STRESZCZENIE: Praca została podjęta w celu określenia wpływu zgniecenia fali tektury falistej na jej odporność na przepuklenie. W tym celu przeprowadzono badania oznaczenia wytrzymałości na przepuklenie przed zgnieceniem oraz po zgnieceniu tektury falistej trzywarstwowej i pięciowarstwowej. Głównym założeniem tej pracy było zbadanie jak największej ilości tektury, by móc porównać uzyskane wyniki i wskazać różnice w badanych wartościach przepuklenia. W części eksperymentalnej przeprowadzone zostały badania dla 10 rodzajów tektury, każdy z nich miał określony rodzaj papieru oraz gramaturę. Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z normą PN-EN ISO 2759: 2014 Tektura. Oznaczanie wytrzymałości na przepuklenie. Dla każdego rodzaju tektury przeprowadzono 200 oznaczeń (100 dla próbek przed zgnieceniem i 100 dla próbek po zgnieceniu). ABSTRACT: The work was undertaken in order to determinate of influence of corrugated cardboard’s wave crushing on bursting strength. For this purpose, bursting strength was tested before and after crushing wave. The test was done on sheets of five- and three-layer corrugated cardboard. The main assumption was to test as many samples of corrugated cardboard as possible to be able to compare results and differences in bursting strength. In the experimental part of this work there was conducted research of 10 kinds of cardboard with a specific type of paper and grammage. The test was done in accordance with PN-EN ISO 2759:2014 standard: Corrugated cardboard. Determination of bursting strength. For each of all 10 types of cardboard there was made 200 measurements (100 for samples before and 100 after crushing wave).
1. Wstęp
Celem niniejszej pracy jest sprawdzenie, czy zgniecenie tektury wpływa na jej wytrzymałość na przepuklenie. Przed przystąpieniem do badań założono, że próbki, które będą zgniecione, powinny mieć niższą wartość przepuklenia, ponieważ zgniecenie powoduje zmniejszenie wytrzymałości tektury. Aby sprawdzić słuszność stawianej hipotezy, przeprowadzono badania dla 10 rodzajów tektury trzywarstwowej i pięciowarstwowej. Dla próbek niezgniecionych oraz zgniecionych wykonano po 100 oznaczeń, łącznie otrzymano 2000 wyników.
Badanie odporności na przepuklenie polega na działaniu równomiernie wzrastającego nacisku na jedną stronę powierzchni próbki i określeniu wartości, przy której próbka pęka. Sprawdzana jest wówczas maksymalna wytrzymałość pojedynczego arkusza tektury na nacisk działający prostopadle do jego powierzchni. Wyższa wartość przepuklenia wskazuje na większą wytrzymałość opakowania. Jest to niezwykle istotne, ponieważ podczas transportu oraz magazynowania powierzchnie pudeł poddawane są różnym naciskom, zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym, co może pogorszyć ich właściwości wytrzymałościowe. Dlatego im większa odporność na przepuklenie tektury użytej do produkcji opakowania, tym mniejsza możliwość uszkodzenia pudła i zapakowanych produktów.
2. Uzasadnienie i cel podjęcia pracy
W niniejszej pracy zbadano odporność tektury na przepuklenie, ponieważ jest to parametr skorelowany z innymi właściwościami wytrzymałościowymi. Zasada metody polega na zmierzeniu ciśnienia hydraulicznego, działającego jednostronnie na membranę, która wybrzuszając się, powoduje pęknięcie wyrobu. Przepuklenie stanowi funkcję zespoloną odporności na zerwanie i rozciągliwości i jest jednym z podstawowych parametrów oceny wytrzymałości tektur falistych. Im ta wartość jest wyższa, tym mamy do czynienia z tekturą lepszej jakości wyprodukowaną z dobrych papierów. Miarą jakości tektury może być również wskaźnik przepuklenia x, który oblicza się według wzoru:
x = p
g
p – średnia wytrzymałość na przepuklenie [kPa]
g – gramatura tektury [g/m2]
W niniejszej pracy sprawdzono, jak różni się przepuklenie dla tektury, która wcześniej uległa całkowitemu zgnieceniu pod wpływem działania nacisku statycznego. Utrudnienie w badaniach w uzyskaniu jednoznacznych wyników stanowi niejednorodność struktury tektury, która może spowodować duży rozrzut wartości przepuklenia.
