Alexander Mohr, sekretarz generalny APEAL – stowarzyszenia europejskich producentów stali opakowaniowej, wierzy, że unikalne własności konserwujące, zakres dostępnego wzornictwa, poziom odzysku oraz poprawa jakości w łańcuchu dostaw umożliwią zwiększenie skali wykorzystania tego materiału w branży opakowań w nadchodzących latach.
Zapotrzebowanie na stal opakowaniową utrzymuje się na wysokim poziomie, a podtrzymanie tego trendu – który jest uzależniony od wielu ważnych czynników – stanowi główny cel firm działających w europejskim przemyśle opakowań z metalu. Członkowie APEAL aktywnie angażują się w promowanie opakowań metalowych jako wysoce efektywnego, ekologicznego materiału opakowaniowego i wierzę, że doskonałe własności wzornicze tego materiału, wysoka wydajność łańcucha dostaw oraz niezrównane atrybuty prośrodowiskowe oznaczają, że w przyszłości wybór opakowań ze stali będzie jeszcze bardziej oczywisty dla producentów towarów.
Wzornictwo
Metalowe puszki stanowią solidne podłoże do stosowania wykończeń – w rodzaju matowych farb czy tłoczeń – które zapewniają wrażenia dotykowe i dostarczają namacalną i estetyczną jakość, a w rezultacie wzmacniają efekt opakowania na półce i budują relacje z konsumentami. Projektanci i producenci towarów, którzy chcą zwiększać sprzedaż, a w ostateczności podtrzymać wzrost w sektorze opakowań metalowych, powinni wykorzystać aurę pożądania i luksusu, która otacza puszki. Współpraca tych grup, będąca warunkiem dalszej innowacyjności, musi być pielęgnowana i podtrzymywana przez branżę.
To oczywiste, że stalowe puszki dostarczają wielu korzyści pod kątem estetyki i jest wielce prawdopodobne, że przemysł będzie szukał sposobów na podnoszenie jakości i dostarczanie jeszcze bardziej zróżnicowanych wzorów oraz technik dekoracyjnych. Jak się okazuje, elementarne i niezmienne odczuwanie wrażeń dotykowych – tak typowych dla puszek – jest magnesem przyciągającym do nich zarówno producentów opakowań luksusowych, jak i wielu znanych marek.
Puszka oferuje unikalne możliwości w zakresie projektowania. Za jej najbardziej pociągającą cechę często uchodzi geometria, która pozwala na wykorzystanie puszki jako panoramicznego, 360-stopniowego płótna i dlatego jest przez wielu postrzegana jako pożądana powierzchnia pozwalająca projektantom, a w efekcie markom, na tworzenie innowacyjnych i wyróżniających się opakowań. Ten potencjał nie jest ograniczony tylko do dekoracji, ponieważ plastyczność stali umożliwia formowanie owego „płótna” w dowolne kształty.
Część największych globalnych marek zyskała dużą sprawność w wykorzystaniu ograniczonych możliwości wzorniczych do promowania swoich produktów i przyciągania wzroku konsumentów odwiedzających sklepy, a w efekcie do podnoszenia sprzedaży. Współpraca między markami, które pakują część swych produktów w puszki, a uznanymi projektantami mody jest doskonale znana. Producenci luksusowych szampanów czy whisky już dawno zrozumieli, że opakowania zewnętrzne wykonane ze stali dodają wartości ich produktom i pozwalają wyróżnić je na zatłoczonych półkach sklepowych.
Rosnąca interaktywność jest kolejnym obszarem, na którym koncentruje się uwaga producentów towarów pragnących zagwarantować sobie, że klienci zachowają kontakt z produktem także po jego zakupie. Rozwiązania takie jak fluorescencyjne lakiery są łatwe do aplikacji, podobnie jak termochromowe i termodynamiczne farby zmieniające kolor w różnych temperaturach. Informują one w ten sposób użytkownika, że jego drink jest wystarczająco zimny albo odsłaniają rysunek, gdy ogrzejemy puszkę ciepłem swych rąk. Nadają one opakowaniom z metalu interaktywną jakość, która staje się kluczowa w środowisku sprzedaży detalicznej, gdzie konsumenci coraz chętniej szukają sposobów zbliżenia się, na poziomie personalnym i społecznym, do produktu i marki.
