfurcie nad Menem ocenia, że około 1/3 światowego handlu maszynami do przetwórstwa i pakowania żywności trafia właśnie do segmentu napojów i płynnej żywności. Należy pamiętać, że jest on również odbiorcą urządzeń, które są klasyfikowane w innych grupach produktowych takich jak: maszyny rozdmuchowe do produkcji butelek z PET, wymienniki ciepła, pompy, rozwiązania logistyczne oraz systemy automatyki przemysłowej.
Niemcy na czele
Przy uśrednionym eksporcie na poziomie 87% oraz 21% udziale w światowym handlu, niemieckie firmy produkujące maszyny do przetwórstwa i pakowania żywności dominują na rynkach międzynarodowych. W niektórych podsektorach, zwłaszcza tych związanych z napojami, ich udział w globalnym rynku jest jeszcze wyższy: przykładowo zapewniają one 50% światowych dostaw maszyn do produkcji piwa oraz 30% urządzeń służących do jego pakowania.
Na drugim miejscu listy największych dostawców maszyn do przetwórstwa i pakowania żywności lokują się Włochy, zaś na kolejnych – ale już ze znacząco niższymi udziałami (w zakresie od 8% do 3% międzynarodowego handlu) – Stany Zjednoczone, Chiny, Szwajcaria, Holandia, Francja i Japonia.
Handel międzynarodowy w podziale na regiony
W 2015 r. 40% maszyn do przetwórstwa i pakowania żywności sprzedanych na całym świecie trafiło do producentów z Europy, w przeważającej części działających w krajach Unii Europejskiej (31%). Drugim pod względem skali zakupów regionem była Azja z udziałem na poziomie 22%, a na kolejnych miejscach znalazły się: Ameryka Północna (13%), Ameryka Łacińska (10%), Afryka (8%) oraz Środkowy Wschód (5%).
Listę największych państw-importerów maszyn w 2015 r. otwierają – podobnie jak w latach ubiegłych – Stany Zjednoczone, które wyprzedziły: Chiny, Niemcy, Francję, Wielką Brytanię, Rosję, Meksyk, Kanadę, Polskę oraz Indonezję. Specjaliści VDMA wskazują jednak szybki wzrost popytu na specjalistyczne urządzenia w Brazylii, Iranie, RPA, Nigerii, Indiach oraz Tajlandii (by wymienić tylko część krajów aspirujących do zwiększenia swego udziału w globalnym rynku). Podsumowując, wyposażenie do produkcji i pakowania żywności oraz napojów w 2015 r. zostało sprzedane do ponad 100 krajów na całym świecie.
Poziom inwestycji w krajach wysoko uprzemysłowionych pozostaje znaczący, jednak najsilniejszy i najdynamiczniejszy popyt na takie urządzenia notowany jest w krajach pozaeuropejskich. Generalna tendencja, jaką obserwujemy w ostatnich latach, to wzrost znaczenia – z punktu widzenia eksporterów – regionów Azji i Ameryki Łacińskiej. VDMA przewiduje, że w kolejnych latach podobny proces będzie się stopniowo nasilał, w miarę rozwoju siły nabywczej rynków krajów Azji, Ameryki Łacińskiej, a nawet Afryki.
Pozytywne perspektywy
dzięki wzrostowi globalnej konsumpcji
VDMA pozytywnie ocenia perspektywy rozwoju biznesu dostawców urządzeń dla segmentu napojów i żywności. W miarę wzrostu światowej populacji rosną wydatki na artykuły spożywcze, co jest widoczne zwłaszcza w krajach rozwijających się, w których warunki ekonomiczne tłumiły dotychczas popyt konsumpcyjny.
Takie założenie potwierdzają dane dostarczone przez brytyjski instytut badania rynku Euromonitor International. Przewiduje on, że do 2020 r. poziom sprzedaży napojów bezalkoholowych wzrośnie w skali globalnej o 18%. Największym odbiorcą tego typu produktów jest Azja, która do 2020 r. zwiększy popyt na napoje o 29%. Wysokie poziomy wzrostu sprzedaży napojów są spodziewane także w krajach Ameryki Łacińskiej (14%) oraz Środkowego Wschodu i Afryki (gdzie z uwagi na niski punkt startowy konsumpcja powinna wzrosnąć aż o 44%). Do 2020 r. poziom sprzedaży napojów bezalkoholowych w skali globalnej powinien wynieść 790 mld litrów.
Światowa wymiana handlowa napojów alkoholowych także ma wzrosnąć – o 9% – i do 2020 r. wynieść 270 mld litrów. Największy poziom wzrostu jest spodziewany w krajach Ameryki Łacińskiej (15%) oraz Azji (11%).
Wzrost konsumpcji będzie zachętą do inwestycji w rozbudowę i modernizację zdolności produkcyjnych firm wytwarzających napoje. W większości krajów, w których produkcja napojów nadal rozwija się w dynamicznym tempie, popytu na nowoczesne technologie nie są w stanie zaspokoić lokalni wytwórcy maszyn i urządzeń, dlatego są one kupowane od dostawców międzynarodowych. W krajach rozwiniętych Europy Zachodniej oraz Ameryki Północnej, w których poziom spożycia napojów utrzymuje się od lat na wysokim poziomie, sprzedaż maszyn będzie rosła w wyraźnie wolniejszym tempie, a w niektórych przypadkach może wręcz wyhamować. Jednocześnie, jak wynika z przewidywań firmy Euromonitor International, wydatki na napoje będą się nadal zwiększać, a to oznacza, że przyszłość będzie należeć do firm konsekwentnie inwestujących w unowocześnienie swoich parków maszynowych. Trendy prozdrowotne, poszukiwanie nowych smaków oraz zainteresowanie niestandardowymi pojemnościami i kształtami opakowań wpływają – i to nie zmieni się także w przyszłości – na zachowania konsumentów. Produkty sezonowe zyskują na znaczeniu, podobnie jak artykuły luksusowe. Skróceniu ulega cykl życia produktów. Przemysł napojowy musi znaleźć odpowiedź na te oczekiwania. Firmy, które mają środki i chęci do inwestowania w nowoczesne linie produkcyjne, poszukują rozwiązań zwiększających elastyczność produkcji oraz ekonomiczną i ogólną efektywność systemu produkcji.
Na podstawie informacji VDMA i Euromonitora opracował TK