Uwzględniając powyższe informacje, można się spodziewać, że tektura po zgnieceniu będzie miała niższe przepuklenie, ponieważ nastąpiło całkowite zgniecenie fali. Założono, że dla próbek niezniszczonych wartości te powinny być wyższe, nie wiadomo jednak, w jakim stopniu będą one się różniły między sobą. Przeprowadzenie badań pozwoli na weryfikację postawionej hipotezy i sprawdzenie, czy różnice są statystycznie istotne.
Biorąc pod uwagę duży rozrzut wyników przy tym badaniu, zdecydowano o zbadaniu 10 rodzajów tektury, by sprawdzić, czy w uzyskanych wynikach zostaje zachowana jakaś tendencja i czy będzie ona potwierdzać wstępne założenia. Ciekawe wydaje się również porównanie wyników dla tektury falistej trzywarstwowej i pięciowarstwowej, czego wcześniej nie robiono w podejmowanych pracach statutowych. Dodatkowym elementem porównawczym może być również zestawienie przepuklenia dla strony zewnętrznej i wewnętrznej badanej tektury.
Własności wszystkich materiałów papierniczych w dużym stopniu zależą od warunków atmosferycznych, dlatego badanie właściwości wytrzymałościowych tektury powinno odbywać się w kontrolowanych warunkach temperatury i wilgotności, tj. w temperaturze 23+/-1°C i 50+/-2% wilgotności względnej powietrza. Zwiększona wilgotność w pomieszczeniu klimatyzowanym wpływa na obniżenie wytrzymałości tektury na przepuklenie, a niższa od wymaganej wilgotność powietrza wpływa też na obniżenie wartości przepuklenia, jednak w stopniu znacznie mniejszym niż nawilgocenie tektury. Wszystkie badania dla jednego rodzaju tektury zostały przeprowadzone tego samego dnia, aby wykluczyć ewentualne wahania temperatury i wilgotności, które mogłyby mieć wpływ na uzyskane wyniki.
3. Badanie wytrzymałości na przepuklenie
Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu zgniecenia fali na wytrzymałość na przepuklenie. Badana jest maksymalna wytrzymałość pojedynczego arkusza tektury na nacisk działający prostopadle do jego powierzchni. Oznaczenie odporności na przepuklenie polega na działaniu równomiernie wzrastającego nacisku na jedną stronę powierzchni próbki i określeniu wartości, przy której próbka pęka. Wyniki podawane są w kPa.
Dotychczas w Laboratorium do badań do pracy statutowej wybierano tekturę pięciowarstwową, dlatego teraz w celu oznaczenia jak największej ilości różnych rodzajów tektury zdecydowano również o zbadaniu tektury trzywarstwowej. Do badań wybrano tekturę o następujących własnościach.
Próbka badawcza:
a) Arkusze z tektury falistej trzywarstwowej o wym. 1 x 1 m
1. KL 125/HP120/KL125 – Kraftliner o gramaturze 125 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 120 g/m2;
2. TL2 160/HP120/TL2160 – Testliner 2 o gramaturze 160 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 120 g/m2;
3. TL2 130/BP80/BP80/TL3110 – Testliner 2 o gramaturze 130 g/m2, Recycled Fluting o gramaturze 80 g/m2, Testliner 3 o gramaturze 110 g/m2;
4. TL2130/HP120/TL2130 – Testliner 2 o gramaturze 130 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 120 g/m2, Testliner 2 o gramaturze 130 g/m2;
5. TLWC 160/HP170/TL3W150 – Testliner biały o gramaturze 160 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 170 g/m2, Testliner 3 biały o gramaturze 150 g/m2.
b) Arkusze z tektury falistej pięciowarstwoej o wym. 1 x 1 m
6. KL275/HP170/HP170/HP170/KL275 – Kratfliner o gramaturze 275 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 170 g/m2;
7. KL180/HP120/TL390/HP120/TL2130 – Kratfliner o gramaturze 180 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 120 g/m2, Testliner 3 o gramaturze 90 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 120 g/m2, Testliner 2 o gramaturze 130 g/m2;
8. KL180/HP170/KL180/HP170/KL275 – Kratfliner o gramaturze 180 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 170 g/m2, Kraftliner o gramaturze 180 g/m2, High Performance Recycled Fluting o gramaturze 170 g/m2, Kraftliner o gramaturze 275 g/m2;
9. KL125/BP80/BP80/BP80/KL125 – Kratfliner o gramaturze 125 g/m2, Recycled Fluting o gramaturze 80 g/m2, Kraftliner o gramaturze 125 g/m2;
10. TL2130/BP80/BP80/BP80/TL2130 – Gramatura tektury – Rodzaje papieru: Testliner 2 o gramaturze 130 g/m2, Recycled Fluting o gramaturze 80 g/m2, Tesliner 2 o gramaturze 130 g/m2.
