Od ponad 15 lat zajmuję się wdrożeniami systemów ERP/MIS w drukarniach o różnym profilu działalności. Obserwuję zmiany zachodzące na naszym rodzimym rynku poligraficznym i doczekałem czasów, kiedy nie słyszę pytań „Po co nam system?”, lecz „Jaki powinien być system?” W tym artykule chciałbym podzielić się moimi spostrzeżeniami dotyczącymi wdrożenia systemu zarządzania w zakładzie produkcji opakowań z tektury falistej. Muszę przyznać, że taki zakład i jego specyfika okazały się dla mnie bardzo ciekawe.
Do kogo skierowany jest ten artykuł
Przede wszystkim chodzi o producentów opakowań z tektury falistej, jednak ze względu na podobieństwo produkcji – także litej. Poza tym do producentów tektury falistej i papieru. Profesjonalny system będzie wspierał obie grupy produkcji, czyli tektury i papieru oraz wytworzonych z nich opakowań – często bowiem się zdarza, że jeden zakład produkuje przykładowo tekturę falistą oraz opakowania kaszerowane.
Stabilność i niezależność systemowa
Wybierając system poza stroną funkcjonalną należy ocenić jego stabilność, o której świadczą opinie dużych klientów i historia producenta systemu. Idealnie byłoby, aby system był niezależny od systemu operacyjnego (powinien być uruchamiany nie tylko na Windows, ale np. na systemach Unix/Linux) oraz bazy SQL (np. użytkownik chciałby skorzystać z konkretnej bazy jak Oracle, mySQL, MS SQL, Informix). Wersje komercyjne systemu operacyjnego i bazy SQL mogą być bardzo drogie, zatem jest tu pole do oszczędności. Należy także podjąć decyzję, czy interesuje nas aplikacja okienkowa ze standardową licencją, czy też jej wersja webowa (wówczas działa w przeglądarce stron www) i do tego udostępniana w chmurze (usługa SaaS).
Zdolność integracji z innymi systemami
Jednym z pierwszych pytań, jakie słyszę podczas spotkań handlowych, jest: czy system posiada własne API?, a więc czy posiada zdolność integracji z innymi systemami. Warto upewnić się, w jakim zakresie funkcjonalnym API systemu jest dostępne, czy posiada dokumentację i czy istnieją konkretne przykłady integracji. Często zamiast lub oprócz API system może posiadać webserwis, który może być prostszy w użyciu. W przypadku zakładów, których dotyczy ten artykuł, warto zapytać o istniejące integracje z oprogramowaniem branżowym, które już posiadamy jak: ArtiosCAD, Picador, IMP, PC-Topp, OM Partners i in.
Kalkulacja
Na pewno zakłady produkujące pudełka zgodnie z bibliotekami FEFCO lub ECMA będą oczekiwały implementacji tej biblioteki w systemie i będą korzystać z gotowych szablonów kalkulacyjnych. Ponieważ większość prac jest powtarzana, zatem system musi umożliwiać definiowanie bazy produktów z dowolnym zestawem ich atrybutów, które z automatu będą wybrane w kalkulacji (wykrojnik, kolorystyka, uszlachetnienia itp.). Idealnie byłoby, aby system posiadał kalkulację zoptymalizowaną, a więc automatycznie wybierał najtańszą ścieżkę produkcyjną zależnie od nakładu i technologii.
W przypadku zakładów niskonakładowych może okazać się opłacalne łączenie różnych prac na wspólnym arkuszu; warto wówczas zapytać o taką funkcjonalność.
Pełne wsparcie dla produkcji
Dobrze opracowany moduł kalkulacyjny gwarantuje wiarygodny zestaw informacji dla produkcji. W szczególności istotne są czasy planowane zadań, z których korzysta moduł planowania. Jest to obecnie jeden z istotniejszych systemów we współczesnym zakładzie produkcji opakowań. Optymalizacja planu to już podstawowa funkcja, którą każdy profesjonalny system planowania musi zapewnić. Częste podobieństwa technologiczne zadań powinny być przez taki system wychwytywane i prezentowane planiście, a nawet proponowane do połączenia w celu zmniejszenia kosztów produkcyjnych.
