W przemyśle chemicznym, w branży materiałów budowlanych czy też w pro-dukcji żywności racjonalne pakowanie paletowanych towarów jest dla wielu przedsiębiorstw decydującym czynnikiem w rywalizacji z konkurencją. Chodzi o bezpieczeństwo transportu, zabezpieczenie przed kradzieżą, efektowną ekspozycję opakowanego towaru bądź ochronę przed wpływami atmosferycznymi przy magazynowaniu na zewnątrz.
Decydujące znaczenie mają jednak również efektywność procesowa i redukcja kosztów – tzn. zużycie energii i materiału – oraz przepustowość: liczba palet pakowanych przez przedsiębiorstwo w określonym czasie. Aby dobrać właściwą metodę pakowania, ważne jest kompleksowe podejście do problemu. Metoda pakowania przy użyciu kaptura elastycznego stretch okazała się pod tym względem szczególnie wydajna.
W dążeniu do dostarczania klientom i dealerom z różnych branż towaru w idealnym stanie szczególną rolę odgrywają paletyzowanie i pakowanie. Jeżeli nie jest zagwarantowana wymagana stabilność, towar ułożony w stosy na powierzchni ładunkowej samochodu ciężarowego (np. szkło, kamienie lub cegły) może się wskutek ostrego hamowania lub nagłego manewru poluzować i ulec uszkodzeniu. Materiały – takie jak cement, mąka lub proszek kakaowy – należy chronić przed wpływami atmosferycznymi i wilgocią, szczególnie podczas transportu i magazynowania. Klient ma do wyboru różne metody pakowania. Chodzi o to, aby znaleźć najbardziej rentowne rozwiązanie przy uwzględnieniu aspektów ekologicznych. Na rynku dostępne są obecnie trzy metody pakowania towarów na paletach: owijanie folią termokurczliwą, folią rozciągliwą i kapturem elastycznym stretch.
Efektywne pakowanie przy użyciu folii termokurczliwej
Metodę owijania palet folią opracował niemiecki producent chemiczny w połowie lat 60. ubiegłego wieku. Technologia opierała się na folii termokurczliwej. W wydmuchiwarkach z dyszami pierścieniowymi jest ona wytwarzana w postaci węża, a następnie przetwarzana w kaptur foliowy lub rozcinana na płaskie arkusze. Gorące powietrze nagrzewa ją podczas kurczenia do temperatury topnienia. W trakcie tego procesu folia kurczy się, dokładnie dopasowuje się do konturów towaru ułożonego na palecie i wytwarza po schłodzeniu naprężenie zabezpieczające ładunek. Ciepło wymagane do procesu kurczenia folii urządzenie pakujące wytwarza elektrycznie lub gazowo. Paletę można w razie potrzeby opakować w taki sposób, że jej podstawa będzie wolna na wjechanie wózka widłowego. Pozwala to na układanie palet na regałach również w magazynach wysokiego składowania. Możliwe jest jednak także poprowadzenie folii przez podstawę palety. Metoda kurczenia nadaje się szczególnie do produktów wrażliwych na stertowanie przy trwałym oddziaływaniu sił rozciągających, jak np. szkło. Towar składowany na zewnątrz również jest zabezpieczony przed wpływami atmosferycznymi jak: śnieg, deszcz, promieniowanie UV, pył i owady. Jednakże z uwagi na fakt, że wskutek kurczenia folia ulega zmętnieniu, ograniczona jest widoczność opakowanych produktów lub nadrukowanych kodów kreskowych. Wymienić należy również inne niekorzystne czynniki: worki polietylenowe (PE) mogą się połączyć wskutek zgrzewania z tworzywem sztucznym folii opakowaniowej, a emisja ciepła grozi niebezpieczeństwem pożaru.
A może lepsze jest jednak owijanie?
10 lat po wprowadzeniu folii termokurczliwej amerykańska firma chemiczna wydobywająca ropę naftową opracowała składniki do produkcji folii rozciągliwej. Powstała metoda owijania folią rozciągliwą. Z uwagi na fakt, że w porównaniu z instalacjami do folii termokurczliwej lub kapturów elastycznych stretch inwestycje w park maszynowy są znacznie niższe, rozwiązanie to cieszy się obecnie w wielu przedsiębiorstwach największą popularnością. Zużycie folii rozciągliwej do owijania opakowań na paletach szacuje się jedynie w Europie na 1,4 mln ton rocznie. Ponieważ jednak metoda ta wiąże się z wysokim zużyciem materiałowym, operator instalacji musi często wymieniać rolki folii. Z tego powodu technologia ta znajduje zastosowanie przede wszystkim w zakładach o niskim potencjale przerobowym.