W niniejszej pracy dla ułatwienia opisu oznaczeń tektury zgniecionej i niezgniecionej przyjęto następujące skróty: NZG (próbki przed zgnieceniem) i ZG (próbki po zgnieceniu).
3.1. Metodyka badawcza
Opis badania: Oznaczanie wytrzymałości na przepuklenie przeprowadzono zgodnie z normą PN-EN ISO 2759: 2014: Tektura. Oznaczenie wytrzymałości na przepuklenie [1]. W normie opisano metodę oznaczania wytrzymałości tektury na przepuklenie pod wpływem narastającego ciśnienia hydraulicznego. Metoda jest odpowiednia do badania wszystkich typów tektury (w tym falistej i litej), których wytrzymałość na przepuklenie mieści się w zakresie od 350 kPa do 5500 kPa. Metoda jest także odpowiednia do badania papierów lub tektur mających wytrzymałość na przepuklenie tak niską jak 250 kPa – w takich przypadkach pomiary nie zawsze będą miały dokładność i precyzję określoną dla tej metody. W niniejszej pracy wszystkie badane tektury miały wartość powyżej 350 kPa.
3.1.1. Przyrząd do oznaczenia
Do oznaczania przepuklenia zastosowano urządzenie Lorentzen&Wettre Bursting Stength Tester, które określa maksymalne ciśnienie wytwarzane przez układ hydrauliczny wypychający elastyczną, okrągłą membranę sztywno zaciśniętą na obrzeżach próbki tektury powodującej jej pęknięcie. Ciśnienie to aplikowane jest na określonym obszarze w kształcie koła, przy pomocy elastycznej membrany. W momencie, kiedy zaczyna wytwarzać się ciśnienie, próbka – podobnie jak elastyczna membrana – podlega deformacji. Siła przepuklenia oznacza maksymalne ciśnienie, jakie oddziaływało na próbkę, zanim ta pękła.
3.1.2. Wykonanie oznaczenia
Do badań przygotowano próbki tektury o wymiarach. 200 x 250 mm i klimatyzowano je w temperaturze 23± 1°C i wilgotności względnej równej 50±2%.
Urządzenie do pracy przygotowano zgodnie z instrukcją producenta i wymaganiami normy PN-EN ISO 2759: 2014. Tektura. Oznaczenie wytrzymałości na przepuklenie [1].
1. Włączone urządzenie pozostawiono do wygrzania min. 1 h.
Wybrano odpowiedni zakres ciśnienia zaciskającego na podstawie tabeli nr 3 normy PN-EN ISO 2759: 2014. Tektura. Oznaczenie wytrzymałości na przepuklenie oraz wykonanych oznaczeń wstępnych.
Oznaczenie wstępne polegało na wykonaniu 10 oznaczeń przepuklenia dla każdego rodzaju tektury. Do badań wybrano ciśnienia zaciskające zgodne z zakresem podanym w tab. 1.
