STRESZCZENIE: Uruchomienie produkcji torebek stojących typu doypack, z początkowym przeznaczeniem do produktów wymagających zabezpieczenia przed wilgocią, miało istotny wpływ na rozwój produkcji laminatów folii z tworzyw sztucznych w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski. W prezentowanej publikacji właściwości laminatów tworzywowych aktualnie wytwarzanych zarówno z przeznaczeniem do torebek stojących, jak i do wielu innych zastosowań omówiono w znacznie szerszym kontekście, niż wynikający z wcześniej wymaganego zabezpieczenia przed oddziaływaniem wilgoci. Sygnalizowane w ostatnim czasie zainteresowanie odbiorców nowym rodzajem laminatów, to jest foliowo-papierowych, stanowiło dla przedsiębiorstwa „EWA” Strękowski podstawę do podjęcia przygotowań do uruchomienia tej produkcji. Podjęte prace w powyższym zakresie, jak również korzystne właściwości, które wniesie warstwa papieru do wytypowanych z dotychczas wytwarzanych laminatów tworzywowych, stanowią przedmiot niniejszej publikacji.
IN ENGLISH: Development of laminates production in the company „EWA” Strękowski sp. j.; ABSTRACT: Elaboration and starting up production in the company „EWA” Strękowski of standing up bags, so called doypacks, initially predicted for moisture sensitive products, had deciding influence for further development of the production of plastics films laminates in this company. Properties of actually produced plastics laminates, used in the production of standing up bags and in many other applications, were described In the presented paper, in a much broader context, comparing with those which should provide protection of the products only against moisture. An interest of the customers in the paper/films laminates which are new type of the products, was the basis for „EWA” Strękowski company to prepare themselves for starting up this production. The work undertaken and beneficial properties which will bring paper layer in the laminates selected from actually produced, constitute the subject of the presented paper.
1. Wprowadzenie
Współpraca pomiędzy COBRO – Instytutem Badawczym Opakowań, a przedsiębiorstwem PPHU „EWA” Strękowski sp. j., kontynuowana jest od roku 2012. Początkowym celem, a w rezultacie efektem tej współpracy było przygotowanie przedsiębiorstwa PPHU „EWA” Strękowski sp. j. do uruchomienia produkcji torebek stojących doypack.
W produkcji opakowań typu doypack, wykorzystywane są wielowarstwowe folie giętkie, to jest laminaty. W związku z pierwotnie przewidywanym głównym przeznaczeniem opakowań doypack do pakowania produktów wrażliwych na wilgoć, podstawowym kryterium doboru laminatów, poza przydatnością do wytwarzania tego rodzaju opakowań, stała się barierowość w stosunku do pary wodnej. Dlatego też laminaty przewidziane do wytwarzania opakowań typu doypack oceniano i klasyfikowano ze względu na barierowość w stosunku do pary wodnej. Znalazło to swoje odbicie również w publikacjach w czasopiśmie „Opakowanie” [1, 2], związanych z pracami w powyższym zakresie.
Od czasu uruchomienia w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski produkcji opakowań typu doypack nastąpił w tym przedsiębiorstwie dynamiczny rozwój produkcji laminatów folii z tworzyw sztucznych. Rozwój ten, wcześniej związany z wdrażaniem zrealizowanego projektu, obecnie wynika w znacznym stopniu z zapotrzebowania klientów przedsiębiorstwa na laminaty folii z tworzyw sztucznych, wykorzystywane zarówno w produkcji opakowań typu doypack, jak i w wielu innych zastosowaniach.
Laminaty o zróżnicowanych właściwościach, dostosowane do konkretnych zastosowań, PPHU „EWA” Strękowski sp.j., dostarcza odbiorcom w postaci zwojów, przyciętych na wymagane szerokości. Zróżnicowane właściwości są osiągane w wyniku stosowania materiałów o zróżnicowanej strukturze tworzywowej i o zróżnicowanych grubościach poszczególnych warstw.
Wytwarzane w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski laminaty wykorzystywane są obecnie do pakowania szerokiego asortymentu różnorodnych produktów, dlatego też barierowość w stosunku do pary wodnej nie może już stanowić wystarczającego kryterium dla ich oceny. Dotyczy to zwłaszcza barierowości w stosunku do tlenu, właściwości szczególnie istotnej dla wielu produktów spożywczych pakowanych w laminaty.
