STRESZCZENIE: Niniejsza publikacja obejmuje uporządkowany alfabetycznie zbiór terminów i podstawowych pojęć z zakresu opakowań w językach polskim i angielskim wraz z definicjami lub opisem, a w niektórych przypadkach rysunkami ilustrującymi omawiane zagadnienia. Leksykon ma na celu ułatwienie komunikacji specjalistów różnych branż przemysłowych i uzgodnień technicznych związanych z produkcją oraz dystrybucją.
Może być pomocny w prowadzeniu negocjacji handlowych i porozumień dotyczących charakterystyki użytkowej materiałów i opakowań oraz zamówień i produkcji.
ABSTRACT: This publication includes alphabetical set of terms in the field of packaging in Polish and English, with definitions or descriptions, and in some cases pictures illustrating the issues. The main aim of the lexicon is to facilitate the communication of specialists from various industry branches and technical arrangements related to production and distribution. It can be also helpful in conducting trade negotiations and agreements regarding the functional characteristics of materials and packaging, as well as orders and production.
Wstęp
Niniejsza publikacja obejmuje uporządkowany alfabetycznie zbiór terminów i podstawowych pojęć z zakresu opakowań w językach polskim i angielskim wraz z definicjami lub opisem, a w niektórych przypadkach rysunkami ilustrującymi omawiane zagadnienia.
Leksykon ma na celu ułatwienie komunikacji specjalistów różnych branż przemysłowych i uzgodnień technicznych związanych z produkcją oraz dystrybucją. Może być pomocny w prowadzeniu negocjacji handlowych i porozumień dotyczących charakterystyki użytkowej materiałów i opakowań oraz zamówień i produkcji.
Inicjatywa przygotowania tego rodzaju opracowania była rezultatem licznych sygnałów ze strony przedsiębiorstw produkcyjnych i dostawców materiałów opakowaniowych oraz opakowań, a także innych jednostek organizacyjnych, zarówno badawczych, jak i handlowych, administracji państwowej oraz samorządowej, a także z Polskiego Komitetu Normalizacji.
Za pierwowzór krajowego opracowania w zakresie terminologii opakowań, z definicjami poszczególnych terminów oraz ilustracjami rysunkowymi, można uznać Polską Normę PN-O-79000: 1997, opracowaną w ramach Normalizacyjnej Komisji Problemowej nr 133 funkcjonującej przy COBRO (Dokumenty źródłowe poz. 2).
Podobnie jak to miało miejsce w przypadku opracowanego znacznie wcześniej słownika terminologicznego (Dokumenty źródłowe poz. 1), w wyniku pojawiania się coraz to nowszych rozwiązań opakowaniowych niezbędne są ciągłe uzupełnianie i aktualizacja, co też zrealizowali autorzy prezentowanego opracowania.
W okresie wykonywania niniejszej pracy autorzy dysponowali wartościowym opracowanym w Niemczech słownikiem terminologii opakowaniowej, obejmującym 4580 terminów, w sześciu językach (angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski i włoski), w tłumaczeniu z języka niemieckiego, niezawierającym jednak definicji tych terminów (Dokumenty źródłowe poz. 9).
Słownik ten zakupiony i przekazany przez współpracującą od wielu lat z COBRO, niezwykle życzliwie usposobioną dr Monikę Kassmann z Uniwersytetu w Dreźnie, stał się istotnym wsparciem dla wykonania prezentowanej pracy. Za ten przyjazny gest autorzy wyrażają Jej swoją wdzięczność.
Dokumenty źródłowe
1. Feldman M., Słownik polsko-rosyjsko-angielsko-francusko-niemiecki podstawowych pojęć z dziedziny opakowań, Warszawa: Centrala Techniczna – Biuro Wydawnicze, 1966
2. Norma PN-O-79000: 1997, Opakowania terminologia
3. Norma PN ISO 21067-1: 2016 (E), Packaging – Vocabulary – Part 1: General Terms
4. Norma PN EN 14182: 2002 Packaging – Terminology Basic terms and definitions
5. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 roku w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz. U. WE L 365/10, 31.12.1994 ze zm.)