Folia rozciągliwa (stretch) jest elastyczna. Podczas pakowania wzmacnia ona paletowany towar. Jednakże metoda ta wytwarza jedynie niewielką pionową siłę naprężającą działającą na ładunek. Z drugiej strona właśnie ta siła zapewnia stabilność ładunku przy obciążeniu transportowym. Metoda ta nie nadaje się do ciężkich ładunków i towarów o ostrych krawędziach jak kamienie lub cegły. Inna wada: ochrona produktów przed wpływami atmosferycznymi i wilgocią wymaga zabezpieczenia ładunku dodatkowymi foliami. Z powodu nakładania się folii nie jest możliwa efektowna ekspozycja towaru i ograniczona jest widoczność umieszczonych pod folią kodów kreskowych. Ponieważ folia jest owijana, nie można jej zadrukować. Dodatkowo właściwości haptyczne folii przyciągają cząstki brudu, powodując zakurzenie produktów po dłuższym składowaniu. Nie stanowi ona również dostatecznego zabezpieczenia przed kradzieżą – niepowołane osoby mogą zabrać towar z palety bez rozrywania folii. Inny mankament: w automatycznych centrach logistyki wystające z palet resztki folii, które są typowe dla tej metody pakowania, mogą zakłócać działanie czujników zamontowanych w przenośnikach taśmowych lub urządzeniach do obsługi regałów. Prowadzi to ciągle do generowania komunikatów awaryjnych. Z powodu kompleksowości parametrów nastawczych nie jest jednak możliwa dokładna kalkulacja ilości folii potrzebnej do pakowania.
Kaptur elastyczny zwiększa bezpieczeństwo transportu
Technologia kapturów elastycznych to kombinacja metod owijania kapturami foliowymi i folią rozciągliwą. Beumer przeprowadził pierwszą instalację tego typu w 1988 r. w Belgii. Przełom w stosowaniu tego systemu pakowania palet nastąpił jednak dopiero 15 lat temu. Zdecydowanie wyższa jakość surowców pozwoliła uzyskać folię o znacznie lepszych właściwościach. Podobnie jak w przypadku kurczenia, folia rozciągliwa dopasowuje się do kształtu każdego produktu umieszczonego na palecie, i podobnie jak przy owijaniu folia jest bardzo elastyczna, wzmacniając materiał przez oddziaływanie sił cofających. Dlatego metoda ta zapewnia wysoką stabilność ładunku. Folia opakowaniowa nie skleja się też z pakowanym produktem. Paletę można zarówno opakować do umieszczenia na regałach wysokiego składowania, jak i owinąć folią od dołu. Gładka powierzchnia folii bez dziur sprawia, że zapakowany towar jest wyraźnie widoczny, a tym
samym efektownie eksponowany w punkcie sprzedaży. Dobrze widoczne są również umieszczone na nim kody kreskowe. Stosowana folia nadaje się do recyklingu.
W technologii pakowania kapturem elastycznym folia nie jest nagrzewana. Znacznie redukuje to niebezpieczeństwo pożaru, zwiększa bezpieczeństwo eksploatacji i obniża tym samym składki ubezpieczeniowe. Niższe zużycie folii i energii oznacza mniejsze skażenie środowiska. Dla większości zastosowań w przemyśle i produkcji wyrobów użytkowych metoda kapturowa oznacza lepszą ochronę układanego w stosy towaru. Dodatkowa warstwa folii rozkładana na palecie chroni ponadto towar z sześciu stron przed wpływami atmosferycznymi. Gwarantuje to składowanie na zewnątrz w czystych i suchych warunkach: towar jest skutecznie zabezpieczony przed wpływami atmosferycznymi, wilgocią, owadami i promieniowaniem UV.
Porównanie metod pakowania
Do każdej z tych metod pakowania Beumer oferuje innowacyjne urządzenia i systemy. Jednakże aby zapewnić długotrwałą konkurencyjność na rynku, przedsiębiorstwo powinno uwzględnić nie tylko całokształt kosztów eksploatacji. Dobór właściwej technologii pakowania wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Uwzględniając łączne koszty utrzymania (Total Value of Ownership – TVO), można szerzej i dokładniej określić skuteczność bieżących inwestycji przedsiębiorstwa. Z tego powodu Grupa Beumer uwzględnia przy projektowaniu nowych urządzeń i systemów zarówno aspekty ekonomiczne, jak i ekologiczne oraz społeczne. Umożliwia to firmom strategiczne planowanie inwestycji.
Rozciąganie podwaja przepustowość
Z uwagi na fakt, że dla większości przedsiębiorstw decydujące znaczenie przy wyborze właściwej metody pakowania ma, oprócz zabezpieczenia ładunku, również ochrona przed wpływami atmosferycznymi, eksperci firmy Beumer porównali metodę pakowania przy użyciu folii termokurczliwej i kaptura elastycznego – i stwierdzili, że pod względem kosztów zdecydowanie wygrywa metoda rozciągania. Do badania użyli stosu o wysokości 1630 mm ułożonego na palecie. Urządzenia pakujące towar paletowany folią termokurczliwą przetwarzają od 35 do 70 palet na godzinę. Grubość folii wynosi od 120 do 180 mikrometrów. Metoda pakowania kapturem elastycznym osiąga prawie dwukrotnie wyższą wydajność: od 100 do 120 palet na godzinę. Przetwarzana folia o grubości 70 i 140 mikrometrów jest też cieńsza. Rozciągliwość folii sprawia ponadto, że metoda kapturowa zużywa mniej materiału.
W 2014 r. cena rynkowa folii termokurczliwej wynosiła 1,70 euro za kilogram. Koszty pakowania kapturem foliowym wynosiły około 1,02 euro. Przy 300 tys. palet rocznie koszty zużycia folii wynosiły około 306 tys. euro. Aktualna cena rynkowa folii elastycznej do metody kapturowej jest nieco wyższa i wynosi 1,90 euro za kilogram. Aby wytworzyć kaptur foliowy, należy jednak zużyć materiału jedynie za 57 centów. Przy jednakowej liczbie pakowanych palet w skali rocznej uzyskuje się znaczną oszczędność kosztów w wysokości około 159 tys. euro. Oznac
za to dla użytkownika redukcję kosztów o prawie 52%.
Pod względem zapotrzebowania na energię również występują różnice między systemami. Zużycie gazu w technologii kurczenia wynosi średnio ok. 2 kWh na paletę. Koszty energii do wytworzenia kaptura elastycznego stretch wynoszą 6 centów. Zakładając pakowanie 300 tys. palet rocznie, użytkownik wydaje około
18 tys. euro. Ponieważ urządzenie do nakładania kapturów elastycznych pracuje bez gazu i koszty zużycia prądu w obu metodach są prawie identyczne, użytkownik korzystający z technologii kapturowej stretch hood zaoszczędza koszty zużycia gazu.
W technologii kurczenia koszty utrzymania, szczególnie w przypadku starszych maszyn, wahają się od 2000 do 8000 euro rocznie. Za podstawę kalkulacji przyjęto kwotę 4000 euro. Obliczone średnie koszty metody stretch wynoszą od 1000 do 3000 euro rocznie. Przy średniej kwocie 2000 euro użytkownik uzyskuje oszczędność 2000 euro na pracach serwisowych. Metoda kapturowa stretch pozwala użytkownikowi również tutaj obniżyć wydatki w skali rocznej.
Instalacja Beumer stretch hood A jest wynikiem gruntownej modyfikacji sprawdzonej koncepcji urządzenia pakującego specjalisty w zakresie intralogistyki. Projektanci przeanalizowali i ulepszyli różne komponenty pod względem działania, układu i ergonomii. Należą do tego na przykład intuicyjna nawigacja w menu sterowania maszyny za pomocą panelu dotykowego soft touch, zoptymalizowane, ergonomiczne stanowisko pracy dla operatora oraz materiałooszczędne doprowadzanie folii do linii z innowacyjnym systemem transportu folii. Nowe urządzenie cechują ponadto wyższa wydajność systemu i niższe wymagania przestrzenne przy montażu.
Indywidualne rozwiązania
Każdy produkt wymaga indywidualnej procedury, dlatego też użytkownik musi starannie przeanalizować wszystkie jej aspekty. Tylko w ten sposób można dostosować wymagania do konkretnej metody pakowania palet. Beumer udostępnia narzędzie o nazwie Konfigurator online, które umożliwia użytkownikowi kalkulację i ocenę rentowności technologii pakowania oraz łańcucha wartości dodanej dla przedsiębiorstwa. Eksperci firmy Beumer przygotowują ponadto prezentację dostosowaną do potrzeb klienta. Pozwala to użytkownikowi porównać w sposób miarodajny różne opakowania, zużycie energii, koszty serwisowe, inwestycyjne i eksploatacyjne.
Opracowano na podstawie materiałów firmy Beumer