Wytwarzane w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski laminaty wykorzystywane są w różnych systemach pakowania. Do najczęściej stosowanych systemów pakowania przy wykorzystaniu laminatów foliowych, należą tzw. systemy ffs (z ang. form fill seal). W systemach ffs formowanie opakowań odbywa się we wspólnym procesie połączonym z ich napełnianiem i zamykaniem przez zgrzewanie.
W prezentowanej publikacji właściwości aktualnie wytwarzanych w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski laminatów zostaną omówione w znacznie szerszym kontekście, niż wymagały tego wcześniejsze prace, znajdujące swoje odbicie w publikacjach [1, 2]. Dotyczy to zwłaszcza barierowości laminatów w stosunku do tlenu.
Sygnalizowane zainteresowanie odbiorców przedsiębiorstwa „EWA” Strękowski nowym rodzajem laminatów, to jest foliowo-papierowych, stanowiło podstawę do podjęcia przygotowań do uruchomienia produkcji tego nowego dla przedsiębiorstwa asortymentu. Prace związane z przygotowywaniem się przedsiębiorstwa „EWA” Strękowski do produkcji laminatów foliowo-papierowych stanowią przedmiot kontynuowanej współpracy z COBRO.
Zainteresowanie odbiorców laminatami papierowo-foliowymi stanowi odbicie dominujących obecnie tendencji nawiązywania do tradycji. Stąd np. wzrost zainteresowania Krakowskim Kredensem.
Podkreślić należy, że w laminatach papierowo-foliowych papier będzie stanowił zewnętrzną warstwę opakowania. Papier kojarzący się z początkami dziedziny opakowań, kiedy to przy
pakowaniu towarów dominowały torebki papierowe, dobrze spełnia wymóg nawiązywania do tradycji.
Szczegółowa analiza przeprowadzona w ramach przygotowań przedsiębiorstwa „EWA” Strękowski do produkcji laminatów papierowo-foliowych umożliwiła zwrócenie uwagi na szereg korzystnych właściwości, które wniesie warstwa papieru w stosunku do właściwości dotychczas wytwarzanych w przedsiębiorstwie laminatów. Zostaną one przedstawione w ramach prezentowanej publikacji.
2. Asortyment laminatów folii z tworzyw dotychczas wytwarzanych w PPHU „EWA” Strękowski sp. j.
(Objaśnienia symboli wykorzystanych do oznaczania tworzyw lub folii podano w końcowej części niniejszej publikacji.)
Asortyment aktualnie wytwarzanych w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski laminatów folii z tworzywa sztucznych bazujących na foliach BOPP, CPP PE-LD, PET, met BOPP oraz met PET obejmuje niżej wymienione:
– BOPP/ BOPP, BOPPdruk/ BOPP i BOPPdruk/met BOPP;
– BOPP/PE-LD, BOPPdruk/PE-LD;
– PE-LD/LDP, LDPEdruk/PE-LD;
– PET/PE-LD, PETdruk/PE-LD;
– PET/CPP, PETduk/CPP;
– PETdruk/metPET/PE-LD.
W produkcji laminatów wykorzystywane są folie o grubościach:
– PET 12 µm;
– BOPP 20-40 µm;
– CPP 25-50 µm;
– PE-LD 30-160 µm.
Znakomita większość wytwarzanych obecnie laminatów foliowych zadrukowywana jest międzywarstwowo.
W uzgodnieniu z odbiorcami spośród wymienionego wyżej asortymentu zostaną wytypowane laminaty do wytwarzania w wersji papierowo-foliowej. Z oczywistych względów laminaty papierowo-foliowe będą zadrukowywane powierzchniowo, po stronie papieru.
3. Opracowanie założeń do wdrożenia w przedsiębiorstwie PPHU „EWA” Strękowski sp. j. produkcji laminatów papierowo-foliowych
3.1 Barierowość folii z tworzyw sztucznych
Powszechnie znany fakt stanowi selektywność folii z tworzyw sztucznych w stosunku do różnych gazów. Selektywność tę zilustrowano w tab. 1., w której podano wartości przenikalności tlenu wielu folii z tworzyw sztucznych, w tym wykorzystywanych do produkcji laminatów, o jednakowej dla ułatwienia porównania grubości wynoszącej 25 µm.
