Stale rosnące wymagania klientów dotyczące atrakcyjności wyglądu i funkcjonalności produktów poligraficznych powodują, że większość druków jest następnie uszlachetniana. Najczęściej stosuje się
do tego celu metodę lakierowania powierzchni lub laminowanie folią.
Od ilości naniesionego na podłoże lakieru zależy efekt połysku lub matu. Im grubsza jest warstwa naniesionego lakieru, tym wyższy połysk powierzchni druku, a niższy efekt matu.
Do aplikacji z kałamarza farbowego należy używać lakierów o względnie wysokiej lepkości. Efekt połysku uzyskany w takiej metodzie lakierowania nie jest zbyt duży, a ilość przenoszonego lakieru wynosi maksymalnie 2 g/m2. Zdecydowanie większe ilości lakieru, dochodzące do 10 g/m2, można nanosić za pomocą zespołów lakierujących lub fleksograficznych.
Lakiery matowe powinno się aplikować w możliwie niewielkiej ilości, aby uzyskać jak największy stopień matowości.
W zależności od metody aplikacji lakier powinien mieć odpowiednią lepkość mierzoną kubkiem wypływowym o przekroju dyszy 4 mm w temperaturze 20°C.
Zalecenia techniczne dotyczące maszyny. Do lakierowania UV powinno się używać wałków i obciągów nitrylokauczukowych lub z tworzyw EPDM o twardości 40° Shore. W przeciwnym razie może dochodzić do zmian w ich strukturze, pęcznienia, rozpuszczania powłok lub klejenia się, a tym samym wcześniejszego zużycia.
Dyfuzja monomerów do gumy wałków może podwyższać lepkość i tack lakieru, utrudniając jego nanoszenie. Taka sytuacja może wystąpić w przypadku stosowania wałków i obciągów o porowatej strukturze.
Twardość i odporność chemiczna gumy zależą od stopnia jej polimeryzacji.
Przed lakierowaniem wałki dobrze jest nasączyć specjalną pastą rozcieńczającą UV.
Wałki i gumy należy zmywać tylko specjalnie do tego przeznaczonymi preparatami.
Podłoża drukowe. Lakiery utrwalane promieniowaniem UV można stosować do papierów i kartonów o gramaturze 80-500 g/m2, jednak w przypadku lakierowania wybiórczego powinno się raczej stosować papiery powyżej 100 g/m2.
Najlepsze efekty lakierowania uzyskuje się na gładkich powlekanych papierach i kartonach o niewielkiej chłonności, ponieważ lakiery UV w niewielkim stopniu wsiąkają w podłoże.
Do lakierowania należy stosować papiery i kartony o wysokim stopniu białości, bez zawartości wybielaczy optycznych, których rozpad może powodować żółknięcie podłoża. Bardzo podatne na żółknięcie są papiery powlekane metodą odlewu, typu chromolux oraz drzewne papiery powlekane. Efekt żółknięcia można zmniejszyć przez zastosowanie wyładowań koronowych, co równocześnie polepszy adhezję lakieru do podłoża.
Przy lakierowaniu podłoży bardzo wsiąkliwych może dochodzić do wsiąkania części lakieru i zwiększania się efektu szorstkości. Należy pamiętać, że niewskazane jest w takim przypadku nadawanie większych ilości lakieru.
Przy lakierowaniu podłoży matowych mogą wystąpić problemy z nieprawidłowym pokryciem warstwy farby przez lakier. Związane jest to z nierównomiernością i szorstkością powierzchni podłoży matowych. Mimo możliwości wystąpienia takiego zjawiska bardzo ciekawe efekty uzyskuje się przy lakierowaniu podłoży matowych wybiórczo błyszczącym lakierem UV.
Lakierowanie całej powierzchni papieru matowego lakierem błyszczącym mija się z celem.
Lakierowanie cienkich papierów może sprawiać problem ze względu na ich skłonność do zwijania się, co może powodować trudności przy dalszej obróbce. Należy w takich wypadkach stosować specjalne lakiery z dodatkiem zapobiegającym zwijaniu się papierów.
Zalecana względna wilgotność papierów i kartonów wynosi 50-60%.
Poza podłożami papierowymi lakiery UV można stosować do lakierowania folii z PVC, polistyrenu, poliwęglanów, wstępnie przygotowanego polietylenu, poliestru, metalu i szkła.
Lakierowanie podłoży zadrukowanych farbami UV. Farby utrwalane promieniowaniem ultrafioletowym można właściwie bez problemu lakierować mokro na mokro w linii, za względu na identyczną budowę, mechanizm schnięcia i właściwości.
Do trudności może dochodzić w przypadku podłoża zadrukowanego grubymi, ciemnymi warstwami farby. Naniesiony lakier może nadmiernie absorbować główną część promieniowania UV, powodując tym samym zbyt niskie przenikanie promieni w głębokie warstwy farby i niewystarczającą ich polimeryzację. W rezultacie farba może wykazywać niewielką przyczepność do podłoża i złuszczać się wraz z warstwą lakieru, szczególnie pod wpływem obciążeń mechanicznych lub przy podwyższeniu temperatury.
Następstwem niewystarczającego utrwalenia się warstwy lakieru UV może być również wystąpienie zmatowień lakieru błyszczącego znajdującego się nad warstwami ciemnej farby.
Zjawisko to można wyeliminować przez zastosowanie suszenia pośredniego, a tym samym nanoszenie lakieru mokro na sucho. cdn.
Ewa Rajnsz
Artykuł sponsorowany
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