6. Decyzja Komisji 97/129/WE z dnia 28 stycznia 1997 r. ustanawiająca system identyfikacji materiałów opakowaniowych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.U. WE L 50, 20.2.1997)
7. Wersja robocza czterojęzycznego słownika terminologicznego branży opakowaniowej (angielsko-czesko-rosyjsko-ukraińskiego), dokument wewnętrzny COBRO
8. Słownik terminologiczny angielsko-polski (tłumaczenie wersji angielskiej ze słownika czterojęzycznego wymienionego w pozycji 7. na język polski), dokument wewnętrzny COBRO
9. Słownik terminologiczny opakowań: Fachworterbuch Verpackung, wydawnictwo: Huthig Buch Verlag GmbH, Heidelberg, 1990 (tłumaczenie z niemieckiego na angielski, francuski, włoski, hiszpański i rosyjski)
Bohdan Czerniawski, Hanna Żakowska, Joanna Karwowska
Absorpcja
Absorption
Zdolność chłonięcia określonej substancji na granicy faz, np. cieczy na powierzchni produktu lub materiału opakowaniowego.
Adsorpcja
Adsorption
Zdolność chłonięcia określonej substancji, np. cieczy lub gazu do wnętrza produktu lub materiału opakowaniowego.
Adsorbent wilgoci
Moisture adsorbent
Substancja odznaczająca się zdolnością adsorpcji pary wodnej, stosowana w celu obniżania wilgotności względnej w opakowaniach hermetycznych, najczęściej zamkniętych przez zgrzewanie.
Aktywacja folii z tworzyw sztucznych
Corona, plasma treatment
Proces mający na celu uzyskanie zwilżalności powierzchni folii w wyniku wzrostu jej energii, tak aby jej napięcie powierzchniowe było co najmniej o 10 mN/m wyższe w stosunku do napięcia powierzchniowego farb użytych do drukowania czy też klejów do laminowania. Aktywacja obecnie najczęściej jest dokonywana przy wykorzystaniu wyładowań tzw. koronowych oraz systemem plazmowym. W miarę upływu czasu napięcie powierzchniowe folii aktywowanej obniża się w stopniu zależnym od rodzaju folii.
Ampułka
Ampoule
Opakowanie szklane lub z tworzyw sztucznych z przewężoną szyjką lub bez szyjki, zamykane przez zatapianie, o pojemności zazwyczaj do 0,2 cm3.
Apertyzacja
Appertization
Utrwalanie termiczne produktów (wyjaławianie) w zamkniętym opakowaniu. Termin od dawna tradycyjnie wykorzystywany w odniesieniu do opakowań blaszanych, w zasadzie puszek konserwowych.
Atomizer
Atomizer
Opakowanie umożliwiające dozowanie cieczy w postaci drobno rozpylonej.
Badanie laboratoryjne
Laboratory testing
Badanie opakowań lub materiałów opakowaniowych wykonywane w warunkach laboratoryjnych.
Badania migracji
Migration testing
Badanie substancji małocząsteczkowych uwolnionych z materiałów oraz opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością zgodnie z wymaganiami norm krajowych i europejskich.
Badania sensoryczne materiałów do kontaktu z żywnością
Sensory testing of Food Contact Materials
Ocena jakości zdrowotnej opakowań za pomocą zmysłów (przekazywanie obcego smaku i zapachu). Ocenę i pomiar intensywności przekazywania zapachu i smaku (analizę sensoryczną) przeprowadza wyspecjalizowany zespół osób o sprawdzonej wrażliwości sensorycznej. Opakowanie nie może powodować pogorszenia cech organoleptycznych pakowanej żywnosci.
Badanie narażeń klimatycznych
Climatic hazards testing
Badanie opakowań z zawartością lub towarem zastępczym wykonywane w komorach klimatycznych oraz na stacjach zlokalizowanych w różnych strefach klimatycznych, a także w warunkach transportu, w tym transportu morskiego.
Badanie narażeń mechanicznych
Mechanical hazards testing
Badanie wpływu drgań, wibracji, uderzeń np. o ścianę wagonu w wyniku hamowania czy też spadków opakowań wraz z zawartością lub z towarem zastępczym.