Podane w tabeli wartości przenikalności tlenu uszeregowano od najniższej (najwyższa barierowość) do najwyższej (najniższa barierowość). Przenikalność tlenu zestawiono z wartościami przenikalności pary wodnej, odpowiadającymi tym samym foliom, które we wcześniejszej publikacji [1] były uszeregowane od najniższej do najwyższej.
Jak na to wskazują dane zestawione w tab. 1. niniejszej publikacji, folie poliolefinowe, to jest polietylenowe i polipropylenowe, charakteryzują się najwyższą barierowością w stosunku do
pary wodnej oraz wykazują brak barierowości w stosunku do tlenu, to jest wysoką przenikalność tlenu.
Dążenie do uzyskania obydwu korzystnych cech, a więc wysokiej barierowości zarówno w stosunku do tlenu, jak i pary wodnej, w tym samym materiale znalazło swój wyraz w łączeniu folii w laminatach.
Analizując kwestię barierowości folii z tworzyw sztucznych, należy uwzględnić folie metalizowane, które, jak na to wskazuje wykaz w punkcie 2., wykorzystywane są również w produkcji laminatów klejonych techniką bezrozpuszczalnikową w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski.
W tab. 2. przedstawiono możliwy do uzyskania wzrost barierowości w stosunku do gazów i pary wodnej w wyniku metalizacji folii PET, w porównaniu z kilkoma innymi foliami wykorzystywanymi w produkcji laminatów.
Warstwa metaliczna na foliach z tworzyw sztucznych, napylanego próżniowo w postaci par stopionego Al, pomimo bardzo małej grubości rzędu 0,03 µm zmienia w sposób zasadniczy ich właściwości barierowe zarówno w stosunku do tlenu, jak i pary wodnej.
Istotny wpływ na efekt metalizacji ma nie tylko rodzaj tworzywa, ale także gładkość powierzchni folii.
Utrzymanie barierowości na tak wysokim poziomie wymaga ponadto zabezpieczenia bardzo wrażliwej na uszkodzenia mechaniczne warstwy metalicznej, osiąganego najczęściej poprzez laminowanie folii metalizowanej z innymi foliami. W laminacie warstwa metaliczna stanowi z reguły warstwę środkową, co chroni ją przed uszkodzeniem, a co za tym idzie – przed utratą osiąganej barierowości. W obawie przed uszkodzeniami mechanicznymi nie powinno się metalizować folii uprzednio zadrukowanej. Podkreślić bowiem należy, że nawet kontury nadruku mogą powodować uszkodzenie warstwy metalicznej.
Jakkolwiek barierowość folii metalizowanych nie jest równorzędna w stosunku do folii Al, to jednak w wielu przypadkach jest całkowicie zadowalająca. Obecnie laminaty z udziałem folii metalizowanych wykorzystywane są nawet w tak wymagających zastosowaniach jak pakowanie próżniowe kawy mielonej.
Oszczędność jednego z najbardziej energochłonnych surowców – w tym przypadku aluminium – stanowi istotną korzyść ekologiczną, jak również ekonomiczną. Metalizacja folii, w tym także folii PET, realizowana jest w szeregu zakładów krajowych, np. w przedsiębiorstwach: Flexpol w Płocku, Eurocast w Strzebielinie oraz Alupol w Tychach.
3.2 Barierowość nowego asortymentu laminatów papierowo-foliowych
Wprowadzenie papieru do laminatu bazującego na foliach z tworzyw nie będzie miało wpływu na zmianę barierowości nowych laminatów w stosunku do pary wodnej oraz tlenu w porównaniu z ich odpowiednikami niezawierającymi papieru. O barierowości laminatów papierowo-foliowych w powyższym zakresie będą decydowały rodzaje wykorzystanych w tych laminatach folii z tworzyw sztucznych oraz ich grubość.
Przy doborze folii ze względu na barierowość w stosunku do pary wodnej i tlenu do laminatów w zależności od ich przeznaczenia, również w przypadku laminatów papierowo-foliowych, warto wziąć pod
uwagę dane zawarte w tab. 1. oraz 2.
