PACKAGING SPECTRUM: Butelka PET z udziałem surowców roślinnych; Joanna Kuzincow; STRESZCZENIE: Interesującym rozwiązaniem zagadnienia zastosowania surowców odnawialnych do produkcji opakowań jest innowacyjna butelka PlantBottle. Zastąpienie tradycyjnych butelek z poli (tereftalanu etylenowego) – PET wersją wyprodukowaną z udziałem źródeł odnawialnych pozwala zaoszczędzić zasoby ropy naftowej, a także, jak wskazuje ocena cyklu życia, zmniejsza emisję CO2 o 25%. Pierwsza butelka PlantBottle – do gazowanej i niegazowanej wody mineralnej – pojawiła się na polskim rynku w kwietniu. IN ENGLISH: PET BOTTLE PARTIALLY MADE FROM PLANT SOURCES; ABSTRACT: An interesting solution to the issue of renewable raw materials application in packaging production is PlantBottle, innovative bottle produced by Coca-Cola. Replacing the traditional bottle of poly(ethylene terephthalate) – PET with the new version from renewable sources allows to save petrochemical raw materials and, as LCA results prove, reduces CO2 emissions by 25%. The first bottle PlantBottle – for carbonated and non-carbonated mineral water – on the Polish market has been launched in April.

20 May 2015 15:00

Współcześni badacze są pewni, iż analizując wpływ opakowań na środowisko, należy brać pod uwagę cały cykl ich życia, a nie jedynie fazę odpadów. W ostatnich latach coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się więc na zastosowanie metody nazywanej oceną cyklu życia (Life Cycle Assessment, LCA). Ta znormalizowana [1] analiza pozwala kompleksowo obserwować i w efekcie ograniczać negatywny wpływ na środowisko związany z procesem wytwarzania produktu, zastosowanymi materiałami czy rozwiązaniami technicznymi. Wraz z upowszechnieniem takiego właśnie podejścia, rozwijają się również nowe kierunki w produkcji opakowań, koncentrujące się przede wszystkim na poszukiwaniu alternatywnych dla ropy naftowej źródeł materiałowych, a także coraz powszechniejszym wykorzystaniu surowców odnawialnych. Z kwestią tą ściśle wiążą się także próby redukcji emisji ditlenku węgla oraz innych gazów wpływających na powstawanie efektu cieplarnianego – jeśli chodzi o emisję CO2 materiały z surowców pochodzenia roślinnego są wyraźnie korzystniejsze niż te pochodzenia petrochemicznego, rośliny absorbują bowiem z powietrza ditlenek węgla potrzebny w procesie fotosyntezy. Jednym z ciekawszych rozwiązań dotyczących wykorzystania surowców odnawialnych do produkcji opakowań jest PlantBottle, innowacyjna technologia na bazie trzciny cukrowej wprowadzona przez Coca-Cola Company. Zastąpienie tradycyjnych butelek z poli (tereftalanu etylenowego) – PET wersją wyprodukowaną z udziałem źródeł odnawialnych (rys. 1.) pozwala zaoszczędzić zasoby ropy naftowej, a także, jak wskazuje ocena cyklu życia, zmniejsza emisję CO2 o 25%. Butelki PlantBottle produkowane są z tworzywa PET, uzyskanego z kwasu tereftalowego (70%) oraz glikolu jednoetylenowego (30%). Kwas tereftalowy pochodzi z przetwórstwa ropy naftowej, natomiast glikol otrzymuje się z alkoholu etylowego poprzez fermentację wielocukrów roślinnych. Tworzywo z poużytkowych butelek PlantBottle nadaje się do recyklingu materiałowego i opakowania takie mogą podlegać zbiórce razem z innymi butelkami z PET. Termoplastyczny poliester PET wytwarzany z ropy naftowej, znany jest jako materiał do produkcji włókien od roku 1941. W latach 50. i 60. został zastosowany do produkcji folii oraz do przetwórstwa wtryskowego. W 1978 r. polimeru PET użyto do produkcji butelek do napojów gazowanych ze względu na bardzo dobre właściwości mechaniczne tego tworzywa, dobrą barierowość, przezroczystość, odporność chemiczną, niską masę w porównaniu ze szkłem. Wprowadzona wówczas na skalę przemysłową metoda dwustopniowego formowania butelek była dużym osiągnięciem naukowym i technicznym. Wprowadzane obecnie na rynek butelki PET udziałem surowców odnawialnych to nowa generacja opakowań, która jest odpowiedzią na rozwój wiedzy w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego, jaki nastąpił w ostatnich latach, i poszukiwań alternatywnych dla ropy naftowej źródeł materiałowych. PlantBottle po raz pierwszy została wprowadzona pięć lat temu w Danii. W tej chwili obecna jest na 37 rynkach całego świata. Sprzedaje się w niej zarówno napoje najsłynniejszej marki świata – Coca-Coli, jak też wody mineralne innych należących do koncernu marek: międzynarodowej Dasani czy niemieckiej Vio. Od kwietnia także w Polsce dostępna jest Kropla Beskidu w półlitrowej butelce PlantBottle (rys. 2.). Obecnie koncern pracuje z jednej strony nad zwiększeniem zawartości surowców roślinnych – celem jest butelka wyprodukowana z nich w stu procentach. Równolegle trwają przygotowania do wprowadzania na rynek w PlantBottle wszystkich napojów koncernu, a także innych produktów żywnościowych w opakowaniach PET: w tej chwili dostępna jest już m.in. roślinna butelka do ketchupu Heinz, będąca efektem kooperacji obu marek. W roku 2013 Coca-Cola nawiązała również współpracę z Fordem – PET pochodzenia roślinnego znalazł zastosowanie także w wyposażeniu wnętrza Forda Fusion Energi (rys. 3.).