Tradycyjnie już w Warszawie w hotelu Intercontinental, tym razem 14 listopada, odbyła się siódma już konferencja Bezpieczne Opakowanie zorganizowana przez redakcje czasopism „Opakowanie” i „Poligrafika”. Sponsorami konferencji były firmy: EyeC, J.S. Hamilton Poland, Heidelberg, hubergroup Polska, Metsä Board oraz Reprograf.
Podczas konferencji wygłoszono 6 bardzo interesujących referatów, które zostały podzielone na trzy bloki tematyczne; po każdym z nich odbywała się sesja pytań i odpowiedzi. Tematyka wystąpień była związana z szeroko pojętym „bezpiecznym opakowaniem”. Praktycznie każdy z prelegentów inaczej pojmował to określenie, w związku z czym wystąpienia były o różnej tematyce, ale zawsze związane z szeroko pojętym bezpiecznym opakowaniem. Jako osoba prowadząca wszystkie dotychczasowe konferencje mogę stwierdzić, że tematyka prezentowana na obecnej konferencji była bardzo ciekawa, nowoczesna i na wysokim poziomie merytorycznym.
Pierwszy blok był poświęcony inspekcji wizyjnej jako gwarancji jakości wykonanych druków. Wygłoszono w nim dwa referaty. Pierwszy składał się z dwóch odrębnych części i nosił tytuł: „Kontrola jakości w procesie drukowania. Nowe zabezpieczenia dla opakowań”. Obie części zostały przygotowane przez pracowników firmy Reprograf.
Pierwsza część została wygłoszona przez Pawła Szpila i dotyczyła systemów kontroli w maszynach Komori, których to maszyn firma Reprograf jest polskim dystrybutorem. Prezentowany wieloelementowy system zapewnia zarówno kontrolę procesu drukowania, jak i pełną inspekcję druku łącznie z wykrawaniem kształtu opakowania.
Część druga została przygotowana i wygłoszona przez Andrzeja Płatka. Dotyczyła ona nowych rozwiązań zabezpieczających druki przed podrabianiem, proponowanych przez Reprograf we współpracy z węgierską firmą LuminoChem. Firma ta powstała w 2008 roku i jest stosunkowo nowym graczem na rynku druków zabezpieczonych. W referacie przedstawiono możliwości zastosowania indywidualnych zabezpieczeń lub standardowych produkowanych przez firmę. Do tych zabezpieczonych produktów należą: farby konwencjonalne i utrwalane promieniowaniem UV stosowane w drukowaniu offsetowym, farby fleksograficzne i sitodrukowe, atramenty stosowane w drukowaniu natryskowym (inkjet) oraz lakiery dyspersyjne i solwentowe. Proponowane są także zabezpieczone podłoża papierowe i syntetyczne (nitki, broki itp.).
Kolejnym referentem był Marcin Weksler, szef firmy EyeC Polska. W swoim referacie „Inspekcja wizyjna EyeC jako system zachowania jakości gwarantujący bezpieczeństwo partnerów – drukarń i właścicieli marek” przedstawił obszerny materiał dotyczący systemów i urządzeń do inspekcji wizyjnej niemieckiej firmy EyeC GmbH. W stosunku do ubiegłorocznego wystąpienia zostały przedstawione nowe rozwiązania. W bardzo interesującym i obszernym referacie poruszono tematykę 100% inspekcji wizyjnej wraz z przypisanymi do konkretnych rozwiązań systemami. Autor dał odpowiedź na pytanie, co sprawdzamy i jak? Sprawdzane są: różnice w grafice, tekście, barwach, kodach 1D, 2D i w alfabecie Braille’a. Sprawdzanie odbywa się w systemie sprzężenia zwrotnego PDF (gwarantowany) – skan w PDF-ie druku opakowaniowego. Jest to system zachowania jakości klient końcowy – producent opakowania.
Proponowana inspekcja wizyjna może być przeprowadzana na każdym etapie przygotowania plików do drukowania (prepress), drukowania (press) i procesów wykończeniowych (postpress) oraz kontroli jakości. Referent przedstawił krytyczne miejsca, w których należy zastosować inspekcję EyeC u klienta końcowego. Dokonano także przeglądu systemów inspekcji wizyjnej, które należy stosować u producentów opakowań oraz innych systemów, w które muszą się zaopatrzyć klienci końcowi.