Badanie odporności na obciążenia statyczne przy piętrzeniu
Compression resistance, compressive strength
Niejednokrotnie określane jako badanie na nacisk, wykonywane przy wykorzystaniu prasy dostosowanej do badania większych obiektów, w tym np. pudeł tekturowych, zazwyczaj z wypełnieniem zastępczym.
Badanie opakowań na znak UN
Testing packaging on the UN mark
Badania dla celów certyfikacji opakowań przeznaczonych do transportu towarów niebezpiecznych na znak UN zgodnie z przepisami: RID, ADR, IATA-DGR, IMDG-Code.
Badanie odporności na uderzenie przy swobodnym spadku
Impact drop test
Podstawowe badanie wykonywane głównie w ocenie wytrzymałości opakowań transportowych, przy wykorzystaniu stołu zapadkowego, a przy wymaganych większych wysokościach zrzutu oraz w przypadku badań spaletyzowanych jednostek ładunkowych przy wykorzystaniu zrzutni.
Badanie odporności na uderzenia poziome (na pochylni)
Impact incline plane test
Badanie opakowań transportowych imitujące uderzenie np. o ścianę wagonu przy hamowaniu. Badanie wcześniej powszechnie stosowane, obecnie wykonywane coraz rzadziej.
Badania przyspieszone
Accelerated trials
Badania procesów zachodzących w materiałach opakowaniowych lub w opakowaniach w warunkach sztucznie przyspieszających przebieg tych procesów. Czynniki przyspieszające w stosunku do występujących w praktyce stanowią najczęściej: podwyższona temperatura, podwyższona wilgotność, intensywniejsze naświetlanie (imitujące naświetlanie słoneczne). Wyniki badań przyspieszonych traktowane są jako orientacyjne i często nie zapewniają korelacji z wynikami osiąganymi w praktyce.
Badanie terenowe
Trial shipment
Badanie opakowań z zawartością lub towarem zastępczym, wykonywane w warunkach transportu drogowego, kolejowego, morskiego oraz lotniczego.
Badania wizualne
Visual testing
Badanie wykonane sensorycznie, okiem nieuzbrojonym.
Bag in box
Bag in box
Opakowanie złożone, zazwyczaj transportowe do produktów ciekłych składające się z torby z folii, częściej z laminatu folii giętkich, wyposażone w zawór umożliwiający stopniowe opróżnianie zawartości.
Balon
Carboy, glass balloon
Opakowanie szklane z przewężoną szyjką, z zamknięciem o pojemności > 5 dm3
Balon w koszu
Carboy in basket
Opakowanie szklane z przewężoną szyjką, z zamknięciem, o pojemności > 5 dm3, umieszczone w koszu z tworzyw sztucznych, z drutu z taśmy stalowej lub z wikliny, otwartym lub z kapturem.
Bańka
Drum
Opakowanie metalowe lub z tworzywa sztucznego o kształcie zbliżonym do walca, często ze ściętą z dwóch stron pobocznicą z zamknięciem do wielokrotnego otwierania, o pojemności do 60 cm3.
Beczka
Barrel (cask, keg)
Wg PN EN ISO 21067-1: 2016 (E), terminy ang.: barrel, cask, keg odnoszą się do: opakowania o kołowym przekroju poprzecznym, o wysokości większej od szerokości, z uwypukloną pobocznicą, z wiekiem i dnem o jednakowej średnicy.
Według uwagi zawartej w powyższej normie beczka (ang. barrel) stanowi opakowanie z deszczułek drewnianych, połączonych obręczami.
W świetle wymienionej normy stosowane w kraju opakowania transportowe z tworzyw sztucznych oraz blaszane o dużej pojemności, nazywane dość powszechnie beczkami, odpowiadają definicji bębna.
Opakowania do piwa, z blachy stalowej emaliowanej o beczuł-
kowatych kształtach, nazywane są w kraju zgodnie z PN EN ISO 21067 2016 (E) z angielskiego kegami.
Bęben
Drum
Opakowanie cylindryczne metalowe, z materiałów drewnopochodnych, papieru (zwijane) lub z tworzywa sztucznego, bez uchwytów, którego dno jest trwale połączone z pobocznicą, a wieko jest lub nie jest przystosowane do zdejmowania.