Producenci puszek muszą zyskać pewność, że wytwórcy towarów zdają sobie sprawę z całego zakresu opakowań metalowych, i komunikować tę wiedzę w konsekwentny i efektywny sposób jako część obopólnie korzystnych relacji, w których zwiększone zaufanie klienta i jego skłonność do korzystania z puszek znajdują odzwierciedlenie w rosnącej sprzedaży i popycie.
Lekkość
Innowacyjność w tym sektorze nie ogranicza się do wzornictwa; postęp w produkcji stali opakowaniowej oznacza, że wykorzystujemy mniej materiału i mniej surowców niż kiedykolwiek wcześniej. Przykładowo między latami 1974 i 2006 grubość trzyczęściowej puszki na żywność została zmniejszona z 0,24 mm do 0,12 mm, co oznacza aż 45% spadek jej masy. Co więcej, stworzono już nową generację puszek stalowych o masie 41 g, które są o 46% lżejsze niż 30 lat temu. W rezultacie transport produktów zapakowanych w stal jest coraz bardziej efektywny pod względem kosztów.
Istnieją oczywiście dalsze implikacje, bo wydajny transport powoduje mniejsze obciążenie dla środowiska, a opakowania stalowe stają się wysoce konkurencyjne w miarę spadku ich ciężaru.
Recykling
Choć rosnąca sprzedaż i zagwarantowanie wysokiego popytu na puszki stalowe są bardzo ważne, to w dłuższej perspektywie równie istotne dla zaspokojenia popytu na więcej opakowań jest zagwarantowanie nieprzerwanego strumienia stali pochodzącej z odzysku. Sektor stali opakowaniowej zdołał już zamknąć swój cykl materiałowy. Odzyskany metal jest absolutnie kluczowy dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i zapewnienia wydajności surowcowej przemysłu opakowań metalowych. Każda tona zrecyklowanej stali oznacza redukcję emisji dwutlenku węgla do atmosfery o 1,5 tony, oszczędza 1400 kg rud żelaza, 120 kg piaskowca oraz 740 kg węgla. Dzięki zwiększeniu skali recyklingu w Europie emisje dwutlenku węgla do atmosfery związane z produkcją metali zostały w ostatnich 40 latach zmniejszone o połowę, zaś zużycie energii spadło w tym samym okresie o 45%.
Przemysł stali opakowaniowej dąży do utrzymania tego trendu i ma własną wizję całkowitej redukcji metali na wysypiskach śmieci oraz osiągnięcia 80% poziomu recyklingu do 2020 r. Ten cel jest oczywiście osiągalny, zwłaszcza jeśli dodam, że pięć krajów Europy o najwyższym poziomie odzysku surowców już teraz notuje przeciętny odzysk stali na poziomie 91%. To oznacza, że prawodawcy oraz czołowi gracze na rynku muszą zacząć zastanawiać się nad kolejną fazą działań dotyczących recyklingu raczej wcześniej niż później.
Ze względu na łatwość oddzielenia metali w strumieniu odpadów – wynikającą z ich własności magnetycznych – przemysł wytwórczy poddaje je recyklingowi od około 150 lat, zaś nowa stal produkowana obecnie w Europie zawiera przeciętnie 57% odzyskanego materiału – bez żadnego negatywnego wpływu na jakość produktu. Prawdą jest, że stal może być recyklowana nieskończoną ilość razy bez utraty nawet odrobiny swych pierwotnych własności. To unikalna cecha w przemyśle opakowaniowym i zważywszy na przeciętny 74% poziom odzysku w krajach Europy, stal regularnie bije na głowę pod względem recyklingu inne materiały w Europie.
