We Wrocławiu w hotelu Haston w dniach 14-15 listopada br. odbyła się 9. konferencja „Bezpieczne Opakowanie”, zwyczajowo już zorganizowana przez redakcje czasopism „Opakowanie” i „Poligrafika”. Było to drugie wyjazdowe spotkanie. W jego ramach przedstawiono aż 10 referatów, z tego 2 dwuczęściowe. Konferencja była dwudniowa; dzień drugi przeznaczono na zwiedzanie firmy hubergrop Polska w Nowej Wsi Wrocławskiej. Sponsorami obecnej edycji konferencji były firmy: API, Digiprint, EFI, J.S. Hamilton Poland, hubergroup Polska, Koenig & Bauer, Metsä Board, ML Polyolefins, Ametec Mocon wraz ze swoim partnerem Ronox Technology oraz Reprograf-Grafikus SA.
Tematyka wystąpień jak zwykle była związana z szeroko pojętym „bezpiecznym opakowaniem”. Tradycyjnie już każdy z prelegentów inaczej pojmował to zagadnienie, w związku z czym wystąpienia dotyczyły różnej tematyki, ale zawsze związanej z bezpiecznym opakowaniem. Jako osoba prowadząca wszystkie dotychczasowe konferencje mogę stwierdzić, że tematyka prezentowana na obecnej konferencji była bardzo ciekawa, nowoczesna i na wysokim poziomie merytorycznym. Z roku na rok poziom wystąpień oraz nowoczesność prezentowanych tematów rosną. Zakres pojęciowy bezpiecznego opakowania zakreśla także coraz szersze ramy.
Podczas konferencji wygłoszono 10 (a praktycznie 12) bardzo interesujących, na wysokim poziomie merytorycznym referatów.
Zostały one podzielone na trzy bloki tematyczne; każdy składał się z referatów o zbliżonej tematyce. Po zakończeniu ostatniego referatu bloku następowała sesja pytań i odpowiedzi.
W pierwszym bloku wygłoszono 4 referaty. Pierwszą prelegentką była Katarzyna Kozińska, dyrektor zarządzająca firmy API Folie Polska. Tytuł jej referatu to „Pozwolić markom błyszczeć w dobie wzrostu znaczenia ekologii”. W referacie został przedstawiony stosunkowo nowy materiał Transmet do produkcji pudełek typu premium, obecny na polskim rynku. Omówiono technologię jego produkcji – jest on w pełni degradowalną tekturą metalizowaną pośrednio warstwą aluminium (laminat tektura/metaliza beznośnikowa). Transmet zachowuje wszystkie właściwości laminatu tektura/folia metalizowana, szczególnie wysoki połysk, mimo że jest tzw. materiałem ekologicznym. Może być także produkowany z wybiórczą metalizą. Przedstawiono też nowe opakowania wykonane w Wielkiej Brytanii, do produkcji których zastosowano Transmet. Opakowania te przyciągają wzrok klientów wysokim metalicznym połyskiem. Zostały one bardzo dobrze przyjęte przez brytyjski rynek.
Drugim referentem był Piotr Orliński, technical service manager w firmie Metsä Board. Przedstawił on referat „Funkcjonalność barier vs. bezpieczeństwo produktu w dzisiejszym przemyśle opakowaniowym”, w którym scharakteryzował stosowane dotychczas bariery na tekturach pudełkowych. Prawie wszystkie one (głównie powłoki z tworzyw sztucznych) sprawiają kłopoty w recyklingu poużytkowych opakowań. Metsä Board opracowała nową, wolną od tworzyw sztucznych tekturę barierową, która nadaje się do recyklingu jako papier lub tektura; referent scharakteryzował ten rodzaj tektury. Jest to tzw. bariera o średniej odporności na przenikanie pary wodnej. Bariera została uzyskana przez zastosowanie specjalnej technologii obróbki surowców naturalnych. Tektury te noszą nazwę Metsä Board Prime FBB EB i mogą być stosowane do bezpośredniego pakowania środków spożywczych, oczywiście o ile jest wymagana co najwyżej średnia bariera na przenikanie pary wodnej.
Referat pt. „Jak HP Indigo wspiera marki w zabezpieczaniu produktów” został wygłoszony przez Patricka Cahueta, szefa HP Indigo Secure. Maszyna HP Indigo z odpowiednim oprogramowaniem oraz odpowiednimi materiałami zapewnia obecnie kilkanaście sposobów zabezpieczania drukowanych opakowań wraz z ich weryfikacją. HP proponuje zabezpieczenia rysunkowe i antyksero, farby zabezpieczające oraz systemy weryfikacji tych zabezpieczeń. Jako zabezpieczenia rysunkowe i antyksero zalecane są takie rozwiązania jak: mikrotekst, kody QR+, gilosze, kolorowe kody kreskowe, ukryte obrazy, włókna cyfrowe (drukowane) oraz powtarzające się wzory. Do druków zabezpieczonych stosowane są farby zabezpieczające widzialne w promieniowaniu IR oraz farby widzialne w promieniowaniu UV. Może też być stosowany papier zabezpieczony tagiem RFID, ponadto sam ciekły toner ElectroInk jest zabezpieczeniem samym w sobie. Jak widać, możliwości HP Indigo Secure są dość szerokie.