2. Wybrano program rev. 2.4 i zatwierdzono numer programu badań 1.
3. Zatwierdzono funkcję Print non-approved i Auto test.
4. Umieszczono badaną próbkę na płycie dolnej w równych odległościach od krawędzi bocznych
5. Urządzenie jest gotowe do przeprowadzenia serii 20 pomiarów, po 10 dla każdej ze stron.
3.2. Metoda zgniatania tektury falistej
Proces zgniatania tektury prowadzono na prasie śrubowej Lorentzen&Wettre o maksymalnej sile nacisku 100 kN. Zgniatana tektura miała wymiary 250*200 mm. Zgniatano za każdym razem plik o liczności 10 szt. próbek o wymiarach jw. Na wstępie założono, że proces zgniatania będzie prowadzony do momentu całkowitego zgniecenia warstw płaskich tektury. Założono, że moment całkowitego zgniecenia będzie można rozpoznać po tym, że siła nacisku zacznie raptownie rosnąć. Jednak w praktyce okazało się, że dana tektura wykazywała gwałtowny wzrost siły np. po przekroczeniu 12 kN, ale przy kontynuowaniu zgniatania następowało np. po przekroczeniu 18 kN raptowne zmniejszenie siły. Natomiast inne rodzaje tektury osiągały szybki wzrost siły nacisku już w granicach 10 kN, co nie zmieniało się już do 33 kN. Dla pewności postanowiono, że wszystkie rodzaje tektury będą zgniatane aż do wystąpienia siły 33 kN. Wzrokowa ocena stopnia zgniecenia warstw płaskich potwierdzała, że uzyskany stopień zgniecenia jest maksymalny. Dodatkowo porównywano wymiar grubości zgniatanego pakietu z analogicznym wymiarem w momencie zakończenia procesu zgniatania, co za każdym razem wykazywało, że wymiar ten zmniejszał się około sześciokrotnie.
4. Wyniki badań
W niniejszej pracy przeprowadzono 200 oznaczeń dla każdego rodzaju tektury. W zestawieniu wyników podano wartości średnie, maksimum i minimum, odchylenie standardowe. Rozróżniono również średnie dla strony zewnętrznej i wewnętrznej badanej tektury. Dla każdego zbioru wyników obliczone wartości przepuklenia przedstawiono tabelach.
Porównując średnie wartości przepuklenia i zakresy uzyskanych danych, przeprowadzono analizę wyników.
4.1. Wyniki badań
dla tektury falistej trzywarstwowej
W tab. 2. porównano wartości średnie dla strony zewnętrznej i wewnętrznej próbek NZG dla tektury falistej trzywarstwowej i obliczono ich różnicę w procentach.
W tab. 3. porównano wartości średnie dla strony zewnętrznej i wewnętrznej probek ZG dla tektury falistej trzywarstwowej i obliczono ich różnicę w procentach.
Dla próbek zgniecionych uzyskano wyższe wartości przepuklenia niż dla próbek niezgniecionych. Różnice wynosiły od 60 do 185 kPa, co stanowiło od 9,0% do 29,6%. Taka tendencja jest zachowana we wszystkich badanych przypadkach tektury trzywarstwowej, dlatego można wnioskować, że zgniecenie tektury nieznacznie podwyższa wartość przepuklenia, w niektórych przypadkach znacząco bo przepuklenie różni się nawet o ok. 30%, np. dla tektury TL2130/HP120/TL2130.
Różnice uzyskano również, porównując wartości średnie przepuklenia dla strony zewnętrznej i wewnętrznej badanej próbki. Zarówno dla próbek niezgniecionych (NZG), jak i zgniecionych [ZG] przepuklenie strony zewnętrznej było wyższe od wewnętrznej – wyniki różniły się tutaj od 4,3% do 28,1% (dla NZG) oraz od 1,7% do 15,6% dla ZG.
4.2 Wyniki badań
dla tektury falistej pięciowarstwowej
W tab. 4. porównano wartości średnie próbek NZG i ZG dla tektury falistej pięciowarstwowej i obliczono ich różnicę w procentach.
W tab. 5. porównano wartości średnie przepuklenia dla strony zewnętrznej i wewnętrznej próbek NZG i obliczono ich różnicę w procentach.
W tab. 6. porównano wartości średnie przepuklenia dla strony zewnętrznej i wewnętrznej próbek ZG i obliczono ich różnicę w procentach.
Dla próbek zgniecionych uzyskano wyższe wartości przepuklenia niż dla próbek niezgniecionych. Różnice wynosiły od 50 do 200 kPa, co stanowiło od 1,7% do 17,9%. Podobne wyniki można było również zauważyć dla tektury trzywarstwowej. Nie stanowią one dużych różnic w wartościach przepuklenia, jednak we wszystkich badanych przypadkach występuje ta sama tendencja. Dlatego można wnioskować, że zgniecenie tektury nieznacznie podwyższa wartość przepuklenia.