Korzyści ze stosowania takiego systemu to: bezpieczeństwo, oszczędność czasu, komfort pracy, standaryzacja plików PDF. Sprawdzany jest gwarantowany PDF klienta w stosunku do efektów uzyskanych na poszczególnych etapach produkcji opakowania. Podczas sesji Q&A prelegent przekazał bardzo interesującą informację, że obecnie oprócz przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego zainteresowanie systemami inspekcji
wizyjnej przejawia przemysł spożywczy, który już wykorzystuje kilka tego typu systemów.
Blok drugi był poświęcony tematyce zawartości olejów mineralnych MOSH/MOAH/POSH w materiałach opakowaniowych i opakowaniach. W tej sesji wygłoszono również dwa bardzo interesujące referaty.
Pierwszy z nich pod tytułem „Better with Less: jak wspólnie osiągnąć więcej, zużywając mniej” autorstwa Stanisława Moczulskiego i Piotra Orlińskiego z Metsä Board Polska był poświęcony bezpieczeństwu produktów koncernu Metsä Board pod względem zawartości olejów mineralnych w odniesieniu do nowych, jeszcze nieobowiązujących przepisów UE oraz składnikom wpływającym na migrację. Produkowane z pierwotnych mas włóknistych tektury Metsä Board są czyste i można ich bezpiecznie używać do pakowania żywności. Surowce drzewne są w 100% identyfikowalne, jako pochodzące z północnoeuropejskich lasów zarządzanych zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Wszystkie surowce, w tym chemikalia produkcyjne i dodatki są zatwierdzone do kontaktu z żywnością. Produkowane tektury spełniają przepisy w zakresie bezpieczeństwa żywności i są poddawane testom w zewnętrznych, akredytowanych laboratoriach, zgodnie z globalnymi wymaganiami prawnymi. Stanisław Moczulski podkreślił, że koncern Metsä Board dąży do ciągłego obniżania gramatur produkowanych przez siebie tektur przy zachowaniu wszystkich ich właściwości.
Część druga dotycząca identyfikacji środków chemicznych używanych do produkcji tektur została wygłoszona przez Piotra Orlińskiego. Referent stwierdził, że wiele środków chemicznych używanych do produkcji tektury ma budowę podobną do budowy olejów mineralnych i nie powinny być uwzględniane przy
analizie zawartości olejów mineralnych. Są to m.in.: substancje ekstrakcyjne drzewne, środki przeciwpienne oraz środki do zaklejania (głównie powierzchniowego) takie jak: AKD (dimer alkilowo-ketonowy) oraz ASA (bezwodnik alkenylo-bursztynowy). Identyfikacja tych środków jest niezbędna do ograniczenia występowania mylących szczytów (pików) w chromatogramie.
Należy także kompleksowo oceniać całe opakowanie, a więc zwrócić uwagę nie tylko na tekturę i opakowanie pośrednie, ale również na farby drukarskie, kleje, zanieczyszczenia powstałe w transporcie, warunki składowania oraz dodatki do żywności. Do drukowania należy używać farb, które nie zawierają olejów mineralnych lub farb o niskiej migracji. Spoiny należy wykonywać za pomocą klejów o niskiej migracji. Sama żywność może zawierać substancje migrujące.
Drugi referat w tym bloku został wygłoszony przez Adama Fotka z firmy J.S. Hamilton Poland SA pt. „Problematyka olejów mineralnych MOSH/MOAH/POSH w opakowaniach. Zmiany w Rozporządzeniu (UE) nr 10/2011”. Autor będący w swojej firmie ekspertem ds. badań przedstawił w przejrzysty sposób zmiany, jakie nas czekają w najbliższym czasie w przepisach unijnych. Scharakteryzował źródła olejów mineralnych, do których należą m.in: smary, oleje, woski, parafiny oraz rozcieńczalniki do farb drukarskich.
Stwierdził także, że oleje mineralne gromadzą się w wielu organach wewnętrznych, mogą prowadzić do uszkodzenia wątroby, zastawki serca oraz węzłów limfatycznych, a ich spożycie podwyższa ryzyko zachorowania na raka. Charakteryzują się one wysoką przenikalnością przez powleczenie PE, PP oraz akumulacją w żywności tłustej i suchej.
Obecnie brakuje przepisów prawnych na poziomie UE. Istnieje niewprowadzony projekt niemieckiego rozporządzenia w sprawie olejów mineralnych BMEL z dnia 24 lipca 2014 r. i zalecenie Komisji (UE) 2017/84 z dnia 16 stycznia 2017 r. w sprawie monitorowania węglowodorów olejów mineralnych w żywności oraz w materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
Dopuszczalna zawartość olejów mineralnych dla wyrobów mających kontakt z każdym rodzajem żywności – zawartość oleju mineralnego w opakowaniu z tektury/papieru: 24 mg/kg dla MOSH C16 – 35 oraz 6 mg/kg dla MOAH C16 – 35.