Podkreślić należy, że papier, zwłaszcza o wyższej gramaturze, w składzie laminatu będzie miał korzystny wpływ na wzrost barierowości laminatu w stosunku do promieniowania świetlnego. Zapewni to lepszą ochronę niektórych produktów, np. świeżych soków owocowych, wymagających zabezpieczenia przed oddziaływaniem promieniowania ultrafioletowego.
Wbrew pozorom papier w składzie laminatu może stanowić lepszą barierę w stosunku do przenikania światła w porównaniu z folią metalizowaną. Papier w porównaniu z szeregiem folii z tworzyw sztucznych charakteryzuje się ponadto wyższą barierowością w stosunku do substancji aromatycznych, co będzie można wykorzystać np. w przypadku koncentratów deserów.
W specyfikacjach papieru właściwość określająca nieprzepuszczalność światła określana jest angielskim terminem opacity. Im wyższa wartość tego parametru, tym mniejsza przepuszczalność światła.
Analizując kwestię barierowości, warto także zwrócić uwagę na korzystniejszą barierowość papieru w porównaniu z niektórymi foliami z tworzyw sztucznych w stosunku do substancji aromatycznych. Dotyczy to w szczególności folii z PE-LD. Wyższa barierowość w stosunku do substancji aromatycznych będzie miała znaczenie przy przeznaczeniu laminatu do pakowania koncentratów spożywczych, np. deserów.
W przypadku nowego asortymentu laminatów i wykorzystania folii metalizowanych celowe jest sprawdzenie, czy ewentualny kontakt warstwy metalicznej z powierzchnią papieru nie będzie powodował uszkodzeń tej warstwy, a co za tym idzie – utraty wysokiej barierowości w stosunku do pary wodnej i gazów. Niewątpliwie zagrożenie tego typu nie wystąpi, gdy warstwa metaliczna również w nowych laminatach będzie warstwą wewnętrzną pomiędzy dwoma foliami z tworzyw sztucznych.
3.3 Inne poza barierowością istotne właściwości laminatów papierowo-foliowych
Jak wcześniej stwierdzono, barierowość laminatów papierowo-foliowych w stosunku do pary wodnej i tlenu będzie taka sama jak wykorzystana w ich produkcji barierowość laminatu foliowego lub folii z tworzywa sztucznego.
Szeroki asortyment dostępnych papierów do laminowania umożliwi dokonanie wyboru odpowiedniej wersji papieru do wytwarzania laminatu papierowo-foliowego przy uwzględnieniu uzgodnień z odbiorcą konkretnego laminatu.
Papier w składzie laminatu papierowo-foliowego może mieć korzystny wpływ na istotną właściwość przetwórczą laminatu, to jest jego zgrzewalność. Dotyczy to zarówno procesów wytwarzania opakowań, w tym również opakowań typu doypack, jak i systemu formowania opakowań w połączeniu z pakowaniem produktów oraz zamykaniem przez zgrzewanie, w wersji poziomej tego systemu (z ang. hffs), to jest w systemie flow pack.
W opakowaniach typu doypack największą trudność sprawia zachowanie szczelności w spoinie zgrzewanej w dnie torebki, w której nie do uniknięcia jest łączenie czterech warstw obok dwóch warstw, użytego laminatu. Oczekuje się, że użycie laminatu papierowo-foliowego w produkcji torebek typu doypack, umożliwi stosowanie większego docisku elektrod zgrzewających i wyższej temperatury zgrzewania, co przyczyni się do wzrostu szczelności krytycznej spoiny w dnie torebki.
Do badania szczelności w spoinach zgrzewanych wdrożono w COBRO – Instytucie Badawczym Opakowań specjalną metodę z wykorzystaniem wodoru [3]. Badania przy zastosowaniu tej metody w ocenie torebek doypack wytwarzanych w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski opisano w powołanej wcześniej publikacji [2].
W przypadku systemu flow pack spoina pozioma formowana jest przy wykorzystaniu obracających się metalowych rolek. Wykorzystanie w tym przypadku laminatu papierowo-foliowego powinno mieć istotny wpływ na zabezpieczenie przed przyleganiem laminatu do tych rolek.
