Stale rosnące wymagania klientów dotyczące atrakcyjności wyglądu i funkcjonalności produktów poligraficznych powodują, że większość druków jest następnie uszlachetniana. Najczęściej stosuje się do tego celu metodę lakierowania powierzchni lub laminowanie folią.
Stabilność wymiarowa podłoży. Lakiery dyspersyjne najczęściej stosowane są do uszlachetniania powierzchni opakowań i etykiet. Do tego typu druków używa się papierów etykietowych lub metalizowanych o niskiej gramaturze, a lakierowanie odbywa się najczęściej metodą mokro na mokro.
Ponieważ lakier dyspersyjny składa się w dużej mierze z wody, może ona wywierać negatywny wpływ na stabilność wymiarową podłoża drukowego. Ponadto nadmierna wilgoć może powodować pofalowania i marszczenia arkuszy.
Dlatego też zaleca się, aby papiery przeznaczone do lakierowania nie miały gramatury mniejszej niż 75 g/m2.
Przed drukowaniem należy sprawdzić reakcję szczególnie delikatnych papierów na wodę.
Problemy technologiczne. Przed rozpoczęciem procesu lakierowania należy zawsze:
– sprawdzić rodzaj lakieru, jego stan i temperaturę,
– dokładnie wymieszać,
– zmierzyć lepkość lakieru kubkiem wypływowym,
– lepkość skorygować w miarę potrzeby wg zasady, że dodatek 1% wody zmienia lepkość lakieru o ok. 5 sekund.
W trakcie lakierowania może wystąpić wiele różnych niepożądanych zjawisk. Poniżej zestawienie najczęstszych problemów wraz z potencjalnymi przyczynami ich powstawania:
• Osadzanie się farby na formie lakierującej
– niewłaściwa forma lakierująca,
– zbyt mało intensywna farba,
– za dużo farby na podłożu,
– drukowanie powierzchni aplowych na ostatnim zespole przed lakierowaniem,
– niedostateczna ilość nanoszonego lakieru,
– złe przenoszenie lakieru,
– za szybkie schnięcie lakieru (zastosować opóźniacz),
– zbyt duży docisk pomiędzy formą drukującą a cylindrem przeciwbieżnym.
• Osadzanie się lakieru na brzegach wałków, formie lakierującej i podsychanie
– za szybki czas schnięcia,
– lakier przeterminowany lub źle zrecepturowany,
– za duża ilość podawanego lakieru,
– zbyt intensywne suszenie.
• Zbyt wysoka lepkość lakieru przed rozpoczęciem lakierowania
– lakier przechowywany w zbyt niskiej temperaturze,
– niedostatecznie lub zbyt gwałtownie mieszany,
– przechowywany w otwartym opakowaniu,
– przekroczony czas przydatności.
• Za niska lepkość lakieru
– lakier przechowywany w temperaturze powyżej 20°C,
– nadmierne rozcieńczenie,
– niewłaściwa lepkość początkowa.
• Pryskanie lakieru
– zbyt duża ilość nanoszonego lakieru,
– za wysoki podkład,
– źle wykonana forma,
– za duży docisk wałka rastrowego do formy.
• Zbyt wysoka lepkość lakieru podczas lakierowania
– lakier nie jest odpieniony,
– za szybko pracujące pompy lub mieszadło,
– nieodpowiednie ustawienie rakla komorowego.
• Tworzenie niewłaściwej warstwy
– nieodpowiednia lepkość lakieru,
– zbyt szybkie schnięcie i pękanie warstwy,
– niewłaściwe napięcie powierzchniowe i niewystarczające zwilżanie podłoża,
– zła rozlewność lakieru,
– wadliwe i nierównomierne przenoszenie lakieru,
– za duża ilość lakieru matowego na ciemnym poddruku,
– uszkodzona powierzchnia formy,
– za mały docisk między wałkiem rastrowym i formą lakierującą,
– uszkodzenie noża rakla powodujące powstawanie pasów,
– zanieczyszczenie lakieru.
• Niekorzystna charakterystyka organoleptyczna
– stosowanie niewłaściwych farb, dodatków do roztworu i środków pomocniczych,
– intensywny zapach własny podłoża po zwilżeniu wodą,
– zanieczyszczenie maszyny.
• Pienienie się lakieru
– niewłaściwe zastosowanie odpieniacza,
– zbyt długie i źle ustawione przewody podające lakier,
– źle pracujące pompy,
– zbyt intensywne mieszanie wprowadzające powietrze do lakieru.
Blokowanie na mokro w stosie. W przypadku produkcji opakowań, które będą narażone na intensywne oddziaływanie wilgoci, należy stosować lakier o podwyższonej odporności na blokowanie na mokro. W przeciwnym razie może dochodzić do odrywania się warstwy lakieru od podłoża.
Podczas napełniania opakowań na gorąco wilgotnymi produktami powstające ciepło i skraplająca się wilgoć mogą powodować sklejanie produktów składowanych w stosie.
Przydatność lakieru na blokowanie na mokro w stosie można przetestować przyrządem pomiarowym Instytutu Fogra, nadając zdefiniowaną ilość wody pomiędzy dwie próbki podłoża pokryte lakierem. Przy właściwych odpornościach lakieru, po 3 godzinach w temperaturze 50°C i docisku 5 kg/cm2, sklejanie nie powinno wystąpić. cdn.
Ewa Rajnsz
Artykuł sponsorowany
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