Bęben z wiekiem nieprzystosowanym do zdejmowania
Nonremovable head drum, tight head drum
Opakowanie cylindryczne, którego dno i wieko są trwale połączone z pobocznicą, z jednym lub większą liczbą otworów do nalewania, wylewania i odpowietrzania, usytuowanych w wieku lub w pobocznicy bębna. System zamknięcia i uszczelnienia wymagają dostosowania do charakterystyki produktu.
Bęben ze zdejmowanym wiekiem
Removable head drum, open head drum
Wg Normy PN EN ISO 21067-1:2016 (E), ang. określenia: removable head drum – bęben z wiekiem dostosowanym do zdejmowania oraz open head drum – bęben z górną częścią pobocznicy otwartą odnoszą się do opakowania cylindrycznego, którego dno jest trwale połączone z pobocznicą, a wieko może być dostosowane do zdejmowania i stanowić pokrywę bębna.
Bela
Bale
Zwinięte i ściśnięte wyroby lub materiały, opasane sznurem, taśmą tkaninową, z tworzywa sztucznego lub stalową.
Biotworzywa
Bioplastics
Zgodnie z definicją wprowadzoną przez stowarzyszenie European Bioplastics tworzywa polimerowe wytwarzane przy użyciu nowych technologii: tworzywa niebiodegradowalne wytwarzane z surowców odnawialnych, tworzywa biodegradowalne wytwarzane z surowców odnawialnych oraz biodegradowalne wytwarzane z surowców petrochemicznych.
Blacha aluminiowa
Aluminium sheet
Blacha aluminiowa wytwarzana jest przy różnej zawartości magnezu i manganu, w zależności od przeznaczenia do produkcji: łatwo otwieralnych wieczek, płytkich puszek konserwowych, głęboko tłoczonych puszek do napojów oraz beczek do piwa.
Blacha biała cynowana elektrolitycznie
Electrolitic tinplate
Cynowanie elektrolityczne blachy stalowej umożliwia nakładanie powłoki cyny o zróżnicowanej gramaturze, od 1 g/m2. Blacha wykorzystywana głównie w produkcji puszek do konserw.
Blacha biała cynowana ogniowo
Hot dipped tinplate
Cynowanie ogniowe blachy traci na znaczeniu ze względu na wielokrotnie wyższą gramaturę powłoki cyny w porównaniu z cynowaniem elektrolitycznym.
Blacha czarna
Blackplate
Blacha stalowa w technice opakowaniowej stosowana jest głównie w postaci cynowanej oraz cynkowanej, a także lakierowanej, np. w produkcji pudełek.
Blacha ocynkowana
Galvanized sheet iron
Blacha stalowa elektrolitycznie powlekana cynkiem wykorzystywana w produkcji opakowań transportowych, np. hoboków, nieprzeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością
Bloking
Blocking
Spolszczony angielski termin określający podatność na wzajemne przyleganie warstw np. folii w zwoju lub arkuszy zazwyczaj giętkich materiałów opakowaniowych.
Bok
Side
Ściana boczna opakowania.
Blokowanie
Blocking
Unieruchamianie wyrobów w opakowaniu transportowym, w kontenerze lub na palecie przy formowaniu jednostki ładunkowej.
Blister pak
Blister pack
Powszechnie przyjęta angielska nazwa opakowania składającego się z przezroczystej kształtki ze sztywnej folii z tworzyw sztucznych, najczęściej połączonej z podkładką tekturową, bądź to w sposób trwały, bądź też umożliwiający ponowne otwieranie i zamykanie.
Nazwa ta przyjęła się także w odniesieniu do opakowań farmaceutycznych, zwanych popularnie blistrami, do tabletek lub kapsułek, w których taśmowe opakowanie termoformowane ze sztywnej folii przezroczystej zamknięte jest, najczęściej przy wykorzystaniu folii Al, z powłoką zgrzewalną.
Butelka
Bottle
Opakowanie szklane lub z tworzyw sztucznych o dowolnym przekroju poprzecznym, z przewężoną szyjką, z zamknięciem o pojemności do 5 dm3.
