Firmy nanotechnologiczne to na ogół małe i średnie przedsiębiorstwa. Tak jest również w przypadku szwajcarskiej firmy Nanovis GmbH.
Znajdująca się w szwajcarskim Illnau firma została założona w 2004 r. przez kobietę interesu Claudię Marcoli. Claudia Marcoli dzięki wieloletniej pracy w firmie swojego ojca – dyplomowanego fizyka Edgara Schmidlina – uzyskała wszechstronną wiedzę z zakresu fizyki, a pasja i namowy ojca sprawiły, że podjęła decyzję o założeniu własnej firmy. Celem firmy jest tworzenie i rozwijanie przyjaznych środowisku rozwiązań i urządzeń czyszczących dla przemysłu drukarskiego.
Po założeniu firmy Nanovis ojciec pomógł swojej córce rozwinąć specjalną koncepcję w zakresie czyszczenia. Obejmowała ona 3 elementy: proces czyszczący, nielotny środek czyszczący oraz automatyczny sprzęt czyszczący zintegrowany z systemem recyklingu. Te 3 elementy tworzą razem przyjazne dla środowiska rozwiązanie w zakresie czyszczenia pod nazwą Nanocleaner, za które Nanovis był już wielokrotnie wyróżniany w Europie. Jedną z nagród był „CTI Start-up Label”, przyznany przez szwajcarską Komisję ds. Technologii i Innowacji w zakresie badań i rozwoju, mający za zadanie wspierać odbudowę i rozwój młodych firm. Dalsze wyróżnienia to „Europejska nagroda prasy środowiskowej 2007”, „Adlatus-2008” oraz nagroda Fundacji De-Vigier Stiftung 2008 dla młodego przedsiębiorstwa, będąca jednym z największych wyróżnień w Szwajcarii. Ponadto, w tym samym roku, firma została jednym z trzech finalistów „Szwajcarskiej Nagrody Ekonomicznej”. Gotowy produkt, jakim jest NANOCLEANER NWC-1200, został nominowany przez jury do nagrody Innovation Award Global Award for Sustainability. Zwycięzca został ogłoszony wieczorem 24 września w Brukseli, pierwszego dnia targów Labelexpo 2013. Ostatecznie Nanovis uzyskał znakomite drugie miejsce.
Zaspokajanie potrzeb rynkowych
W początkowych latach Nanovis koncentrował się na tampondruku i opracował pierwszy Nanocleaner do czyszczenia sprzętu drukarskiego. System ten osiągnął sukces, co spowodowało wdrożenie go przez tak znane firmy jak Playmobil, Siemens, Fresenius i Victorinox. To wzbudziło zainteresowanie również drukarzy etykiet z branży flekso, którzy tę technologię chcieli zastosować do automatycznego czyszczenia rakli, wanien farbowych i innych części. Nanovis zareagował na liczne zapytania i mógł wkrótce – po intensywnym okresie prac badawczych – przedstawić zmodyfikowany większy model. Oficjalne wprowadzenie go na rynek nastąpiło na targach Labelexpo 2011 w Brukseli, gdzie spotkał się z dużym zainteresowaniem i znalazł pierwszych odbiorców. Obecnie na świecie pracuje już kilkaset urządzeń myjących Nanovis. Do grona odbiorców z branży fleksograficznej należą m.in. tak znaczące firmy jak: CCL, Schreiner Group, Tesa,
Pago (Fuji Seal).
Zastosowanie na czas nieograniczony
Jak wspomniano, system składa się z 3 komponentów. Nieoczyszczone elementy kładzie się na kratce, zamyka pokrywę i uruchamia program. Poprzez zamierzony i zaplanowany dopływ impulsów elektrycznych środek czyszczący wewnątrz urządzenia aktywuje się. Tworzą się pojedyncze, wysoce skuteczne przez kilka sekund substancje w nano-rozmiarach, które przenikają przez warstwy farby i usuwają je ze sprzętu. Po oddaniu swojej energii substancje te tracą działanie i wracają ponownie do stanu wyjściowego. W czasie procesu aktywowany środek czyszczący zostaje natryskiwany za pomocą rotacyjnych dysz. Czyszczenie następuje w próżni przy zamkniętym systemie. W rezultacie uzyskujemy dokładne, wydajne czyszczenie bez powstawania szkodliwych dla zdrowia oparów. Urządzenia Nanovis można bez obaw ustawić na produkcji obok maszyn drukarskich. Oszczędza to drogę, miejsce w zakładzie oraz nie wymaga instalowania dodatkowych urządzeń, np. specjalistycznych wyciągów.
