Szybki rozwój handlu internetowego (e-commerce) doprowadził do ilościowego wzrostu opakowań. Wiele firm kieruje uwagę na nowe opakowania wielokrotnego użytku z myślą o ograniczaniu powstających z nich odpadów.
Coraz więcej ludzi zamawia produkty za pośrednictwem internetu. E-handel kwitnie, szczególnie teraz, w warunkach pandemii koronawirusa. Zwiększeniu liczby zamówień w sieci towarzyszy wzrost ilości opakowań, bowiem produkty są dostarczane zwykle w tekturowych pudełkach i owijane dodatkowo w opakowania ochronne. Funkcje związane z transportem i ochroną spełniają rozmaite materiały: w przypadku artykułów spożywczych, które są coraz chętniej zamawiane przez internet, palmę pierwszeństwa dzierżą tworzywa sztuczne z uwagi na swoje wszechstronne własności. Jednak handel internetowy musi także uwzględniać ogólne wymogi prawodawców oraz potrzebę społeczeństw w zakresie ograniczania ilości odpadów. To właśnie w tym zakresie od początku 2019 r. działa nowa niemiecka Ustawa Opakowaniowa. W jej ramach opakowania transportowe zostały umieszczone w szerokim spektrum opakowań, a od sprzedawców online oczekuje się ich rejestracji i wnoszenia stosownych opłat licencyjnych.
Cel: przyjazny system odbioru
Rośnie liczba firm, które z myślą o oszczędności kosztów i realizacji swych prośrodowiskowych zobowiązań zamiast opakowań jednorazowych stosują opakowania wielokrotnego użytku. Po wypełnieniu swej funkcji są one odbierane przez sprzedawców, następnie czyszczone i ponownie kierowane do obrotu. Takie działanie ogranicza zużycie surowców, a przy okazji redukuje ilość powstających odpadów. W oparciu o ten trend firma DHL przewiduje w swym badaniu – przeprowadzonym w grudniu 2019 roku – obiecującą przyszłość dla nowych opakowań, w tym również tych opartych na idei wielokrotnego użytku. Z badania wynika, że proces wdrażania tego typu opakowań oraz programów recyklingu w obiegu zamkniętym, służących ograniczaniu ilości odpadów, gwałtownie przyspieszył. Ciągle jednak pozostaje kilka przeszkód, które trzeba pokonać.
Ze wspomnianego badania dowiadujemy się, że sektory sposobiące się do rozwoju opłacalnych ekonomicznie systemów zbiórki opakowań wielokrotnego użytku muszą ustalić, jak duże mają być ich zapasy materiałów opakowaniowych, a także opracować plany dotyczące systemów czyszczenia oraz kontroli i konserwacji pojemników transportowych. Niezbędne jest także uwzględnienie kosztów, tempa oraz łatwości obsługi procesów realizowanych w ramach logistyki zwrotnej. W swoich „Wytycznych dla zrównoważonych opakowań przeznaczonych do recyklingu” bawarskie izby handlowo-przemysłowe określają zestaw ogólnych warunków, których spełnienie zwiększa praktyczność rozwiązań wielokrotnego użytku. Obejmują one regularne dostawy do określonej bazy klientów, łatwe do wykonania produkty spełniające surowe wymagania ochronne, a także pracochłonne procesy pakowania. Proces odbioru opakowań powinien zostać skonstruowany w taki sposób, by w każdym możliwym przypadku sprawiał klientom jak najmniej problemów. To jeden z krytycznych wymogów stawianych wydajnemu systemowi odbioru.
Systemy odbioru opakowań wielokrotnego użytku w praktyce
Znamy wiele przykładów wdrożenia takich wydajnie działających systemów. Jednym z najznamienitszych przykładów jest platforma Loop, wykorzystywana przez powszechnie znane przedsiębiorstwa przy tworzeniu sprawnych systemów odbioru opakowań wielokrotnego użytku. Loop został opracowany przez amerykańską firmę TerraCycle zajmującą się recyklingiem i koncentruje się na szybkozbywalnych produktach FMCG. Klienci kupują je w sieci i otrzymują w specjalnych plastikowych pudełkach nadających się do ponownego użycia. Następnie mogą te opakowania odesłać do nadawcy lub zamówić ich odbiór za pośrednictwem internetu.
Wielu markowych producentów, takich jak Procter & Gamble, dołączyło już do tej inicjatywy, a w jej realizacji współuczestniczy również logistyczny gigant, firma UPM. Tom Szaky, właściciel TerraCycle, zaprezentował swoją strategię na Forum PACKBOX podczas ostatnich targów FachPack. Wtedy też ogłosił, że zamierza stać się aktywnym graczem na niemieckim rynku.
Wyzwanie: zestandaryzowane procesy i centralny magazyn
W Europie fińskie przedsiębiorstwo RePack posiada ugruntowaną pozycję w sektorze handlu internetowego. We współpracy z firmą odzieżową Zalando uruchomiło ubiegłej jesieni pilotażowy projekt testujący opakowania wielokrotnego użytku. Dziesięć tysięcy klientów w Finlandii, Norwegii, Szwecji i Danii odebrało swoje zamówienia z Zalando w paczkach pocztowych, których można używać raz za razem. Z punktu widzenia Uwe Streibera z działu magazynowego w Zalando wyzwaniem była przede wszystkim duża liczba dostępnych jednostkowych rozwiązań: Aby skorzystać na ekonomii skali przy zastosowaniu koncepcji opakowań wielokrotnego użytku, cały biznes e-commerce musi być na to gotowy. Potrzebujemy zestandaryzowanych procesów oraz centralnych punktów odbioru takich opakowań.
Firmy Otto i Tchibo również współpracują z RePack, badając codzienną przydatność systemu wielokrotnego użytku w ramach projektu pilotażowego „praxPACK”. Celem tego przedsięwzięcia badawczego, sponsorowanego przez niemieckie Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych, jest pomoc w stworzeniu i rozpowszechnieniu w perspektywie średniookresowej idei systemów zwrotnych opakowań transportowych dla e-handlu z myślą o znaczącej redukcji zużycia surowców stosowanych do pakowania.
We wspomniany projekt zaangażowała się także niemiecka firma Memo AG, której Memo Box jest obecny na rynku od ponad 10 lat. To pudełko, wykonane z tworzyw pochodzących w całości z odzysku, może zostać odesłane bez opłat w terminie 14 dni – puste lub jako zwrot z produktem w środku. Klient nie ponosi kosztów dostawy, a dołączone zwrotne listy przewozowe ułatwiają odesłanie Memo Box do sprzedawcy.
Krótki rzut oka na listę wystawców targów FachPack wystarczy, by dostrzec, jak wiele firm tworzy własne systemy opakowań wielokrotnego użytku z myślą o sprzedaży internetowej. Wszystkie te rozwiązania zyskałyby na stworzeniu zestandaryzowanego systemu odbioru opakowań. Przykłady, które zaprezentowaliśmy, mogą ułatwić przejście na takie systemy wszystkim rynkowym graczom.
Na podstawie materiałów FachPack opracował TK