Butla do gazów
Gas cylinder
Opakowanie metalowe do gazów sprężonych o kształcie cylindrycznym lub kulistym o pojemności do 80 dm3.
Celofan
Cellophane
Powszechnie przyjęta nazwa folii z regenerowanej celulozy, pochodząca od nazwy cellophane, stosowanej przez pierwszego producenta tej folii: francuskie przedsiębiorstwo La Cellophane. Nazwa ta została utworzona z pierwszej sylaby słowa cellulose oraz ostatniej słowa diophane, oznaczającego przezroczystość. Wobec zastrzeżonej przez długi okres nazwy, producenci tej folii w różnych krajach wprowadzali własne określenia, w tym np. tomofan w Polsce (patrz folia z regenerowanej celulozy).
Celofan powlekany
Coated cellophane
Zastosowane powłoki na folii z regenerowanej celulozy, mające głównie na celu zwiększenie odporności na wilgoć, zmniejszenie przenikalności pary wodnej oraz uzyskanie zgrzewalności.
Certyfikacja opakowań do materiałów niebezpiecznych
Certification of Packaging for Dangerous Goods for United Nations Safety Sign
Obligatoryjna certyfikacja opakowań do transportu materiałów niebezpiecznych na Znak Bezpieczeństwa ONZ, realizowana jest w kraju począwszy od lat 80. XX wieku przez COBRO.
Certyfikacja opakowań przydatnych do ponownego przetwórstwa
Certification of Packaging suitable for recycling
Dobrowolna certyfikacja przydatności opakowań do ponownego przetwórstwa realizowana jest w kraju przez COBRO przy wykorzystaniu kryteriów oceny zawartych w PN-EN 13430. Posiadacze tego certyfikatu upoważnieni są do stosowania znaku na certyfikowanych opakowaniach.
Certyfikacja opakowań kompostowalnych
Certification of compostable Packaging
Certyfikacja opakowań przydatnych do kompostowania w warunkach przemysłowych prowadzona jest w Niemczech przez jednostkę certyfikującą DIN CERTCO w oparciu o normę EN 13432.
Certyfikacja opakowań przydatnych do kompostowania w warunkach przemysłowych prowadzona jest od 2017 r. przez jednostkę certyfikującą TÜV AUSTRIA (poprzednio przez AIB-Vinçotte Group) w oparciu o normę EN 13432.
Certyfikacja opakowań zawierających źródła odnawialne
Certification of biobased Packaging
Certyfikacja opakowań zawierających surowce odnawialne prowadzona jest w Niemczech przez jednostkę certyfikującą DIN CERTCO. W systemie niemieckim zakres procentowej zawartości surowców odnawialnych stanowi element znaku.
Certyfikację opakowań zawierających surowce odnawialne prowadzi od 2017 r. jednostka certyfikująca TÜV AUSTRIA (poprzednio przez AIB-Vinçotte Group). O poziomie zawartości surowców odnawialnych świadczy liczba gwiazdek stanowiących element znaku.
ChemCykling
ChemCykling
Nowa, wdrażana przez koncern BASF, koncepcja wykorzystania procesów termochemicznych (w temperaturze ok. 850ºC) do pozyskiwania gazu syntezowego lub olejów popirolitycznych z odpadów tworzyw sztucznych, mieszanych i zanieczyszczonych, dotychczas niepoddawanych recyklingowi. Proces ten umożliwia pozyskiwanie etylenu i propylenu, a zatem monomerów, wykorzystywanych w produkcji tworzyw sztucznych.
Cold seal
Cold seal
Powłoka do łączenia pod dociskiem (na zimno), stosowana na papierze, folii Al oraz foliach z tworzyw sztucznych, w tym także wielowarstwowych, nieprzystosowanych do łączenia przez zgrzewanie (cold seal – powszechnie stosowane pojęcie, przyjęte z języka angielskiego).
Czoło
End (of box or crate), face
Element górny (pudła lub skrzynki).
Delaminacja
Delamination
Rozwarstwianie materiału wielowarstwowego, np. laminatu lub folii współwytłaczanej. Odporność na delaminację jest zależna od siły związania warstw w tego rodzaju materiałach; z ang. określana jest jako bond stregth.