Dzięki temu możliwe będzie podwyższenie temperatury i zwiększenie szybkości zgrzewania spoiny poziomej, a tym samym uzyskanie wzrostu wydajności linii formująco-pakującej.
Papier w składzie laminatu może rzutować na wzrost sztywności laminatu, co w zależności od zastosowania może mieć korzystny, ale w krańcowych przypadkach również i niekorzystny wpływ na przetwórstwo laminatu papierowo-foliowego.
Na sztywność laminatu rzutują także inne jego elementy składowe. Odnosi się to w szczególności do folii z PE-LD, stosowanych w laminatach foliowych w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski w szerokim spektrum grubości: od 30 do 160 µm.
Podkreślić należy, że wpływ grubości folii, czy też papieru, na sztywność laminatu jest wielokrotnie większy niż wpływ modułu sprężystości odpowiednich warstw składowych analizowanego laminatu.
Przeprowadzone przez przedsiębiorstwo „EWA” Strękowski rozeznanie wskazuje, że papier przydatny do laminowania dostępny jest w szerokim zakresie grubości.
Dlatego też w przypadku laminatu papierowo-foliowego z uzasadnionym użyciem folii PE-LD o wyższej grubości możliwy będzie dobór papieru o odpowiednio niższej grubości, a zatem i niższej sztywności.
Jak już wcześniej zwrócono uwagę, niezależnie od wykazanych korzyści funkcjonalnych uzasadnienie dla produkcji laminatów papierowo-foliowych zawiera się także w sferze mody, wyrażającej się nawiązywaniem do tradycji.
4. Wytwarzanie laminatów w technice laminowania bezrozpuszczalnikowego
Laminaty folii z tworzyw wytwarzane są w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski przy wykorzystaniu techniki bezrozpuszczalnikowej.
Istotną zaletę laminowania bezrozpuszczalnikowego w porównaniu z konkurencyjną techniką laminowania rozpuszczalnikowego stanowi wyeliminowanie tunelu suszącego, niezbędnego zarówno przy laminowaniu rozpuszczalnikowym, jak też przy użyciu klejów rozpuszczalnych w wodzie. Zapewnia to znaczne oszczędności energetyczne.
Zasada działania urządzenia do wytwarzania laminatów techniką klejenia bezrozpuszczalnikowego, przedstawiona schematycznie na rys. 1., wykorzystywana jest aktualnie w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski w produkcji laminatów folii z tworzyw sztucznych.
W technice laminowania bezrozpuszczalnikowego klej poliuretanowy nakładany jest na folię zwaną nośną, zwykle w stanie lekko podgrzanym. Za jakość laminatu w największym stopniu odpowiada sekcja nanoszenia kleju. Klej o dużej lepkości musi być nałożony równomiernie, przy bardzo małej gramaturze warstwy, zaczynającej się od 1 g/m2.
Wstępną gramaturę kleju pobieranego z zasobnika i przenoszonego przez wałek 2 ustalają przeciwbieżnie obracające się wałki 2 i 3. Ustalenie dokładnej gramatury zapewniają wałki 3 i 4. Laminowanie folii powlekanej klejem z drugą folią zwaną dolotową następuje po nałożeniu kleju w układzie wałków laminujących, po czym wytworzony laminat nawijany jest w zwój.
Rozwój laminowania bezrozpuszczalnikowego zdynamizował nadruk międzywarstwowy, odznaczający się walorami estetycznymi (druk widoczny przez warstwę folii wykazuje wysoki połysk), funkcjonalnymi (nadruk nie ściera się) oraz higienicznymi (nie istnieje obawa bezpośredniego kontaktu pakowanego produktu z nadrukiem).
Wykaz laminatów podany w punkcie 2 wskazuje, ze zalety druku międzywarstwowego właściwie docenia także przedsiębiorstwo „EWA” Strękowski, czego dowodem jest szeroki asortyment wytwarzanych tego rodzaju laminatów.
Produkcja laminatów papierowo-foliowych, w których papier będzie stanowił z reguły warstwę zewnętrzną, wyklucza oczywiście celowość stosowania druku międzywarstwowego.