Nieznaczne różnice uzyskano również, porównując wartości średnie przepuklenia dla strony zewnętrznej i wewnętrznej badanej próbki. Zarówno dla próbek niezgniecionych (NZG) i zgniecionych [ZG] przepuklenie strony zewnętrznej było wyższe od wewnętrznej – wyniki różniły się tutaj od 1,5% do 15,4% (dla NZG) oraz od 3,4% do 11% (dla ZG).
Porównanie wyników badań od strony zewnętrznej i wewnętrznej daje w efekcie wniosek, że różnice między wynikami od strony zewnętrznej i wewnętrznej są wyraźniejsze dla tektury trzywarstwowej niż pięciowarstwowej i to zarówno po zgnieceniu, jak i bez zgniecenia. Wynika to stąd, że w przypadku tektury trzywarstwowej różnice te wynikają z różnic wytrzymałości między dwoma skrajnymi warstwami płaskimi. Natomiast w tekturze pięciowarstwowej od strony zewnętrznej znajduje się dodatkowa warstwa pofalowana, o mniejszej podziałce i wysokości, która częściowo redukuje ten wpływ. Z otrzymanych wyników można wnioskować, że prawdopodobnie drobniejsza fala jest właśnie dlatego umieszczana przeważnie od zewnętrznej strony tektury. Należy przypuszczać, że umieszczenie jej od strony wewnętrznej dałoby w rezultacie wzmocnienie efektu wynikającego z różnic wytrzymałościowych skrajnych warstw płaskich.
5. Analiza statystyczna wyników
Do analizy statystycznej wybrano test t-Studenta w celu porównania istotności różnic dwóch wartości średnich przepuklenia tj. dla próbek niezgniecionych NZG i zgniecionych ZG. Dzięki niemu możemy dowiedzieć się czy dwie różne średnie są różne w wyniku przypadku, czy są różne istotnie statystycznie. W tym przypadku dokładność oceny wartości średniej z próby zależy od liczebności próby: im większa jest próba, tym mniejszy jest błąd standardowy, a co za tym idzie mniejsze prawdopodobieństwo hipotezy zerowej. Zadaniem analizy jest wykrycie istnienia istotnej różnicy lub jej braku między wartościami parametrów tj. wartościami średnimi charakteryzującymi różne próbki przed zgnieceniem NZG i po zgnieceniu ZG. Badane próbki stanowią próby zależne, oznacza to, że należą do tej samej grupy obiektów, które są badane dwukrotnie w różnych warunkach, po ingerencji.
Wynikiem testu jest uzyskana wartość t i poziom p. Poziom p oznacza prawdopodobieństwo błędu związanego z przyjęciem hipotezy o istnieniu różnic między średnimi. Jeśli p<0,05, to średnie istotnie się różnią.
Graficzna interpretacja otrzymanych rezultatów przedstawiona została na wykresach, które przedstawiają histogram i wykres normalności pozwalające stwierdzić, czy rozkład wyników jest normalny. W artykule jako przykład graficznej interpretacji wyników przedstawiono wartości przepuklenia dla tektury falistej trzywarstwowej KL 125/HP120/KL125 (tab. 7. oraz rys. 1.
i 2.). Przy analizie dołączony jest również wykres przedstawiający tzw. skrzynki z wąsami dla wybranych zmiennych (rys. 3.). Przy ich pomocy możemy dokonać porównania wartości średnich w dwóch grupach. Punkt środkowy reprezentuje wartość średniej a wąsy wyznaczają 95% przedział ufności danej średniej. Po odrzuceniu hipotezy o równości średnich wąsy tych skrzynek nie powinny na siebie nachodzić.
Analiza statystyczna testu T-studenta dla tektury falistej trzywarstwowej i pięciowarstwowej wskazuje, że w większości przypadków (8/10) uzyskane wyniki są istotne statystycznie. Oznacza to, że prawdopodobieństwo (p) błędu z przyjęciem hipotezy o istnieniu różnic jest mniejsze od 0,05. Wyjątek stanowią tutaj tylko 2 rodzaje tektury falistej pięciowarstwowej nie spełniające tego warunku: KL275/HP170/HP170/HP170/Kl275, gdzie p=0,24561 oraz KL180/HP170/KL180/HP170/KL275, gdzie p =0,12789. W obu wymienionych przypadkach występują duże wartości odchylenia standardowego mieszczące się w przedziale od 200 do 370. Obserwujemy tutaj duży rozrzut wyników przepuklenia, który może świadczyć o niejednorodności tektury. Dla wspomnianych tektur nie zauważamy istotnych różnić średnich wartości przepuklenia dla próbek NZG i ZG. Różnice te wynoszą odpowiednio 1,7% (dla KL275/HP170/HP170/HP170/Kl275) oraz 2,1% (dla KL180/HP170/KL180/HP170/KL275).