Pierwszy blok zamykał referat Moniki Nojszewskiej, pełniącej funkcję business development managera w firmie EFI, zatytułowany „Produkcja bezpieczna dla biznesu dzięki Radius MIS. Jak projektowanie systemu ERP i ewolucja »otwartej technologii« mogą poprawić identyfikowalność w całym łańcuchu dostaw”. W referacie przedstawiono system Radius do kompleksowego zarządzania produkcją opakowań, wprowadzany od 2010 roku. Jest on przeznaczony do produkcji opakowań giętkich oraz pudełek składanych. System ten obejmuje swoim zakresem wydajność produkcji, liczbę nadgodzin, pełna historię przepływu dóbr w łańcuchu dostaw, widoczność informacji we wszystkich zakładach przedsiębiorstwa. Zapewnia także pełną identyfikację produktu, zabezpiecza współpracę międzywydziałową, eliminuje ewentualne błędy oraz procesy ręczne w zarządzaniu, monitoruje stany magazynowe, definiuje wszystkie szczegóły wykonania produkcji. Według informacji uzyskanych od klientów zastosowanie tego systemu przynosi następujące korzyści: 2÷5% redukcji odpadów, 10÷40% redukcji zapasów, 2÷5% wzrostu rentowności – przy pełnej identyfikowalności produktu. System ten, jak wspomniano, pozwala wyeliminować błędy, a co za tym idzie czyni wytworzone opakowanie bezpieczniejszym.
Po przerwie obiadowej rozpoczął się blok poświęcony bezpiecznym dla produktów – głównie spożywczych – farbom. W jego ramach wystąpiło czterech referentów wygłaszając 5 referatów.
Sesję rozpoczął Jarosław Woźny reprezentujący niemiecką firmę Epple Druckfarben AG, której polskim dystrybutorem jest Reprograf-Grafikus. Wystąpienie pt. „Innowacyjny system farb offsetowych PURe oraz drukowanie wewnętrznej strony opakowań spożywczych farbami BoFood Organic” składało się z dwóch oddzielnych części „Farby Epple PURe” oraz „Ustawa środowiskowa, drukowanie po wewnętrznej i zewnętrznej stronie opakowania dla artykułów spożywczych”. Pierwsze wystąpienie charakteryzowało opatentowane farby offsetowe przeznaczone do zadrukowywania papierów niepowlekanych i chromoluksów. To najbardziej trwałe farby offsetowe, w których środki wiążące oparte są na zasobach odnawialnych. Nie zawierają oleju mineralnego, toksycznych suszek, fotoinicjatorów oraz środków uczulających skórę. Farby PURe utrwalane są wg nowego opatentowanego systemu suszenia. Ze względu na swe właściwości są pozycjonowane pomiędzy farbami konwencjonalnymi i farbami utrwalanymi promieniowaniem UV. Drugie wystąpienie dotyczyło właściwości także opatentowanych farb BoFood Organic, które mogą być stosowane do bezpośredniego kontaktu z pakowanymi środkami spożywczymi. Są one stosowane do drukowania wewnątrz i na zewnątrz pudełek składanych. Farby te spełniają wymogi ustaw środowiskowych niemieckiej, szwajcarskiej i unijnej. Do ich produkcji stosowane są surowce naturalne, biodegradowalne i odnawialne.
Kolejne wystąpienie, także podwójne, nosiło tytuł „Farby wodne na folii? Niska migracja w inkjecie UV? Z nami to możliwe!”. Referaty te przedstawili Kamil Haczmerian (senior sales manager w dziale fleksograficznym) i Mateusz Szindler (flexo technologist) z firmy Koenig & Bauer CEE. Scharakteryzowano w nich możliwości redukcji migracji farb fleksograficznych i atramentów inkjet utrwalanych UV oraz sposoby ograniczenia lotnych związków organicznych (LZO) w drukowaniu szerokowstęgowym. Przedstawiono stosowane przez firmę Koenig & Bauer systemy inercyjne oraz usuwające LZO, w które są wyposażane szerokowstęgowe maszyny fleksograficzne. Scharakteryzowano także nowe wodne farby fleksograficzne oparte na nowych żywicach, które nadają się również do drukowania na podłożach niechłonnych. Przedstawiono zalety tych farb. W przypadku drukowania inkjet UV migrację można ograniczyć przez zastosowanie atramentów niskomigracyjnych oraz przez inertyzację. Firma Koenig & Bauer proponuje do tego celu nową maszynę Panorama odpowiednio wyposażoną do drukowania natryskowego, produkowaną przez firmę Nilpeter.