Laminaty z udziałem papieru np. papier/folia Al wytwarzane są przy wykorzystaniu klejów rozpuszczalnych w wodzie, odparowywanej poprzez warstwę papieru, już po połączeniu warstw (po laminowaniu) w tunelu suszącym.
Dla uniknięcia wzrostu nakładów energetycznych wynikających z zastosowania laminarki z tunelem suszącym, to jest typowej dla laminatów z udziałem papieru, w przedsiębiorstwie „EWA” Strękowski, w produkcji laminatów papierowo-foliowych zamierza się wykorzystać laminarkę do laminowania bezrozpuszczalnikowego.
Przeprowadzone rozeznanie wskazuję, że ze względu na krańcowo różne parametry laminowania w przypadku laminatów z udziałem papieru w porównaniu z laminatami folii z tworzyw sztucznych konieczne będzie wykorzystanie laminarki dostosowanej do tego celu.
Produkcja laminatów papierowo-foliowych będzie realizowana w dwóch etapach. W pierwszym etapie przy wykorzystaniu dotychczasowej laminarki wytwarzane będą laminaty foliowe o składzie folii i strukturze laminatów dostosowanej do konkretnych zastosowań, w uzgodnieniu z przyszłymi użytkownikami tych laminatów. W drugim etapie do wykonanego uprzednio laminatu foliowego przy wykorzystaniu dodatkowej specjalistycznej laminarki będzie dolaminowywana warstwa papieru.
Jak na to wskazuje doświadczenie w technice laminowania bezrozpuszczalnikowej, za jakość laminatu w największym stopniu odpowiedzialna jest sekcja powlekania klejem.
Specyfika właściwości papieru jako warstwy do łączenia z laminatami folii z tworzyw sztucznych wymaga stosowania innych parametrów w sekcji powlekania klejem oraz przy laminowaniu, których nie zapewni dotychczas eksploatowana laminarka.
Asortyment wytwarzanych aktualnie laminatów bazujących na foliach z tworzyw sztucznych, wynikający z zapotrzebowania odbiorców podano w punkcie 2.
Skład i struktura laminatów folii z tworzyw sztucznych wykorzystanych w produkcji nowych laminatów papierowo-foliowych, będą uzależnione od uzgodnień z ich przyszłymi użytkownikami – odbiorcami przedsiębiorstwa „EWA” Strękowski.
Wstępne propozycje związane z przewidywaną produkcją nowych laminatów podano w punkcie 6.
5. Dobór i analiza materiałów do produkcji laminatów papierowo-foliowych
Z opisu zawartego w punkcie 4., wynika, że w nowym asortymencie laminatów papier będzie dolaminowywany – bądź to do uprzednio wytworzonego laminatu foliowego, bądź też do folii z tworzywa sztucznego, dobranych w zależności od wymaganego zabezpieczenia pakowanego produktu.
Jak już zaznaczono, papier nie będzie miał wpływu na barierowość laminatu w stosunku do pary wodnej oraz tlenu, o których będą decydowały odpowiednio dobrane folie z tworzyw sztucznych.
W zależności od produktu i wymaganego dla niego zabezpieczenia, pomocne powinny okazać się dane zawarte w tab. 1. oraz 2., dotyczące przenikalności pary wodnej i tlenu w zależności od rodzaju folii. Jak wynika z danych zawartych w tab. 2., najwyższą barierowość zarówno w stosunku do tlenu, jak i pary wodnej zapewniają metalizowane folie PET.
Tak wysoką barierowość uzyskuje się jednak pod warunkiem braku uszkodzeń niezwykle cienkiej warstwy metalicznej. Najkorzystniejsze zabezpieczenie stanowi umieszczenie tej warstwy między dwoma foliami z tworzyw sztucznych.
Sprawdzenia wymaga, czy przy bezpośrednim kontakcie warstwy metalicznej z papierem, jak to będzie miało miejsce np. w przypadku laminatu papier/metBOPP, zostanie zachowana barierowość, jaką wykazuje metalizowana folia BOPP.
Można oczekiwać, że w szerokim asortymencie papierów przydatnych do laminowania uda się wytypować papier o najkorzystniejszych właściwościach powierzchniowych, ze względu na kontakt z warstwą metaliczną.