Deszczułka lub deska skrzynkowa
Case board, boxboard
Element skrzynki drewnianej.
Displej – termin spolszczony pochodzący od ang. display
Display
Termin dość powszechnie, chociaż niezbyt poprawnie używany w kraju zamiennie ze stendem. W terminologii angielskiej termin
display odnosi się wprawdzie do wyrobu odpowiadającego definicji stendu (patrz stend), charakteryzującego się jednak znacznie mniejszymi wymiarami.
Dno, denko
Bottom
Część dolna opakowania.
Doy pak
Doy pack
Powszechnie przyjęta w kraju angielska nazwa torebki tzw. stojącej, z uformowanym dnem, zazwyczaj wykonanej z laminatów folii z tworzyw sztucznych, przybierającej po napełnieniu kształt zbliżony do prostopadłościanu.
Dozownik
Spout, pouring spout
Element opakowania umożliwiający stopniowe zużywanie zawartości.
Drukowanie
Printing
Nanoszenie znaków graficznych i rysunków na opakowania lub ich elementy.
Druk offsetowy
Offset impression
Drukowanie płaskie, w którym powierzchnie drukujące i niedrukujące formy drukowej położone są w jednej płaszczyźnie.
Druk wklęsły
Rotogravure printing
Drukowanie wklęsłe, powszechnie nazywane rotograwiurowym, charakteryzuje się zagłębieniem powierzchni drukujących formy drukowej w stosunku do powierzchni niedrukowanych.
Druk wypukły
Flexographic printing
Drukowanie wypukłe charakteryzuje się położeniem powierzchni drukujących formy drukowej powyżej powierzchni niedrukujących.
Druk sitowy
Silk screen printing
Przy drukowaniu sitowym farba przechodzi na powierzchnie drukowane przez otwarte oczka siatki, której oczka zamknięte odpowiadają powierzchniom niedrukowanym.
Druk cyfrowy
Digital printing
System drukowania, w którym materiały przeznaczone do druku są dostarczane do urządzenia drukującego w postaci danych komputerowych. Komputerowy zapis cyfrowy umożliwia druk bezpośredni lub poprzez nośnik pośredni.
Duży pojemnik do przewozu luzem, DPPL
Intermediate bulk container
Pojemnik sztywny, półsztywny lub elastyczny o pojemności nieprzekraczającej 3000 cm3, przeznaczony do mechanicznego przemieszczania produktów sypkich lub ciekłych.
Ekspozytor
Counter display
Forma nośnika POS (patrz POS), przeznaczonego głównie do produktów o małych wymiarach i eksponowanych w niewielkich ilościach. Ekspozytory tego rodzaju zazwyczaj instalowane są w strefach przykasowych, o bardzo ograniczonej powierzchni, niewystarczającej do
umieszczenia na niej stendu (stąd nazwa np. ekspozytory przykasowe).
Element i składnik opakowania
Packaging component and constituent
Element – część opakowania, która może być oddzielona ręcznie lub przy użyciu prostych środków fizycznych.
Składnik opakowania – część opakowania lub jego elementu, która nie może być oddzielona ręcznie lub przy użyciu prostych środków fizycznych
Etykieta
Label
Stanowi nieodłączny element opakowania uformowany z papieru lub folii z tworzyw sztucznych, niekiedy wielowarstwowej, promujący produkt i przekazujący informacje o tym produkcie, sposobie jego przechowywania i użytkowania, często zawierający kod kreskowy.
Etykietowanie
Labelling
Umieszczanie etykiet na/w opakowaniu.
Etykietowanie w procesie formowania opakowań
In Mould Labelling (IML)
Etykieta wprowadzana do opakowania z tworzyw sztucznych w procesie wtrysku (IML), rozdmuchu (IML-B) lub termoformowania (IML-T), tworząca z opakowaniem jednolitą całość, bez śladów połączeń.
Etykietowanie z ang. nazywane Cut & Stack
Cut & Stack Labelling
Etykietowanie przy wykorzystaniu wyciętych etykiet ułożonych w postaci stosu, umieszczonego w magazynku.