Środek czyszczący, wolny od lotnych związków organicznych (VOC free), posiada wysoki punkt zapłonu i nie odparowuje. Podlega on ciągłej filtracji dzięki zintegrowanemu systemowi recyklingu, pozostawiając resztki farb na proszkowym adsorberze. Claudia Marcoli wyjaśnia: Równolegle z procesem czyszczenia środek czyszczący jest przepuszczany przez specjalną komorę filtrującą, w której części składowe uwolnionej farby wiążą się z adsorberami. Oczyszczony płyn wpływa ponownie do komory czyszczącej. Otrzymane pozostałości farby są stale, jako wysuszona substancja, usuwane z systemu i mogą być oddane jako normalne odpady. Dzięki stałej filtracji środek czyszczący nie traci swojej skuteczności nawet przy wieloletnim użytkowaniu. Nie powstają przy tym żadne niebezpieczne odpady płynne. Oferuje to dodatkowe korzyści, ponieważ eliminuje uciążliwe czynności takie jak wymiana płynu i jego utylizacja. Powstałe przy wycieraniu mytych części niewielkie ubytki płynu należy od czasu do czasu uzupełniać.
Coraz więcej firm poszukuje stałych metod czyszczenia dla swoich drukarń, które oprócz produktywności troszczą się o ludzi i środowisko. Nanocleaner oferuje takie rozwiązanie.
Nieszkodliwe dla środowiska czyszczenie w układzie zamkniętym
Jednym z użytkowników w segmencie wąskiej wstęgi została w listopadzie 2013 r. firma Clever Etiketten. Clever Etiketten powstała w 1992 r.; w jej skład wchodzą 4 zakłady w Hosena, Senftenberg, Poczdamie, jak równiej w polskiej Nowej Soli. Przedsiębiorstwo produkuje obok tradycyjnych etykiet samoprzylepnych także bilety, etykiety RFID, etykiety typu pokrywki, etykiety IML, buklety/karnety i etykiety specjalne. W ich produkcji stosowane są różne technologie: flekso, sito, offset, cyfra. W celu zmniejszenia nakładów na czyszczenie części maszyn fleksograficznych firma zainstalowała w Hosena jedno urządzenie czyszczące produkcji Nanovis – Nanocleaner NWC-1200. Głównym kryterium przy wyborze urządzenia myjącego była skuteczność mycia farb drukarskich z rakli, wanien farbowych oraz innych części maszyn. Nie bez znaczenia był także aspekt związany z wpływem na środowisko oraz poprawa warunków pracy z myślą o zdrowiu operatorów. Urządzenie NWC-1200 jest obecnie największym dostępnym modelem w ofercie firmy Nanovis.
Ponowne użytkowanie środka czyszczącego dzięki systemowi filtracyjnemu
Clever Etiketten zwrócił uwagę na Nanocleaner w internecie. Marco Nieter, asystent zarządu firmy informuje: Kiedy skontaktowaliśmy się z Nanovisem, przedstawiono nam możliwość dokładnego przetestowania urządzenia. Przekonano nas co do prostej obsługi, niskiego wydzielania się zapachu, jak również co do ekologicznych korzyści w porównaniu z systemem rozcieńczalnikowym, który stosowaliśmy przed instalacją Nanocleanera. Według Nietera zmniejszyły się nakłady na czyszczenie wykorzystywanych wanien farbowych i wałków. Wraz z instalacją nowego urządzenia do czyszczenia wyeliminowano uciążliwe prace takie jak wymiana i oczyszczanie płynu myjącego. Suche resztki farbowe systemu filtracyjnego są zbierane w oddzielnym pojemniku, który z kolei jest odbierany przez przedsiębiorstwo oczyszczania. Chociaż firma pracuje na trzy zmiany, powstaje zaledwie kilka kilogramów tych odpadów.