Analiza specyfikacji papierów wskazuje, że do laminowania wykorzystywane są wysokogatunkowe kalandrowane papiery bielone, odznaczające się wysokimi parametrami wytrzymałościowymi i jednostronnie wysoką gładkością.
Pomimo iż w warunkach stosowania laminatu papier nie styka się bezpośrednio z produktem, powinien on jednak spełniać przepisy obowiązujące w krajach UE w przypadku materiałów do bezpośredniego kontaktu z żywnością. Laminaty papierowo-foliowe są wytwarzane w zwojach, w których papier styka się z folią przeznaczoną do kontaktu z żywnością. W przepisach higienicznych krajów UE jest to równoznaczne z bezpośrednim kontaktem z żywnością.
W przypadku laminatu papier/metBOPP, proponowanego do uwzględnienia we wstępnym programie produkcji, dla zachowania wysokiej barierowości warstwy metalicznej uzasadnione byłoby, aby warstwa ta pozostawała w kontakcie ze stroną papieru o wyższej gładkości. Strona bardziej szorstka papieru mogłaby bowiem powodować uszkodzenia bardzo delikatnej warstwy metalicznej.
Aby zapobiec emisji lotnych izocyjanianów, przy laminowaniu należy bezwzględnie przestrzegać wymogów bezpieczeństwa, zazwyczaj zawartych w specyfikacjach klejów.
6. Wstępne propozycje w zakresie asortymentu laminatów papierowo-foliowych
Najogólniej ujmując, przewiduje się wytwarzanie niżej wymienionych rodzajów laminatów papierowo-foliowych:
– papier/warstwa kleju/folia z tworzywa sztucznego;
– papier/warstwa kleju/laminat folii z tworzyw sztucznych;
– drukpapier/warstwa kleju/folia z tworzywa sztucznego;
– drukpapier/warstwa kleju/laminat folii z tworzyw sztucznych.
Na podstawie analogii z laminatami foliowymi można oczekiwać, że również w przypadku laminatów papierowo-foliowych przedsiębiorstwo „EWA” Strękowski będzie zaopatrywać swoich odbiorców głównie w laminaty z nadrukiem.
Wstępnie bierze się pod uwagę, iż początkowy asortyment laminatów papierowo-foliowych obejmie niżej wymienione wersje:
– papier/PET/PE-LD;
– papier/PETmet/PE-LD;
– papier/BOPP;
– papier/metBOPP;
– papier/PE-LD.
Wszystkie dotychczas stosowane folie, wymienione w punkcie 2., mogą być brane pod uwagę do wykorzystania w produkcji laminatów papierowo-foliowych. Faktycznie realizowany asortyment laminatów papierowo-foliowych będzie wynikiem sukcesywnie dokonywanych uzgodnień z przyszłymi użytkownikami tych materiałów.
Uzgodnienia będą dotyczyły także nadruku nowych laminatów, wykonywanego w odróżnieniu od dotychczas wytwarzanych z reguły na ich warstwie zewnętrznej, to jest po stronie papieru. W przypadku przeznaczenia nowego rodzaju laminatów do pakowania produktów spożywczych uzgodnienia będą uwzględniały także wymagania higieniczne, wynikające z aktualnych przepisów obowiązujących w tym zakresie w krajach UE.
Literatura
[1] Strękowski B. Czerniawski B., Godlewska E. 2015. Uruchomienie produkcji nowoczesnych opakowań typu doypack. Packaging Spectrum, Blok Naukowy COBRO – Instytutu Badawczego Opakowań, Opakowanie nr 1, s. 65.
[2] Czerniawski B., Frydrych J., Strękowski B., Zdanowski B. 2015. Wyniki badań opakowań typu doypack do produktów wrażliwych na zawilgocenie. Packaging Spectrum, Blok Naukowy COBRO – Instytutu Badawczego Opakowań, Opakowanie nr 3, s. 82
[3] Frydrych J., Zdanowski B., Kolado W., Pawlicka M., Sulik T., 2013. Opracowanie metody badania szczelności opakowań oraz połączeń i zamknięć w opakowaniach, przy wykorzystaniu aparatu do detekcji wodoru. Praca statutowa COBRO temat nr 101/005/1. Warszawa: COBRO.
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