Etykieta – banderola
Banderol
Nieuszkodzona opaska z nadrukiem potwierdza, że zawartość opakowania nie została naruszona lub że uiszczono cło bądź podatek akcyzowy przy wprowadzaniu do obrotu zapakowanego wyrobu.
Etykieta – obwoluta
Wrapper, sleeve
Etykieta w formie obwoluty, zazwyczaj z tektury, nakładana np. na zawierającą produkt zamkniętą tackę, w skrócie z ang. nazywana WAL (Wrap Around Label).
Etykieta obwolutowa ściśle przylegająca do pakowanego wyrobu
Label-sleeve type
Etykieta obwolutowa z folii termokurczliwej w postaci fragmentu rękawa obkurczanego na opakowaniu, np. na butelce, określana powszechnie jako tzw. sliw.
Etykieta samoprzylepna
Pressure Sensitive Label
Etykieta z warstwą kleju samoprzylepnego, w skrócie z ang. nazywana PSL, umożliwiającą ręczne usuwanie etykiety z opakowania.
Etykieta zabezpieczająca
Security label
Holograficzna etykieta do wyrobów luksusowych wytwarzana przez Raflasec Holo Security. Wycięcia w etykiecie, odpowiednio dopasowanej np. do narożników opakowania, powodują jej rozerwanie przy próbach manipulacji.
Etykieta w postaci wieczka opakowania
Lid in the form of label
Rolę promocyjną, a w pewnym stopniu także informacyjną spełniają również wieczka opakowań z tworzyw sztucznych. Dotyczy to wieczek pudełek, często z etykietą typu IML, oraz tzw. wieczek łatwo otwieralnych – w tym tych popularnie nazywanych platynkami, zarówno z folii Al z powłoką zgrzewalną, jak i z folii poliolefinowych z surowcami mineralnymi, i innych wieczek łatwootwieralnych z folii giętkich z tworzyw sztucznych oraz z laminatów tych folii. Patrz: Etykietowanie w procesie formowania opakowań
Etykieta zawieszka
Tie-on-label
Etykieta zawieszana w opakowaniu, może stanowić ulotkę np. w formie książeczki.
Farba drukarska
Printing ink
Farba stosowana w procesie drukowania opakowań.
Fleksografia
Flexography
Patrz: druk wypukły.
Fiolka
Vial
Opakowanie szklane lub z tworzyw sztucznych, o kształcie zbliżonym do walca, z dnem płaskim lub wklęsłym, o pojemności < 0,1 dm3.
Folia aluminiowa
Aluminium foil
Folia aluminiowa charakteryzuje się najwyższą barierowością w stosunku do gazów i pary wodnej. Obecnie wytwarzana jest folia aluminiowa o zróżnicowanej grubości, od 7 µm.
Folia barierowa
Barrier film
Folia stanowiąca barierę ochronną np. przed przenikaniem gazów, pary wodnej, substancji zapachowych względnie innych substancji. Barierowość może dotyczyć jednej lub wszystkich wymienionych substancji.
Folia kompleksowa
Combined film or foil
Folia składająca się z folii giętkich lub sztywnych z różnych tworzyw sztucznych, w tym także z udziałem innych materiałów takich jak papier, folia Al oraz tkanina.
Folia giętka z tworzyw sztucznych
Plastics film (flexible)
Podstawowy wyróżnik folii giętkiej stanowi odporność na narażenia mechaniczne przez zginanie i skręcanie, wyrażająca się brakiem uszkodzeń i trwałych śladów związanych z tymi narażeniami.
Folia z tworzyw sztucznych metalizowana
Metallized film
Folia, najczęściej giętka, o zdecydowanie podwyższonej barierowości w stosunku do gazów. Powstaje w wyniku procesu próżniowego napylania metalem, zazwyczaj Al, w stanie stopionym. Powłoka metaliczna ma grubość rzędu setnych części mikrometra.
Folie ochronne
Protective films
Stosowane w celu zabezpieczenia powierzchni półproduktów i wyrobów gotowych przed uszkodzeniami mechanicznymi, np. porysowaniem lub gromadzeniem się pyłu i brudu, podczas transportu, montażu, obróbki mechanicznej i magazynowania.
