Stale rosnące wymagania klientów dotyczące atrakcyjności wyglądu i funkcjonalności produktów poligraficznych powodują, że większość druków jest następnie uszlachetniana. Najczęściej stosuje się do tego celu metodę lakierowania powierzchni lub laminowanie folią.
Paleta dostępnych na rynku lakierów stale się powiększa, a producenci udoskonalają swoje produkty nie tylko w zakresie właściwości ich stosowania, ale także atrakcyjności i różnorodności efektów wizualnych, jakie zapewniają.
Rozwój w zakresie technologii lakierowania i powszechna dostępność możliwości technicznych spowodowały, że proces lakierowania odbywa się niemal w każdej drukarni.
Głównym zadaniem lakierowania druków jest przede wszystkim:
– zabezpieczenie ich przed czynnikami mechanicznymi (ścieranie, zadrapania, zarysowania),
– uatrakcyjnienie efektu wizualnego (połysk, matowość, efekt perłowy, metaliczność),
– zapewnienie dalszej prawidłowej obróbki.
W druku offsetowym arkuszowym stosuje się trzy główne grupy lakierów:
– lakiery dyspersyjne wodne,
– lakiery olejowe,
– lakiery utrwalane promieniowaniem ultrafioletowym.
Wybór odpowiedniego rodzaju lakieru zależy przede wszystkim od oczekiwań wobec właściwości gotowych druków. Każdy z lakierów gwarantuje uzyskanie innych efektów i odporności, posiada swoiste wady i zalety, a także wymaga innej metody aplikacji.
Lakiery dyspersyjne na bazie wody
Do uszlachetniania powierzchni druków najczęściej stosuje się lakiery dyspersyjne. Umożliwiają one nadanie powierzchni druków różnorodnych efektów, zarówno wizualnych, jak i funkcjonalnych.
W ostatnich latach znacznie wzrosły popularność stosowania
tego typu lakierów, a także spektrum ich zastosowań. Wcześniej
lakierowaniem zajmowały się wyspecjalizowane lakiernie, natomiast rosnąca ilość maszyn z zespołami lakierującymi spowodowała, że dziś uszlachetnianie druków odbywa się najczęściej bezpośrednio na maszynie drukującej w linii.
Wymagania jakościowe dotyczące lakierów odnoszą się zarówno do ich właściwości, warunków aplikowania, jak i charakterystyki utrwalonej warstewki.
Od lakierów dyspersyjnych w stanie płynnym przed drukowaniem oczekuje się:
– lepkości dostosowanej do warunków aplikacji,
– stabilności właściwości podczas całego procesu lakierowania,
– korzystnej charakterystyki rozcieńczania wodą,
– niskiego napięcia powierzchniowego,
– wysokiej zawartości ciał stałych.
Skład lakierów dyspersyjnych
Najważniejsze składniki recepturowe lakierów dyspersyjnych:
– woda,
– dyspersje polimerowe,
– hydrozole,
– dyspersje wosków,
– środki poprawiające tworzenie się trwałej powłoki,
– środki sieciujące,
– substancje odpieniające, konserwujące i inne środki pomocnicze.
Wady i zalety lakierów dyspersyjnych
Lakiery dyspersyjne posiadają wiele zalet, które niemal całkowicie przewyższają ich wady.
Zalety lakierów dyspersyjnych:
– szybkie tworzenie i schnięcie warstwy lakieru,
– wysoka gładkość i elastyczność tworzonej powłoki,
– odporność warstwy lakieru na zarysowania, zadrapania i ścieranie,
– bardzo dobre efekty połysku lub matu, również w drukowaniu mokro na mokro,
– możliwość lakierowania z dużą prędkością,
– duża odporność na sklejanie w warunkach stosu,
– możliwość drukowania na wysokie stosy przy lakierowaniu mokro na mokro,
– ograniczenie konieczności proszkowania,
– brak zrywania powierzchni podłoża lub jego zabarwiania,
– bezwonność, brak negatywnego wpływu na smak i zapach produktów w przypadku druku opakowań żywności,
– doskonały efekt połysku w przypadku stosowania lakierów metalicznych i perłowych,
– brak zjawisk żółknięcia kontaktowego i żółknięcia druków,
– rozcieńczalność i zmywalność wodą,
– szeroki zakres zastosowań, w tym wiele specjalnych.
Wady lakierów dyspersyjnych:
– konieczność stosowania farb odpornych na alkalia (wyjątek stanowi triadowa magenta),
– możliwość negatywnego wpływu na stabilność wymiarową podłoży o niskiej gramaturze (poniżej 90 g/m2),
– utrudniona kontrola przenoszonej ilości lakieru,
– konieczność stosowania płyt fotopolimerowych,
– trudność usunięcia zaschniętej warstwy lakieru. cdn.
Ewa Rajnsz
Artykuł sponsorowany
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