Wysoki stopień wykorzystania
Na jeden program czyszczenia przypada wg Marco Nietera ok. 10 minut. Na zmianę wykorzystujemy Nanocleaner ok. 10 razy. Dziennie urządzenie to jest używane 30 razy do czyszczenia części maszyn flekso. Wobec wysokiego stopnia wykorzystania jesteśmy przekonani, że inwestycja zamortyzowała się w krótkim czasie. Wysoki stopień wykorzystania staje się tym bardziej wyraźny, im dłużej wykorzystywane jest to rozwiązanie. W tym czasie pracownicy produkcyjni dostrzegli polepszenie się jakości czyszczenia części maszyn fleksograficznych. Ponieważ płyn czyszczący jest permanentnie filtrowany, wydajność czyszczenia Nanocleanera jest wyraźnie stała w porównaniu z naszym poprzednim urządzeniem, gdyż system oparty na rozcieńczalnikach zmniejsza wydajność w czasie z powodu nasycenia rozcieńczalnika pozostałościami farb – wyjaśnia Nieter.
Wystarczająca wydajność
Nanocleaner jest dostępny w trzech różnych rozmiarach. Clever Etiketten zdecydował się na największy model, aby uzyskać wystarczającą wydajność czyszczenia części maszyn w Hosena. System na każdej zmianie pracuje w trybie mycia łącznie około 100 minut i czas jego wykorzystania wzrasta, dlatego na razie instalacja dalszych urządzeń myjących w Hosena nie jest niezbędna.
Clever Etiketten zastąpiło system czyszczenia bazujący na rozcieńczalnikach przez urządzenie czyszczące Nanocleaner. Dzięki temu drukarnia była w stanie podwyższyć jakość czyszczenia wanien farbowych, wałków i innych części maszyn fleksograficznych. Mógł też zostać zredukowany uciążliwy zapach poprzez zastosowanie zamkniętego, bezrozcieńczalnikowego systemu. Najważniejsze jest to, że proces czyszczenia przebiega przyjaźnie dla środowiska i operatora urządzenia dzięki zintegrowanemu systemowi filtracyjnemu i recyrkulacji płynu.
Podsumowanie
Określenie „innowacja” jest często nadużywane, jednak z całą pewnością można go użyć wobec serii Nanocleaner. Natomiast Nanovis GmbH można postrzegać jako idealny przykład firmy, która wykorzystuje nanotechnologię w konkretnym produkcie. Nanovis GmbH dowodzi również, że dla jego stworzenia potrzeba było więcej niż tylko dobrego pomysłu; niezbędne były wiedza oraz spora doza przedsiębiorczości, a dostrzegane coraz częściej w branży poligraficznej ogromne zapotrzebowanie na ekologiczne i wydajne procesy czyszczenia sprawia, że przed firmą rysuje się świetlana przyszłość.
Nanovis GmbH produkuje
swoje urządzenia wyłącznie z komponentów i materiałów segmentu premium. Taka filozofia pozwala oferować produkty, których trwałość jest bardzo duża. Najlepszym dowodem są urządzenia pierwszej generacji, które pracują od 2004 roku do dziś.
Wielu użytkowników poznało korzyści tego rozwiązania i od chwili wprowadzenia go na rynek zostało już sprzedanych na całym świecie ponad 200 urządzeń Nanocleaner. Od tego roku firma P.U. GRAW Marek Wielemborek jest przedstawicielem tych rozwiązań dla przemysłu fleksograficznego na polski rynek. Pierwsze urządzenia już pracują w polskich drukarniach wąskowstęgowych. Zainteresowani mogą osobiście przekonać się o ich skuteczności i zobaczyć na żywo jakość ich wykonania oraz umówić się na prezentację i testy takiego urządzenia.
Opracowano na podstawie materiałów firmy Graw