Nie tworzywa są problemem, ale ich użytkownicy
1 Jan 1970 10:31

Sorry, this entry is only available in Polish. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Obecnie wiele uwagi poświęca się ociepleniu klimatu i zanieczyszczeniu środowiska. W tym aspekcie często pojawia się temat produktów i opakowań z tworzyw sztucznych, a także odpadów przenikających do środowiska.

To plastikom przypisuje się kluczowy wpływ zarówno na ocieplenie klimatu, jak i zanieczyszczenie powietrza i ekosystemów. Czy słusznie? – zastanawia się Robert Szyman, dyrektor generalny Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych.

Fakty przeczą tej powszechnej opinii. Na przykład w budownictwie użycie okien z PVC i ociepleń budynków z EPS znacznie poprawia ich energooszczędność; użycie ok. 50% tworzyw sztucznych w samochodach istotnie ogranicza zużycie paliwa; masowe użycie włókien poliestrowych z surowców pochodzących z recyklingu w odzieży pozwala likwidować uprawy bawełny, które są niekorzystne dla środowiska; wreszcie to tworzyw używa się do produkcji urządzeń służących do pozyskiwania odnawialnej energii (turbiny wiatrowe, panele fotowoltaiczne).

Wobec tego co tak naprawdę stanowi główny problem, jeśli chodzi o zanieczyszczenie środowiska plastikami i ocieplenie klimatu, któremu nie da się zaprzeczyć? Jesteśmy nim my sami, kiedy wyrzucamy śmieci w miejscach do tego nieprzeznaczonych, a także nie segregujemy odpadów, które wytwarzamy.

Dlatego kraje członkowskie Unii Europejskiej zdecydowały się na odwrócenie trendu wzrostu ocieplenia klimatu i zanieczyszczenia środowiska poprzez wprowadzenie Europejskiego Zielonego Ładu – zobowiązania dla przyszłych pokoleń. Kraje członkowskie mają ambicję osiągnięcia zerowej emisji gazów cieplarnianych oraz oderwania wzrostu gospodarczego od zużycia zasobów i degradacji środowiska do 2050 r. Wszystkie starania ekologiczne zmierzają do tego celu. Wszyscy przecież chcemy mieć czyste środowisko. Można powiedzieć: co tam ocieplenie klimatu, przynajmniej będzie cieplej. Owszem, ponad 1 mln lat temu emisja CO2 też była wysoka, a 5 mln lat wstecz klimat był jeszcze cieplejszy. Problem polega na tym, że wtedy nas nie było, a obecne skutki zmiany klimatu będą katastrofalne dla świata ludzi, powodując niepokoje, wojny i masowe migracje, ponieważ część lądów ulegnie zatopieniu, a część zamieni się w pustynie.

Nowe regulacje częściowo zmniejszające trend zaśmiecania

Polska wprowadziła w życie przepisy dyrektywy UE dotyczącej ograniczenia stosowania niektórych jednorazowych opakowań plastikowych. Dyrektywa Single Use Plastics, aby zapobiec zaśmiecaniu plaż i przedostawaniu się plastików do morza, wprowadza obowiązek trwałego przytwierdzania nakrętek do butelek plastikowych. Właśnie te nakrętki zajęły wysokie 4. miejsce wśród odpadów porzuconych na plażach UE. Kolejne ograniczenia dotknęły opakowań z polistyrenu spienianego, stosowanych do dań gotowych spożywanych bezpośrednio z pojemnika. Wykorzystywanie ich do tego celu zostało zakazane właśnie z powodu zaśmiecania środowiska. Struktura tego typu opakowań pozwala bowiem na dość łatwe oddzielanie się drobnych granulek.

Gdyby konsumenci zachowywali się zgodnie ze zdrowym rozsądkiem i nie pozostawiali tych opakowań w miejscach do tego nieprzeznaczonych, nie byłyby potrzebne tego rodzaju przepisy.

Ci konsumenci, którzy zachowują się właściwie, muszą niestety znosić niedogodności przez siebie niezawinione, ale cel wydaje się wzniosły. Wszyscy przecież chcemy mieć czyste plaże i morza, tylko niestety niektórym z nas brakuje wyobraźni.

Opracowano na podstawie materiałów Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych