Tworzywa sztuczne w obiegu zamkniętym – raport
25 May 2022 11:03

Plastics Europe, europejskie stowarzyszenie producentów tworzyw sztucznych, opublikowało 28 kwietnia raport „Tworzywa sztuczne w obiegu zamkniętym – analiza sytuacji w Europie”, który zawiera szczegółową analizę obiegu tworzyw sztucznych uwzględniającą produkcję, przetwórstwo, konsumpcję, gospodarkę odpadami, recykling oraz wykorzystanie recyklatów w Europie w 2020 r. 

Wnioski raportu posłużą jako fundament zintensyfikowanego dialogu z interesariuszami i działań w kierunku przejścia przemysłu tworzyw sztucznych na obieg zamknięty oraz osiągnięcia celów w zakresie neutralności klimatycznej określonych do 2050 r. Oprócz pozytywnych zmian, publikacja sygnalizuje potrzebę przyspieszenia postępów w dążeniu do cyrkularności. 

Po niedawnej publikacji raportu SYSTEMIQ „ReShaping Plastics” i propozycji działań ogłoszonych przez Plastics Europe w celu przyspieszenia przejścia szeroko rozumianego europejskiego systemu tworzyw sztucznych na cyrkularność i zeroemisyjność, nowa publikacja przedstawia analizę tworzyw sztucznych w całym cyklu życia na podstawie europejskich danych za rok 2020. Pomaga również śledzić postępy w osiąganiu wyższych poziomów recyklingu i zawartości recyklatów oraz ocenić sytuację w odniesieniu do europejskich celów i zadań określonych w PPWD i CPA. 

Uwzględniając wyjątkową sytuację w roku 2020, produkcja recyklatów pochodzących z odpadów pokonsumenckich wzrosła o 12% w porównaniu z 2018 rokiem. Ich wykorzystanie w nowych produktach wzrosło o 15%, osiągając 4,6 mln ton, wyznaczając wzrostowy trend poziomów cyrkularności w systemie tworzyw sztucznych. 

W raporcie podkreślono, że ilość pokonsumenckich odpadów tworzyw sztucznych kierowanych do zakładów recyklingu również wzrosła o 8% w porównaniu z danymi z 2018 r., osiągając wskaźnik recyklingu na poziomie 35%. W dalszym jednak ciągu aż 65% pokonsumenckich odpadów tworzyw trafiło na składowiska lub zostało spalone z odzyskiem energii. 

Raport wskazuje ponadto, że europejski wskaźnik recyklingu dla opakowaniowych odpadów tworzyw wyniósł 46% (liczony zgodnie z poprzednią metodologią wg PPWD), w porównaniu do 42% w 2018 roku. Co równie optymistyczne, dane dotyczące zawartości recyklatów pokazują, że w latach 2018-2020 ilość recyklatów wykorzystywanych w produktach opakowaniowych wzrosła o 43%.

 

Chociaż dane z 2020 r. pokazują pozytywne zmiany, to raport sygnalizuje również, że dalszy postęp musi zwiększyć tempo, by możliwe było osiągnięcie średnio- i długoterminowych celów w zakresie zamykania obiegu. Z analizy wynika, że do osiągnięcia celów określonych przez PPWD i CPA konieczne jest podwojenie obecnych zdolności recyklingu w Europie. Branża dostrzega i wspiera potrzebę szybszych zmian systemowych. Kontynuowane są inwestycje w nowe technologie: europejscy producenci tworzyw sztucznych planują zainwestować 7,2 mld euro do 2030 r. w recykling chemiczny, jako uzupełnienie recyklingu mechanicznego, co pozwoliłoby wprowadzić na rynek w Europie dodatkowych 3,4 mln ton tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu do 2030 r.

Plastics Europe z zadowoleniem przyjmuje planowaną nowelizację unijnej Dyrektywy Odpadowej (EU Waste Framework Directive), która stanowi kluczowy akt prawny regulujący kwestie związane z niezbędnymi inwestycjami i rozwojem zdolności produkcyjnych.

W raporcie wskazano również, że istnieje luka w danych dotyczących wykorzystania tworzyw sztucznych oraz ilości zebranych odpadów. Rozbieżności te częściowo tłumaczy fakt, że niektóre wyroby z tworzyw sztucznych są dalej w użyciu. Priorytetem dla Plastics Europe i firm członkowskich, we współpracy z łańcuchem wartości, będzie dalsze badanie i lepsze poznanie przyczyn występowania tej luki oraz odróżnienie ilości tworzyw rzeczywiście będących w użyciu od odpadów tworzyw, które przypuszczalnie nie zostały zidentyfikowane w różnych strumieniach odpadów.

Podsumowując, raport potwierdza, że dla przyspieszenia postępu w dążeniu do cyrkularności kluczowe jest zintensyfikowanie współpracy z partnerami w łańcuchu wartości oraz stworzenie nowych ram prawnych, które będą większą zachętą do inwestowania i innowacyjności, jednocześnie utrzymując konkurencyjność europejskiego przemysłu w skali globalnej.

Virginia Janssens, dyrektor zarządzająca Plastics Europe, powiedziała: „Tworzywa sztuczne w obiegu zamkniętym” to wartościowy raport, który pozwala lepiej zrozumieć dynamikę przepływów tworzyw sztucznych w Europie. Wierzymy, że może on stanowić solidną podstawę do zintensyfikowanego dialogu z naszymi interesariuszami. Jako branża zdajemy sobie sprawę, że do osiągnięcia wyższych poziomów cyrkularności potrzebne są szybsze zmiany systemowe, zwłaszcza że cyrkularność jest najskuteczniejszą drogą do redukcji emisji w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Uznajemy wagę tego wyzwania i jesteśmy gotowi zwiększyć intensywność i skuteczność dialogu oraz współpracy z administracją i partnerami w łańcuchu wartości tworzyw sztucznych, by przenieść cyrkularność tworzyw sztucznych na wyższy poziom.

Dr Markus Steilemann, prezes Plastics Europe, dodał: Chcąc przyspieszyć przejście naszej branży na gospodarkę obiegu zamkniętego w pełnym ujęciu, niezbędne są kompleksowe i kompletne narzędzia. Wzmocnienie recyklingu wymaga usprawnienia zbiórki i sortowania odpadów. Jeszcze zanim staną się wyrobami, tworzywa sztuczne muszą być projektowane z myślą o recyklingu, a ich produkcja musi być niskoemisyjna. W taki właśnie sposób jesteśmy w stanie osiągnąć głębokie zmiany systemowe, których efekt będzie widoczny w całym łańcuchu wartości.

Opracowano na podstawie materiałów Plastics Europe