Rośnie popyt na zrównoważone opakowania; elementy z tworzyw sztucznych sukcesywnie zastępuje się odnawialnymi surowcami ekologicznymi takimi jak tektura z włókien drzewnych, tektura wykonana z traw lub odpadów rolnych. Publiczna dyskusja poświęcona problemowi zanieczyszczenia środowiska plastikiem pokazuje, jak ważne są opakowania zrównoważone wykonane z odnawialnych, przyjaznych dla środowiska surowców takich jak karton i tektura. Dlaczego tak ważne są opakowania zrównoważone - analizuje Marcin Szumigaj, R&D Manager Grupy Akomex.
Plastikowe okienka i wkładki są wypierane przez zrównoważone rozwiązania, a w odniesieniu do całości opakowań zaczyna się stosować inne materiały. Coraz większy wpływ zyskuje odpowiedzialny proces produkcji: efektywna energetycznie i ekologiczna produkcja, unikanie - względnie redukcja i kompensacja - emisji CO2, odpowiedzialne postępowanie z pracownikami i surowcami oraz (certyfikowane) zarządzanie zrównoważonym rozwojem są już standardem. Zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju opakowania muszą być wielokrotnego użycia, nadające się do recyclingu albo do kompostowania (wskazane jest kompostowanie przydomowe). Ze względu na globalną sytuację trend ten jednak zwolnił i obecnie najważniejsze jest zabezpieczenie produkcji w standardowe rozwiązania. Sytuacja globalna przyspieszyła transformację materiałową w kierunku zminimalizowania użycia surowców kopalnych na rzecz materiałów pochodzących ze źródeł odnawialnych. Wspominana transformacja wspierana jest również przez prawodawstwo; przykładowo Francja od 1 stycznia tego roku ustawowo - w wewnętrznych przepisach - zobowiązała do stosowania opakowań celulozowych do pakowania owoców i warzyw.
Ograniczenia rynkowe w dostępie do materiałów ropopochodnych wymuszają nieszablonowe podejście do zmian i rozwoju opakowań, gdzie kluczową rolę stanowią wspomniane cechy jak recycling (np. użycie materiałów o największym wskaźniku recyclingu, jak papier). Należy jednak mieć na uwadze, że papier nie jest remedium na wszystko, ponieważ nie da się w 100% zastąpić tworzyw materiałami wyłącznie celulozowymi ze względu na właściwości barierowe. Dlatego ważne jest wypracowanie kompromisu pomiędzy zużyciem materiałów, tak aby wypracować rozwiązanie zabezpieczające pakowany produkt w sposób adekwatny do pakowanego produktu.
„Im większe, tym lepsze" – takie podejście jest już passé. Dziś rządzi hasło „tak mało, jak tylko możliwe". Jeżeli chodzi o rozwiązania w zakresie opakowań, coraz większe znaczenie ma redukcja objętości transportowej. Nieszablonowe konstrukcje opakowań redukują ilość zużytego materiału. Tam, gdzie nie można lub nie wolno całkowicie zrezygnować z opakowań, liczą się rozwiązania, które przekonają do siebie klienta swoją prostotą.
Jest to szczególnie ważne teraz, gdy gwałtownie rosną koszty związane z transportem. Zdecydowanie wzrastają także koszty transportu międzynarodowego. W 2021 roku ceny frachtów podniosły się średnio o ok 10%. Początek 2022 przyniósł kolejne podwyżki w granicach 5% i należy spodziewać się kolejnych wzrostów cen związanych z rosnącymi cenami paliwa i brakiem wykwalifikowanych kierowców. Szacuje się, że w całej Europie brakuje około 400 tysięcy kierowców, a w samej Polsce około 120 tys., więc to na pewno przełoży się na dalszy wzrost cen usług transportowych.
Warto zatem i w tym przypadku wrócić do celów zrównoważonego rozwoju, przede wszystkim do zasad eko-projektowania, a zwłaszcza: redukcji masy użytego materiału opakowaniowego do absolutnego minimum pozwalającego na wypracowanie odpowiedniej ochrony pakowanego produktu, kompromisu surowcowego (kombinacji materiałów pozwalających uzyskać odpowiednią ochronę, redukcji materiałów kopalnych), a także do unikania uciążliwych połączeń surowców uniemożliwiających recycling. Ważny jest też optymalny projekt opakowania, a ze względu na starzejącą się populację przede wszystkim łatwy dostęp do zawartości. Konsumenci wybierają coraz częściej „przyjazne opakowania” czyli takie, które kojarzą się z małym wpływem na środowisko (naturalnością), prostotą wykonania i łatwością utylizacji.
Opracowano na podstawie informacji firmy Akomex
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
