W czasach, gdy rośnie obawa przed zmianami klimatycznymi i zanieczyszczeniem środowiska, klienci coraz częściej rewidują swoje zachowania i chętniej podejmują proekologiczne decyzje. W konsekwencji rośnie też zainteresowanie zrównoważonymi produktami oraz alternatywnymi materiałami do produkcji opakowań.
Torby z papieru pozyskiwanego z włókien drzewnych stanowią taki odnawialny zasób. W Europie surowiec do ich produkcji pochodzi z odpowiedzialnie zarządzanych obszarów leśnych. Platforma „The Paper Bag”, stowarzyszenie głównych europejskich producentów papierów siarczanowych (kraft) oraz toreb papierowych, wyjaśnia znaczenie papierowych opakowań oraz tłumaczy, dlaczego papierowe torby to rozwiązanie o zrównoważonym charakterze.
Większość ludzi zdaje sobie sprawę, że papier to ekologiczny materiał opakowaniowy. Jeśli mają wątpliwości, to dotyczą one źródła, z którego pochodzi – mówi Kennert Johansson pełniący obowiązki Sekretarza Generalnego CEPI Eurokraft. – Inaczej niż w przypadku ścinki sprzed setek lat, gdy drzewa były wycinane bez przywiązywania wagi do dolesiania i dbałości o lasy, nasza branża opracowała zasady zrównoważonego zarządzania lasami, które stanowią kluczowe ogniwo łańcucha wartości europejskiej produkcji toreb papierowych. W ostatnich 30 latach europejska branża producentów papierów kraft oraz toreb papierowych przywiązuje szczególną wagę do większego zrównoważenia praktyk zarządzania gospodarką leśną i wycinki lasów. Należą do nich zapewnianie przynoszącej zyski bioprodukcji oraz gwarantowanie utrzymania różnorodności flory i fauny, wartości rekreacyjnej oraz dziedzictwa kulturowego. Termin „zrównoważona gospodarka leśna” został zdefiniowany na początku lat 90.
XX w. i oznacza wykorzystywanie obszarów leśnych w taki sposób, by zachować ich bioróżnorodność, rentowność, zdolność regeneracyjną, żywotność i potencjał realizacji niezbędnych funkcji ekologicznych, ekonomicznych, społecznych oraz kulturalnych. Nie tylko dzisiaj, ale również w kolejnych generacjach, bez powodowania szkód w innych ekosystemach.
Zachować las
Zapewnienie balansu między rosnącym zapotrzebowaniem społeczeństw na produkty leśne oraz zachowaniem żywotności i różnorodności lasów wymaga nieustannego oceniania, planowania i pielęgnacji – wyjaśnia Johansson. – Tym sposobem lasy tworzą nowe miejsca pracy, stanowiąc ważny czynnik gospodarczy z punktu widzenia lokalnych społeczności. Leśnicy są odpowiedzialni za ocenę obszaru i kontrolę typów oraz stanu zdrowia istniejących drzew, jak również za decyzję, czy ich wycinka gwarantuje udaną odbudowę i stałą wymianę lasów oraz zachowanie ich funkcji ekologicznych i społecznych.
Zdrowy wzrost
Wycinka lasów może być dokonywana na różne sposoby, które naśladują naturalną dynamikę i pozwalają na uzyskanie balansu między ich funkcjami produkcyjnymi a korzyściami dla ekosystemu. Przerzedzanie młodników ułatwia ich zdrowy wzrost. Dzięki selektywnej wycince dojrzałych drzew zwiększa się szanse wzrostu pozostałych jednostek, a także zachęca młode drzewka do porastania odkrytych miejsc. Im lepiej kierujemy tym procesem, tym lepszy jest wzrost naszych drzew – mówi Johansson. – W zrównoważonej gospodarce leśnej wszystkie miejsca wycinki są ponownie zalesiane, zaś średnie poziomy zbiorów nie przekraczają poziomu wzrostu drzew osiąganego wskutek ponownego zalesiania. Dzięki zrównoważonemu zarządzaniu lasami Europa może pochwalić się dodatnią wartością zmiany netto obszarów leśnych w ostatnich 25 latach. W tym okresie obszar lasów zwiększył się o 17,5 mln hektarów, co odpowiada blisko połowie powierzchni Włoch.
Regulacja klimatu
Regularne ścinanie i przesadzanie drzew nie tylko chroni las, ale także zwiększa jego produktywność. Młode drzewa przekształcają więcej CO2 w tlen i magazynują więcej węgla od starych. Średnie roczne pochłanianie dwutlenku węgla w biomasie leśnej w Europie wynosi 719 mln ton – to równowartość dwutlenku węgla generowanego rocznie w Niemczech. Dodatkowo papier, jako produkt z drzewa, wiąże CO2 przez cały cykl swego życia. Okres sekwestracji CO2 zostaje wydłużony, gdy papier zostaje poddany recyklingowi.
Wspieranie bioróżnorodności i usług ekosystemu
Ekosystemy leśne są habitatem dla około 80% światowej populacji zwierząt, roślin i owadów zamieszkujących lądy. Ochrona ich bioróżnorodności to jedno z najważniejszych zadań zrównoważonej gospodarki leśnej. Dla przykładu: niektóre naturalne obszary z drzewami stojącymi i obalonymi utrzymuje się w nienaruszonym stanie, by służyły jako dom i miejsce żerowania małych zwierząt i owadów. Różne typy lasów, od naturalnych po plantacje, wraz z siecią różnych obszarów ochrony przyrody pełnią dodatkowe funkcje, na przykład jako obszary do pozyskiwania drzew, miejsca do rekreacji lub biotopy. Funkcją, którą realizują wszystkie typy lasów, jest ochrona gruntu i cieków wodnych – wyjaśnia Johansson.
Przejrzystość dla konsumentów i właścicieli marek
Najprostszym sposobem sprawdzenia, czy produkt wykonano z surowców pochodzących z lasów zarządzanych zrównoważonymi metodami, jest znalezienie na nim etykiety z logo FSC (Forest Stewardship Council) lub PEFC (Programme for the Endorsement of Forest Certification) – pozarządowych organizacji założonych w celu promocji odpowiedzialnego zarządzania światowymi zasobami leśnymi. Uzyskanie certyfikatów jest uzależnione od spełniania przez właścicieli lasów szeregu wymogów i kryteriów – generalnie do siebie podobnych, choć nieco różniących się metodyką. Odwołują się one do zdrowia i wydajności lasów, bioróżnorodności i usług ekosystemowych, a także do funkcji socjoekonomicznych. Certyfikacja to najlepszy sposób upewnienia się, że celuloza użyta do produkcji naszych toreb papierowych ma charakter zrównoważony – podkreśla Johansson. – Wybierając torby papierowe klienci i właściciele marek dokonują odpowiedzialnej decyzji zakupowej, która przyczynia się do ograniczenia zmian klimatycznych.
Na podstawie materiałów stowarzyszenia „The Paper Bag” opracował TK
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