Dostarczanie wystarczającej ilości metali z odzysku jest kluczowe dla sektora wytwórczego. Odpady stalowe stanowią nieodłączny element procesu produkcji stali. Recykling wspierają inicjatywy legislacyjne – w rodzaju stopniowego ograniczania ilości odpadów trafiających na wysypiska – oraz liczne kampanie społeczne i rządowe w całej Europie. Z drugiej strony w celu zagwarantowania wydajności materiałowej niezbędne jest rozważenie kolejnych działań i tu oczekuję, że nadchodząca poprawka dyrektywy w sprawie odpadów odegra ważną rolę w kształtowaniu przemysłu stali w 2014 r. i latach późniejszych.
Odpady żywnościowe
Przemysł opakowaniowy jako całość stoi obecnie przed jeszcze jednym ważnym wyzwaniem, którym jest kwestia marnowania żywności. To obszar, który martwi producentów artykułów spożywczych i napojów oraz rządy europejskich państw, i jestem przekonany, że opakowania ze stali mogą w tym względzie odegrać w nadchodzących latach ważną rolę. Wiele krajów już dzisiaj szuka sposobów zmniejszenia ilości odpadów żywnościowych we współpracy ze sprzedawcami żywności i napojów. Komisja Europejska pracuje obecnie z partnerami, ekspertami oraz krajami członkowskimi nad analizami i metodami działań służącymi redukcji ilości takich odpadów bez pogarszania bezpieczeństwa żywności oraz dyskutuje nad możliwymi działaniami Unii Europejskiej. Celem UE jest zmniejszenie do 2020 r. o połowę ilości wyrzucanej żywności nadającej się do spożycia.
Puszki stalowe mogą opanować jeszcze większą część rynku, na którym czas przydatności do spożycia oraz zmniejszenie ilości odpadów żywnościowych to tematy priorytetowe, bowiem są jedynym materiałem opakowaniowym oferującym całkowitą barierowość względem światła, gazów i płynów, w efekcie wydłużającym czas spożycia. Stal jest również odporna na uderzenia oraz przebicia w łańcuchu dostaw, a rosnąca liczba metalowych opakowań jednoporcjowych pozwala na ograniczenie strat żywności i ilości odpadów pokonsumenckich.
Obecnie podejmowane są liczne wysiłki, których celem jest ulepszenie określonych cech opakowań, szczególnie w zakresie wydłużenia przydatności do spożycia oraz komunikowania, że produkt jest jeszcze świeży i nadaje się do zjedzenia. W ubiegłych latach miało miejsce wiele skandali związanych z żywnością, a skutki przedostania się do niej bakterii lub chemikaliów mogą być bardzo poważne. Dlatego w opakowania stalowe wbudowuje się obecnie wszystkie dostępne rozwiązania z zakresu opakowań inteligentnych. Wytrzymałość, trwałość oraz całkowita barierowość, które czynią stal materiałem niezniszczalnym i nieprzenikliwym, są bardzo pożądanymi własnościami technologicznymi, które towarzyszą nam od ponad 200 lat.
Jasna przyszłość metalu
Mimo wprowadzania alternatywnych rozwiązań opakowaniowych i rozwoju nowych materiałów wierzę, że opakowania stalowe przechodzą obecnie fazę odradzania się. Dzięki znakomitemu poziomowi odzysku, unikalnym własnościom estetycznym, innowacjom w zakresie wzornictwa oraz usprawnieniom w produkcji przemysł opakowań metalowych w nadchodzących latach będzie parł do przodu, w miarę jak wśród producentów i konsumentów rośnie świadomość korzyści estetycznych, konserwujących oraz środowiskowych, które zapewniają opakowania ze stali.
Tłumaczenie: TK