Dopuszczalna zawartość olejów dla wyrobów mających kontakt z żywnością suchą lub niezawierającą tłuszczu przechowywaną w temperaturze pokojowej lub niższej w opakowaniu z tektury/papieru: 24 mg/kg dla MOSH C16 – 25 oraz 6 mg/kg dla MOAH C16 – 25.
Sposobami ograniczającymi zawartość olejów mineralnych są:
– stosowanie tektur i papierów wykonanych z pierwotnych mas włóknistych.
– stosowanie farb niskomigracyjnych,
– stosowanie barier funkcjonalnych,
– wykonywanie badań migracji specyficznej.
W referacie przedstawiono także szczegółowe zmiany, w tym limity migracji dla niektórych metali.
Powyższe zagadnienia zostaną szczegółowo przedstawione w jednym z pierwszych numerów czasopisma Opakowanie w 2018 roku.
Blok trzeci składał się z dwóch referatów, stanowiących przegląd innowacyjnych rozwiązań postpress firmy Heidelberg/Masterwork oraz nowości w farbach ciekłych fleksograficznych.
Pierwszym referentem był Zbigniew Krugiełka z firmy Heidelberg Polska. Przedstawił referat pt. „Przegląd wybranych innowacyjnych rozwiązań postpress Heidelberg/MK Masterwork w produkcji opakowań”. W referacie omówiono innowacje w procesie wykańczania i wykrawania opakowań. Przedstawiono urządzenia oraz systemy zabezpieczające bezpieczne wykrawanie. Pod tym pojęciem należy rozumieć: bardzo dokładne wykrawanie, redukcję błędów wykrawania, większą wydajność końcową. Na bezpieczny proces wykrawania składają się: system logistyczny, możliwość kontroli arkusza bez zatrzymywania maszyny oraz automatyzacja procesu zlecenia – wybrane elementy: zdecydowane skrócenie czasu, automatyzacja i powtarzalność procesu oraz uniezależnienie procesu od operatora.
Proces wykrawania jest prowadzony na maszynach serii MK; w zależności od konfiguracji prowadzone są następujące operacje: aplikacja folii na gorąco, aplikacja hologramów, wytłaczanie, wykrawanie, usuwanie odpadów (ażuru) oraz rozdzielanie użytków.
Bezpieczne sklejanie jest wykonywane na maszynach serii MK Diana – warianty maszyn zależą od wielkości nakładów. Kontrola wizyjna produkcji odbywa się na specjalnej maszynie inspekcyjnej MK Diana EYE 42/55.
Ostatni referat pt. „Nowości w farbach ciekłych fleksograficznych – system farb PU oraz lakiery strukturalne” został wygłoszony przez Jerzego Kempińskiego (hubergroup Polska).
W referacie przedstawiono właściwości nowo opracowanych farb fleksograficznych PU (poliuretanowych) do drukowania wewnętrznego, zwanych popularnie farbami laminacyjnymi. Farby laminacyjne w połączeniu z odpowiednimi klejami i foliami są odpowiednie do sterylizacji termicznej w temperaturze 121°C przez co najmniej 30 min. Wyższych temperatur lub/i dłuższego czasu sterylizacji wymagają warzywa, tuńczyk, karma dla zwierząt itp.
Nowe farby PU służą do produkcji opakowań powyżej przedstawionych produktów sterylizowanych w opakowaniu. Dotychczas stosowane farby fleksograficzne NC (nitrocelulozowe) nie były odporne na wysokotemperaturową sterylizację. Opakowania takie musiały być drukowane wklęsłodrukiem. W końcowej części referatu scharakteryzowano nowe lakiery strukturalne stosowane w produkcji opakowań: lakiery paper touch – sprawiające w dotyku wrażenie powierzchni papieru oraz lakiery soft touch, sprawiające w dotyku wrażenie powierzchni atłasu. Lakiery mogą być nakładane techniką fleksograficzną lub/i wklęsłodrukową.
Jak wynika z niniejszej relacji, tematyka wystąpień na 7. konferencji Bezpieczne Opakowanie była bardzo zróżnicowana. Praktycznie każdy z referentów inaczej pojmował tematykę bezpiecznego opakowania. Przedstawione referaty spowodowały ożywioną dyskusję tak na sali, jak i w kuluarach. Jako moderator cieszę się bardzo, że na obecnej konferencji zaprezentowano wiele nowości w stosunku do ubiegłorocznej edycji w zakresie szeroko pojętej produkcji bezpiecznych opakowań.
Stefan Jakucewicz
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