Kolejny istotny element systemu to moduł MES, a więc system automatycznego zbierania danych o produkcji bezpośrednio z maszyn. Warto zwrócić uwagę, czy producent posiada własne rozwiązanie oparte na systemie czujników. Takie podejście gwarantuje, że zbieranie danych będzie skuteczne i nie rodzi ryzyka niepotrzebnej integracji z systemem samej maszyny.
Poza rejestracją zadania półproduktu poprawnego równie ważna jest rejestracja ilości błędów, zadań nieproduktywnych i zdarzeń nieoczekiwanych. Te dane będą niezbędne do poprawnego wyliczenia wskaźników, jak choćby OEE.
Gromadzenie informacji o produkcji pozwala na aktualizację planu w czasie rzeczywistym. Ma ono również na celu ustalenie wartości kosztów rzeczywistych, wskazując różnicę między nimi i kosztem planowanym.
Zaawansowany magazyn
Szczególnie większe zakłady wymagają bardziej zaawansowanych systemów magazynowych, które powinny posiadać następujące cechy:
– Zarządzanie zapasami surowców i wyrobów gotowych.
– Zarządzanie zapasami według partii, lokalizacji, palety.
– Obsługa magazynu wysokiego składu.
– Przetwarzanie zapasów nienadających się do sprzedaży.
– Raporty alarmowe zgodnie z minimalnymi, alarmowymi i planowanymi ruchami.
– Wsparcie inwentaryzacji ciągłej.
– Różne tryby wyceny (FIFO, PUMP, CP, w zależności od ceny partii, …).
Dla wielu firm istotne także może być automatyczne uruchamianie produkcji wewnętrznej dla produktów przekraczających próg alarmowy.
Moduł kodów kreskowych
Idealnie będzie, jeżeli system ERP będzie wspierał obsługę kodów kreskowych. Dzięki własnym kodom za pomocą skanerów operatorzy magazynu mogą wykonywać wszystkie istotne zadania bez konieczności siedzenia przy biurku.
Tutaj nie chodzi tylko o oznakowanie kodem palety z surowcem, lecz o oznakowanie palet i półproduktów na każdym etapie produkcji. Dzięki takiemu podejściu z łatwością zlokalizujemy na planie hal produkcyjnych każdą paletę.
Logistyka
Moduł logistyczny powinien wspierać optymalizację tras. Zaawansowane funkcje, takie jak kompletacja palet, w trybie ręcznym lub za pomocą skanera kodów kreskowych, pozwalają na realizację dostaw poprzez utrzymywanie odpowiednich zapasów w czasie rzeczywistym.
Moduł ten znacznie zwiększa produktywność usług logistycznych dzięki łatwo policzalnemu zwrotowi z inwestycji.
Moduł logistyczny powinien być ściśle powiązany z modułem obsługi kodów kreskowych, które służą także do rozpoznawania ciężarówek. Istnieje również możliwość ich geolokalizacji.
Business Intelligence i CRM
W przypadku profesjonalnego systemu ERP/MIS nie sposób nie wspomnieć o modułach CRM i BI. Coraz dokładniejsze badania zachowań klientów i ich wpływu na zyski przedsiębiorstw wskazują, że gromadzenie danych nt. klientów oraz późniejsza ich analiza stają się nieodzowne. Poza tym CRM pozwala na wsparcie strategii marketingowej i jest użytecznym narzędziem dla działu handlowego, a także innych działów, np. wsparcia klienta.
Mając w bazie ogromny zestaw informacji mamy okazję do wnikliwej ich analizy, bez której nie można współcześnie planować rozwoju firmy. Obecnie już nawet niewielkie drukarnie wykorzystują systemy BI, zatem ten element jest niejako zwieńczeniem i niekiedy celem głównym zarządu firmy. Jeżeli w zakładzie wdrożona jest metodologia lean, wówczas warto zapytać dostawcę, czy system BI wspiera takie wskaźniki jak: NRFT, PP, OEE, OTIF, VAPP, ST, FSU, DSA. Interesujące informacje nt. optymalizacji procesów i wskaźników można znaleźć na stronach organizacji BPIF.
Bogusław Lichoński
Volume Software.
Print Software Solutions
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