Podczas badania tektury falistej trzywarstwowej zaobserwowano mniejszy rozrzut wyników przepuklenia, a tym samym mniejsze odchylenie standardowe. Analizując średnie próbek NZG i ZG zauważono większe różnice pomiędzy nimi (wynoszące nawet 30%) w porównaniu z tekturą falistą pięciowarstwową. Powyższe dane miały wpływ na wyniki analizy statystycznej, które potwierdziły, że w przypadku tektury falistej trzywarstwowej wszystkie badane próbki są istotne statystycznie, co potwierdza graficzna interpretacja otrzymanych rezultatów przedstawiająca wykres dla wybranych zmiennych. Po uwzględnieniu 95% przedziału ufności danej średniej skrzynki z wąsami we wszystkich pięciu przypadkach nie nachodzą na siebie, co jest potwierdzeniem, że wyniki są istotne statystycznie.
6. Podsumowanie i wnioski
Analizując wyniki przeprowadzonych badań stwierdzono, że próbki tektury zgniecionej ZG miały wyższe przepuklenie od próbek niezgniecionych NZG. Różnice te wynosiły od 2 do 30%. We wstępnej hipotezie założono, że to próbki NZG powinny mieć wyższą wartość przepuklenia, ponieważ nie ulegają one żadne sile nacisku, która mogłaby obniżyć ich wytrzymałość. Dlaczego przypuszczenia nie potwierdziły się? Wyższe wartości dla próbek ZG mogą być wynikiem tego, że zgniecenie warstw pofalowanych tektury powoduje zbliżenie się warstw płaskich do siebie w związku z tym można przypuszczać, że powyższe wyniki są tego efektem. Drugim powodem potwierdzającym wyniki naszego eksperymentu, może być zachowanie się tektury w wyniku docisku pierścienia górnego – wówczas na dwóch powierzchniach (dolnej i górnej) badanej tektury tworzą się okręgi wynikające z pierścieni zaciskowych, co powoduje, że badana tektura osłabia się na tej krawędzi. Wstępnie zgnieciona tektura nie wykazuje tego efektu tworzenie okręgu dlatego może wskazywać wyższe wyniki.
W 8 na 10 badanych przypadków uzyskane wyniki są istotnie statystycznie. W dwóch przypadkach, gdzie hipoteza jest zerowa występuje duży rozrzut wyników cząstkowych przepuklenia najprawdopodobniej spowodowany niejednorodnością tektury. Pomimo tych dwóch przypadków wpływ zgniecenia na wynik przepuklenia jest zauważalny i wszędzie wskazuje tendencję rosnącą dla próbek ZG.
W Laboratorium Badań Opakowań Transportowych zdarzają się sytuacje, gdy do badań otrzymuje się tekturę falistą pięciowarstwową lub siedmiowarstwową z wysoką falą, która nie mieści się pod aparatem do badania przepuklenia. Wówczas musimy ją zgnieść, żeby można było przeprowadzić badanie. Dotychczas zakładaliśmy, że podawane przez nas wyniki są zaniżone poprzez zgniecenie tektury. Wyniki niniejszej pracy wskazują, że jest jednak odwrotnie. Pozwoli to na podawanie wyników z uwzględnieniem wartości błędu wynikającego ze zgniecenia tektury, który w przeprowadzonej pracy dla tektury falistej pięciowarstwowej nie przekracza 18%.
Drugim, równie ważnym wnioskiem wynikającym z niniejszej pracy jest uzyskanie wyższych wartości przepuklenia dla strony zewnętrznej badanej próbki niż dla wewnętrznej. Różnice tutaj nie są znaczące, ale występują we wszystkich badanych przypadkach. Wyższe wartości od strony zewnętrznej mogą być związane z tym, że zewnętrzna warstwa jest mocniejsza.
Literatura
[1] PN-EN ISO 2759: 2014. Tektura. Oznaczanie wytrzymałości na przepuklenie.
Edyta WALECKA-GIELNIAK
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
