Opakowania wielokrotnego użytku były praktycznie nieobecne w toczącym się dyskursie na temat zrównoważonego rozwoju – i oto wreszcie nadszedł czas na zmianę. Czy 2023 będzie rokiem początku rewolucji w branży opakowań do ponownego napełniania?
Podczas gdy większość dyskusji w branży koncentruje się na usuwaniu plastiku z łańcucha dostaw i poprawie potencjału recyklingu, opakowania typu refill (do wielokrotnego uzupełniania) pozostają mało widoczne w rozmowach na temat zrównoważonego rozwoju.
To zaskakujące. Teoretycznie opakowania wielokrotnego użytku mogłyby stanowić optymalną strategię w walce o zmniejszenie ilości odpadów. Korzyści, jakie zapewniają, są oczywiste: firmy mogą wielokrotnie wykorzystywać te same opakowania, pomnażając wartość każdego z nich o kilka rzędów wielkości, zanim ich cykl życia ostatecznie się zakończy. W idealnym świecie opakowania mogłyby być poddawane recyklingowi po zakończeniu tego procesu, co tylko wzmocniłoby ich zrównoważoną wartość.
Oczywiście nie żyjemy w idealnym świecie, a zatem istnieją przeszkody, z którymi muszą poradzić sobie opakowania do wielokrotnego napełniania, jeśli chcą dowieść swojej przydatności. Jednak ostatnie oznaki nie tylko wskazują, że te przeszkody da się pokonać, ale w dodatku nowe zmiany regulacyjne wdrażane na całym świecie wręcz do tego zachęcają. Innymi słowy rewolucja opakowań wielokrotnego napełniania już puka do naszych drzwi.
Zmiany i wyzwania
Paul Jenkins z serwisu ThePackHub, który śledzi najświeższe innowacje w dziedzinie opakowań, zwrócił uwagę na blisko dwukrotny wzrost liczby projektów opakowań do ponownego napełniania lub ponownego użytku w ubiegłym roku. Jedna z tych innowacji mogłaby spowodować przełom, który uruchomi falę nadających się do realizacji i możliwych do wprowadzenia na przemysłową skalę rozwiązań wielokrotnego użytku.
Kwestia owej „skalowalności” jest prawdopodobnie kluczem do powszechnego przyjęcia opakowań wielokrotnego użytku. Podstawę stanowi opracowanie rozwiązań o odpowiednio niskim krótkoterminowym wpływie ekonomicznym i środowiskowym, na tyle niskim, że można je łatwiej pominąć z uwagi na długoterminową możliwość ponownego wykorzystania każdego opakowania. McKinsey (więcej: https://www.mckinsey.com/industries/paper-forest-products-and-packaging/our-insights/the-potential-impact-of-reusable-packaging) szacuje, że aby osiągnąć całkowitą redukcję emisji w przypadku opakowania wielokrotnego użytku, które jest przeznaczone na jedzenie na wynos, konieczne może być około 200 cykli użytkowania. Chociaż liczba ta różni się w zależności od zastosowania, świadczy to o tym, że opakowania wielokrotnego użytku muszą być niezwykle trwałe i wysokiej jakości.
Wiąże się to z kosztami finansowymi, które mogą wzrosnąć w przypadku konieczności zainwestowania w nowy model operacyjny uzupełniony o czyszczenie i konserwację opakowań oprócz ich wysyłania i odbierania.
Popyt istnieje... teraz czas na podaż
Zrozumiałe jest, że te koszty mogą ochłodzić wczesny entuzjazm niektórych firm pragnących rewolucji w zakresie opakowań do ponownego napełniania, zwłaszcza przy obecnych warunkach ekonomicznych. Jednak apetyt konsumentów w tym zakresie tak naprawdę nigdy nie zniknął – a w praktyce być może tylko przechodzi zmiany w związku ze zmianą pokoleniową.