Kolejny referat dotyczący farb fleksograficznych pt. „Fleksografio!!! Grasz w zielone?” wygłosił Rafał Rębecki, technical manager flexo printing z firmy hubergroup Polska. W referacie przedstawiono wymagania stawiane opakowaniom żywności z punktu widzenia producenta pakowanego produktu, konsumenta i producenta opakowań. Scharakteryzowano nową rodzinę farb fleksograficznych Gecko, które są przeznaczone do drukowania materiałów służących do produkcji opakowań giętkich. Farby rodziny Gecko są przyjazne dla konsumenta i producenta. Są to farby Gecko Platinum przeznaczone do laminowania oraz Gecko Frontal przeznaczone do drukowania powierzchniowego. Przedstawiono alternatywne struktury zastępujące najczęściej dotychczas stosowane laminaty przeznaczone do pakowania żywności. Alternatywne materiały tworzone są na monofoliach pokrywanych specjalnymi lakierami barierowymi i zadrukowywanych farbami Gecko. Opakowania giętkie z materiałów alternatywnych charakteryzują się produkcją w jednym etapie, możliwością recyklingu, brakiem ryzyka powstania amin aromatycznych z kleju oraz niższym kosztem. Mają niestety także wady, do których należą niższy połysk i niższa odporność na ścieranie.
Po krótkiej przerwie rozpoczął się trzeci i ostatni blok referatów, który zawierał 3 interesujące wystąpienia.
Pierwsze wystąpienie Gabriele Benedetti, menedżera ds. sprzedaży w Europie z firmy Ametek Mocon, miało tytuł „Zjawisko przenikania gazu i dlaczego jest ono ważne dla bezpiecznego pakowania żywności” i było poświęcone teorii przenikania gazów przez opakowania oraz metodyce jego pomiarów. W wystąpieniu zostały przedstawione przyrządy do pomiarów przenikalności gazów produkcji firmy Mocon. Przedstawiono wartości przenikania tlenu i pary wodnej dla większości folii opakowaniowych. Scharakteryzowano wpływ przepuszczonych gazów na jakość pakowanej żywności. Omówiono metody pomiaru wraz z oprzyrządowaniem do badania przenikalności gazów w opakowaniach o różnych kształtach wykonanych z różnych materiałów. W charakterze przykładu podano wyniki badań przepuszczalności tego samego laminatu w różnych warunkach klimatycznych. Z badań tych wynika, że dany materiał może być barierowy dla gazów w Europie, ale już nieodpowiedni w Wietnamie.
Kolejnym mówcą był Adam Fotek, ekspert ds. badań w firmie J.S. Hamilton Poland. W wystąpieniu pt. „Nowe wymagania w kontekście dyrektywy Single Use Plastic” przedstawił szczegółowo, co z tej dyrektywy wynika, choć był to głównie wykład o tym, czego nie wiemy próbując wprowadzić tę dyrektywę na nasz rynek. Sprawa dotyczy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 roku w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Przykładowo: chodzi o ograniczenie do 2026 r. ilości kubków na napoje, w tym ich pokrywek i wieczek, pojemników na żywność typu fast-food takich jak pudełka z pokrywką lub bez, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność. Do 3 lipca 2021 r. mają być wprowadzone przepisy wykonawcze. Takich grup towarowych jak powyżej jest kilka. Dyrektywa zaleca także procent recyklingu poszczególnych grup towarowych z tworzyw sztucznych. Mimo że są zakreślone terminy realizacji, to do dnia dzisiejszego nie ma przepisów wykonawczych.
Ostatnim referatem wygłoszonym w tym bloku było wystąpienie pt. „Nowe życie odpadów opakowaniowych – ekoprodukty” wygłoszone przez Tomasza Mikulskiego, prezesa zarządu i Krzysztofa Nowosielskiego, dyrektora handlowego z firmy ML Polyolefins. Firma ta jest obecnie producentem granulatów PP, a jej historia sięga roku 2000, kiedy to działalność firmy skupiała się na handlu surowcami wtórnymi. Prezentacji tej poświęcamy oddzielny artykuł.
Konferencja przy 12 referatach trwała długo (podobnie jak ubiegłoroczna), bo aż do godziny 17.30. Tym razem wzięło w niej udział ponad 200 uczestników. Dyskusja była merytoryczna i owocna.
Konferencje „Bezpieczne Opakowanie” są organizowane w cyklu rocznym, zdawałoby się więc, że w ciągu roku nie nastąpią istotne zmiany w podejściu do bezpieczeństwa opakowań. Jest to przypuszczenie mylne, gdyż życie mówi co innego – zmiany są bardzo istotne, co powoduje, że powinniśmy się spotkać za rok na kolejnej konferencji, tym bardziej, że również poruszana tematyka ulega ewolucji. W tym roku po raz pierwszy wystąpienie dotyczyło recyklingu poużytkowych foliowych materiałów opakowaniowych i ich odpadów.
Wspólny wieczór rozpoczął się od krótkiego, filmowego „spaceru” po Wrocławiu. Po kolacji myśli uczestników konferencji odgadywał mentalista Łukasz Płoszajski, zaś oprawę muzyczną, przy której goście bawili się do późnych godzin nocnych zapewnili DJ Kozak i Dęta Granda.
Dzień drugi był poświęcony wizycie w firmie hubergroup Polska mieszczącej się w Nowej Wsi Wrocławskiej, gdzie chętni mogli się zapoznać z fabryką farb i jej laboratoriami.
Stefan Jakucewicz
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
