Puszka z tektury alternatywą dla aluminiowej?
1 Jan 1970 11:48

Czołowy fiński producent systemów pakowania produktów płynnych, firma Lamican Oy, zaprezentowała nowe, nadające się do odzysku opakowanie o nazwie LamiCan – aseptyczną puszkę z tektury o pojemności 250 ml. Płyny nalewane do puszki typu LamiCan można przechowywać nawet 12 miesięcy bez potrzeby używania kosztownych urządzeń chłodniczych lub konserwantów. Opakowanie typu LamiCan jest zbudowane z kilku złączonych ze sobą warstw. Górne denko (wieczko) wykonywane jest z folii wielowarstwowej, tektury podłożowej, warstwy aluminium, powłoki podkładowej wiążącej i warstwy termozgrzewalnej. Pobocznica puszki składa się z: warstwy lakieru ochronnego, zadrukowanego papieru, dwu warstw polimeru przedzielonych tekturą podłożową, folii aluminiowej oraz warstwy termozgrzewalnej. Denko puszki jest wytwarzane z tektury podłożowej, folii aluminiowej oraz warstwy termozgrzewalnej. Ten skład powoduje, że 75 proc. opakowania stanowi tektura. Do puszki można nalewać szeroką gamę napojów, takich jak produkty mleczne, herbaty, napoje odżywcze i energetyczne, wina, alkohole (do 22 proc.), oleje, koktajle owocowe, nektary i soki. Lamican jest w pełni zintegrowaną koncepcją pakowania, co oznacza, że jego twórca zapewnia dostawy tektury oraz urządzeń do napełniania opakowań. Maszyny typu Lamican LAC-250 oraz tektura opakowaniowa są produkowane przez firmę Lamican Oy w fabryce – i jednocześnie centrum rozwojowym – w Valkeakoski w Finlandii. Produkcja puszki odbywa się w następujący sposób: wstępnie zadrukowana tektura odwijana ze zwoju jest podawana do maszyny, gdzie następuje formowanie pobocznicy puszki wokół trzpienia w postać rury, której krawędzie są następnie zgrzewane za pomocą gorącego powietrza w szew wzdłużny. Materiał wieczkowy z taśmą zamykającą jest podawany ze zwoju do urządzenia do wykrawania. Wieczko z otworem do wylewania lub picia, który jest szczelnie zaklejony łatwootwieralną taśmą zamykającą, zostaje umieszczone na dnie uformowanej rury (pobocznicy puszki). Powierzchnia zgrzewania jest aktywowana gorącym powietrzem i wieczko zostaje zamocowane przez zgrzewanie we wnętrzu rury. Inaczej mówiąc, opakowanie stoi „do góry dnem”. W tej pozycji opakowanie zostaje przesłane do zespołu napełniającego produktem. Integralną część procesu pakowania stanowi pakowanie aseptyczne. W komorze aseptycznej precyzyjnie odmierzona dawka nadtlenku wodoru jest wtryskiwana do wnętrza korpusu puszki (pobocznicy z zamontowanym górnym denkiem, czyli wieczkiem puszki, które znajduje się na dnie pobocznicy) i następnie odparowywana przez gorące powietrze. Wysterylizowane korpusy puszek są przekazywane do napełniania produktem. Napełnianie puszek produktem odbywa się jednocześnie na wszystkich sześciu torach zespołu napełniającego przez otwarte denko puszki. Przy napełnianiu stosowane są elektromagnetyczne przepływomierze dla kontroli działania nalewaków. Następnie korpus puszki zostaje zamknięty poprzez nałożenie denka puszki i zamocowanie go przez zgrzewanie. Powierzchnia zgrzewania jest aktywowana gorącym powietrzem i dociskana do pobocznicy dla uzyskania szczelnego opakowania. Maszyna jest wyposażona w układ usuwania piany. Gaz obojętny w przestrzeni (rezerwie) ekspansyjnej opakowania jest stosowany, kiedy jest to wymagane. Jak przekonuje producent, opakowanie typu LamiCan znacząco zwiększa atrakcyjność produktu, zarówno ze względów estetycznych (puszkę o pojemności 250 ml można atrakcyjnie zadrukować na całej pobocznicy), jak i ekonomicznych (aseptyczne pakowanie obniża koszty produkcji i dystrybucji). Dzięki szczelnemu zamknięciu opakowanie jest odporne na działanie znacznych obciążeń powodowanych przez ciśnienie wewnętrzne (hydrostatyczne) płynnej zawartości, a także sił zewnętrznych działających w transporcie. Istnieje wiele korzyści ze stosowania tektury jako materiału do produkcji puszek na napoje. Pierwszym jest wspomniana wyżej kwestia opłacalności produkcji. Tradycyjnie wykorzystywane jako materiały opakowaniowe metale: aluminium i blacha ocynowana (podobnie jak PET oraz szkło stosowane w produkcji butelek) stają się coraz droższe ze względu na podwyżki cen surowców stosowanych do ich wytwarzania oraz kosztów energii, podczas gdy ceny tektury pozostają na zbliżonym poziomie. Tektura jest również mile widziana przez europejskich legislatorów zajmujących się opakowaniami; w niemieckich przepisach uznaje się ją za „opakowanie korzystne dla środowiska” (podczas gdy te same przepisy nakładają na każdą puszkę z metalu dodatkowy zwrotny ryczałt podatkowy – czyli kaucję – w wysokości 25 eurocentów, która ma zniechęcać konsumentów do wyrzucania ich do śmieci). Z kolei w USA obserwuje się wzrost niechęci do PET jako materiału do produkcji opakowań jednorazowych i próby penalizacji jego użycia przez praworządców na poziomie władz miejskich, okręgów administracyjnych oraz poszczególnych stanów. Warto przy okazji dodać, że ocena cyklu życiowego opakowań z laminatu z udziałem tektury do mleka UHT (które generalnie nie różnią się własnościami od opisywanej puszki typu LamiCan), przeprowadzona w tym roku przez renomowany europejski Instytut Energii i Badań Środowiska (IFEU), wykazała, że ich parametry pod względem poziomu emisji CO2 oraz wykorzystania zasobów odnawialnych – w porównaniu z opakowaniami wykonanymi z PE-HD i z PET – są najlepsze. Na podstawie informacji firmy Lamican Oy opracował TK