Raport Trivium Packaging's 2022 Global Buying Green Report wykazał, że 74% konsumentów jest potencjalnie zainteresowanych zakupem produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku. Tymczasem z raportu Duo wynika, że zrównoważony rozwój opakowań interesuje ponad połowę konsumentów z pokolenia Z i że 56% najmłodszych konsumentów byłoby mniej skłonnych do ponownego zakupu od sprzedawcy detalicznego, gdyby nie uważali jego opakowania za ekologiczne.
Nie można lekceważyć tych wyników, skoro pokolenie Z już wkrótce stanie się światową potęgą w wydawaniu pieniędzy. Badania pokazują, że jest to najbardziej świadome war-
tości ekologii pokolenie w historii, a jego przedstawiciele, jako pierwsi „cyfrowi tubylcy”, z łatwością korzystają z internetu, aby sprawdzić prawdziwość wszelkich twierdzeń dotyczących zrównoważonego rozwoju. Już teraz przekłada się to na gwałtowny wzrost sprzedaży butelek na wodę wielokrotnego użytku, napędzany w dużej mierze przez pokolenie Z (69% pokolenia Z kupiło butelkę na wodę w ciągu ostatniego roku).
Konsumenci ci już teraz sprawują kontrolę nad debatą na temat opakowań wielokrotnego użytku i realizują własne cele. Jeśli jakakolwiek grupa demograficzna będzie wspierać
firmy, które wprowadzają innowacje i inwestują w nowe, zwrotne opakowania, wykorzystując w tym celu choćby inteligentne śledzenie i inne funkcje gotowe na Przemysł 4.0, to jest nią właśnie pokolenie Z.
Budowa struktur wspiera rewolucję
W najbliższej przyszłości firmy mogą nie mieć innego wyboru, jak tylko dołączyć do rewolucji „refill” – zwłaszcza wobec coraz poważniejszych zmian legislacyjnych, które mają na celu ograniczenie naszego zbiorowego uzależnienia od opakowań jednorazowych, a w szczególności od jednorazowych tworzyw sztucznych – tym bardziej, że brak wystarczająco wczesnych działań może je pozostawić w tyle.
Choć szkocki system zwrotu kaucji wydaje się pozostawać w impasie, jest dowodem, że ustawodawcy w Wielkiej Brytanii szukają sposobów na zachęcenie konsumentów do recyklingu większej ilości opakowań, a budowane struktury mogą wspierać opakowania wielokrotnego użytku na dużą skalę.
Wielu ustawodawców spoza Wielkiej Brytanii udowodniło, że jest to opłacalne. Niemcy, Dania, Australia i kilka dużych stanów USA, w tym Kalifornia, należą do tych dużych gospodarek, które obecnie obsługują systemy zwrotu kaucji o różnej wielkości i zakresie. A jeśli można stworzyć system punktów zbiórki butelek z PET, to dlaczego nie zwrotnych opakowań na przesyłki pocztowe, pudełek i innych opakowań e-commerce?
Firmy otrzymują jasny przekaz. Konsumenci są zmotywowani. Legislatorzy tego żądają. Firmom pozostaje jedynie wdrożyć innowacje i inwestować w opakowania do wielokrotnego napełniania, niezbędne dla podtrzymywania tej rozwijającej się rewolucji.
Dokładna forma, jaką przybierze rewolucja opakowań wielokrotnego napełniania, wciąż pozostaje w sferze domysłów. Ale jednym ze sposobów, w jaki firmy mogą wyprzedzić konkurencję w tej kwestii – i w każdej innej stojącej przed przemysłem opakowaniowym, teraz i w przyszłości – jest odwiedzenie targów Packaging Innovations. Coroczne spotkanie luminarzy branży, innowatorów i organów regulacyjnych powraca do Birmingham w lutym 2024 roku i jest idealnym miejscem, by sprawdzić, jak daleko od punktu wrzenia znajduje się obecnie rewolucja wielokrotnego napełniania.
Opracowano na podstawie informacji organizatorów targów Packaging Innovations
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