Folia orientowana jednoosiowo
Monoaxial oriented film (abbreviation: MOP)
Folia o uporządkowanym ułożeniu makrocząsteczek polimeru pod wpływem sił rozciągających w procesie wytwarzania folii działających w kierunku wzdłużnym. Bez stabilizacji termicznej folia wykazuje termokurczliwość, wykorzystywaną w przypadku folii kurczliwych. Utrwalenie orientacji następuje przez stabilizację termiczną.
Folia orientowana dwuosiowo
Biaxial oriented film (abbreviation: BOPP)
Folia o uporządkowanym ułożeniu makrocząsteczek polimeru pod wpływem sił rozciągających działających w procesie wytwarzania folii w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach. Utrwalenie orientacji następuje przez stabilizację termiczną. W technice opakowaniowej masowo stosowana jest dwuosiowo orientowana
folia z polipropylenu (z ang. skrót BOPP od biaxial oriented polipropylene).
Folia BOPP perlista
Pearlized BOPP film
Spienianie w procesie produkcji folii BOPP zapewnia powstanie efektu perlistości, stąd zwyczajowa nazwa: folia perlista.
Folia pęcherzykowa
Bubble film
Folia dwuwarstwowa z zamkniętymi pęcherzykami zawierającymi powietrze, wykorzystywana w zabezpieczeniach przeciwwstrząsowych, szczególnie delikatnych obiektów takich jak np. ekrany telewizorów.
Folia piankowa
Foamed film
Folia spieniona w procesie produkcji, wykorzystywana do zabezpieczeń przeciwwstrząsowych.
Folia poliolefinowa z surowcami mineralnymi
Plastics film with mineral substances
Folia giętka zazwyczaj z polietylenu średniej gęstości, zawierająca surowce mineralne, najczęściej węglan wapnia, stosowana głównie do pakowania, w tym zmechanizowanego produktów w postaci kostek, np. tłuszczów stałych oraz sera twarogowego, a także do produkcji tzw. platynek. ELM stanowi skrótową nazwę zastosowaną przez przedsiębiorstwo wprowadzające po raz pierwszy folię z surowcami mineralnymi na rynek krajowy. Obecnie stosowane są nazwy produktów aktualnych dostawców, np. Ecor.
Folia powlekana
Coated film
Folia z powłoką nadającą określone właściwości funkcjonalne, np. zgrzewalność.
Folia przeciwmgielna
Anti fog film
Folia z dodatkiem substancji przeciwdziałających kondensacji na jej powierzchni pary wodnej.
Folia przeznaczona do bardzo szybkich maszyn opakowaniowych
Rapid film
Możliwość wytwarzania opakowań i pakowania przy dużych szybkościach stosowanych maszyn wynika z wydatnie obniżonych temperatur zgrzewania tego rodzaju folii.
Folia z regenerowanej celulozy
Regenerated cellulose film
Folia wytwarzana w procesie regeneracji celulozy w kąpieli kwaśnej z tzw. wiskozy, stanowiącej roztwór celulozoksantogenianu sodu. W procesie tym folia celulozowa uzyskuje przezroczystość.
Folia rozciągliwa
Stretch film
Folia z tworzyw sztucznych poddana procesowi orientacji przez rozciąganie, niestabilizowana termicznie, wykazująca zdolność powrotu do stanu przed rozciągnięciem. Zdolność ta wykorzystywana jest zarówno przy pakowaniu bezpośrednim, jak i zbiorczym, a także przy formowaniu spaletyzowanych jednostek ładunkowych.
Folia sztywna z tworzyw sztucznych
Plastics sheet
W odróżnieniu od folii giętkiej narażenia mechaniczne folii sztywnej, wywołane np. zginaniem, pozostawiają w jej przypadku trwałe ślady w postaci np. zmatowienia w miejscu zgięcia.
Folia z tworzyw sztucznych metalizowana
Metallized film
Folia najczęściej giętka, o zdecydowanie podwyższonej barierowości w stosunku do gazów, uzyskana w wyniku próżniowego napylania metalem w stanie stopionym, najczęściej aluminium (Al). W procesie tym powstaje powłoka metaliczna, zazwyczaj o grubości rzędu setnych części mikrometra.
cdn.
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
