W dzisiejszym wysoce konkurencyjnym środowisku rozwijanie kreatywności w zakresie innowacji we wzornictwie opakowań jest sprawą o podstawowym znaczeniu.
Dzięki okresowi nieprzerwanego rozwoju proces druku fleksograficznego osiągnął możliwości reprodukcji wykraczające znacznie poza to, co było możliwe w przeszłości, co stawia go na równi z wklęsłodrukiem czy offsetem. Było to możliwe dzięki najnowszym postępom w zakresie technologii grawerowania aniloksów (wałków rastrowych), rozwojowi form drukowych oraz farb.
Bardzo ważne jest teraz, aby drukarze rozumieli charakterystykę swoich siatek rastrowych nie tylko poprzez liniaturę i pojemność, ale także poprzez typ grawerowania aniloksów oraz geometrię komórek w celu zmaksymalizowania wydajności wałków rastrowych. Liniatura zapewnia kontrast drukowanego obrazu (ostrość), zaś pojemność – nasycenie koloru oraz gęstość optyczną, jednak kształt komórek i geometria grawerunku są kluczowe dla zoptymalizowania własności transferu farby z aniloksów.
Siatka heksagonalna o kącie nachylenia kałamarzy 60° była do niedawna najpopularniejszym typem grawerowania w wałkach rastrowych. Za taką standaryzacją przemawiał przyrost wydajności w porównaniu z wcześniej stosowanymi wzorami o kącie nachylenia 30 i 45°.
Ponad 2 tys. lat temu greccy matematycy jako pierwsi uznali strukturę plastra miodu za najlepszy sposób dzielenia dowolnej powierzchni na równe części – znamy ją dzisiaj jako „Honeycomb Conjecture”. W 1999 r. matematyk Thomas C. Hales dowiódł, że regularny wzór sześciokątny lub plaster miodu to najlepsza metoda podzielenia określonej powierzchni na strefy o równej powierzchni i najmniejszym możliwym do uzyskania łącznym obwodzie.
Heksagonalny wzór o kącie 60° umożliwia zgromadzenie na danej powierzchni większej liczby kałamarzyków i zapewnia najwydajniejszy rozkład farby. Oznacza to marnowanie mniejszej ilości przestrzeni w porównaniu z kształtem romboidalnym (osiąganym przy tradycyjnej siatce 45-stopniowej).
To właśnie ten powód – najbardziej ujednolicona dystrybucja farb – stał się przyczyną, dla której 60-stopniowe siatki heksagonalne stały się standardem w druku fleksograficznym.
Heksagonalny wzór o kącie pochylenia 60° ma jednak istotne ograniczenia wynikające z transferu oraz przepływu farby. Wzór 60-stopniowy składa się z milionów pojedynczych sześciokątnych komórek wyżłobionych na powierzchni wałka rastrowego. Przy strukturach zamkniętych każdy obrót wałka powoduje zawirowania farby, a w rezultacie uwięzienie w niej powietrza. Te zawirowania przyczyniają się do powstawania mikroskopijnych spienień oraz nierównego rozkładu farby na formie drukowej i dalej na podłożu. Spienianie w druku prowadzi do powstania tzw. pin holes, czyli drobniutkich dziurek w warstwie farby. Przy dużych prędkościach zawsze następuje utrata gęstości koloru, co jest powodowane przez niezdolność zamkniętych struktur heksagonalnych do całkowitego napełnienia się farbą przy
każdym obrocie. Kolejnym dużym ograniczeniem jest słabe dozowanie farby; standardowa siatka o kącie 60° ze względu na stożkowy kształt kałamarzyka pozwalała na transfer jedynie 60-70% objętości zawartej w nim farby. Pozostałości farby na dnie kałamarzyków zasychają lub sieciują, obniżając pojemność kałamarzyków i ilość przenoszonej farby.
Od tego czasu sprawy ruszyły z miejsca; postęp technologiczny i pojawienie się zaawansowanej technologii laserowej umożliwiły dostawcom wałków rastrowych opracowanie nowych metod grawerowania, które zdeklasowały wydajność konwencjonalnej heksagonalnej siatki o kącie 60°. W tym artykule zajmiemy się drukiem apli, drukiem kombinowanym oraz drukiem Flexo HD, wyjaśnimy ich główne zalety, a także jak pomagają w uzyskaniu w druku flekso identycznej jak w offsecie i wklęsłodruku jakości.
Aple i druk kombinowany
W przypadku druku apli oraz druku kombinowanego najlepszym wyjściem jest MaxFlo+ (rys. 1). Ten typ grawerowania zapewnia doskonałe własności uwalniania farby gwarantujące optymalne ilości do zapewnienia druku apli o wysokiej gęstości, a jednocześnie wyjątkowo czystych krawędzi dzięki utrzymaniu wysokiej liniatury.
W zależności od rodzaju podłoża oraz systemu farbowego specyfikacja wałka rastrowego i rodzaj grawerowania mogą się różnić. Posiadanie dobrze zdefiniowanych oczekiwanych efektów druku z określeniem tolerancji pozwoli dostawcy aniloksów na zaproponowanie możliwie najlepszych wartości technicznych wałków rastrowych, dopasowanych do warunków, w jakich będzie się odbywał druk.
Siatka MaxFlo+ jest z powodzeniem wykorzystywana do druku kombinowanego farbami UV z pojemnościami w zakresie 6-7 cm3/m2, przy utrzymaniu wysokiej liniatury 315-355 lpc. Kanały poprawiają przepływ farby i redukują jej napowietrzanie, co daje w efekcie wyraźnie mniejszą obecność otworków lub ubytków w druku, które są głównymi przyczynami obniżania gęstości optycznej.
W przypadku tektury falistej objętość komórek niezbędna do druku kombinowanego jest na ogół wyższa, podobnie jak w przypadku minimalnych punktów drukujących (4% lub mniej). W tych przypadkach z powodzeniem stosowano zakres pojemności między 7 a 9 cm3/m2. MaxFlo+ umożliwia firmom drukującym na tekturze falistej używanie wyższych specyfikacji wałków rastrowych, a mimo to utrzymywanie wysokiego i stałego transferu farby. Zapewnia to nie tylko uzyskiwanie bardziej wyrazistej grafiki, ale także poprawę krycia w aplach, które stają się gładsze i bardziej zwarte, z mniejszą ilością przebarwień.
Druk HD Flexo
Innowacje zachodzące we wszystkich elementach maszyn drukujących nieustannie podnoszą poprzeczkę w druku flekso, umożliwiając przetwórcom dorównanie – a nawet przekraczanie – jakości wklęsłodruku i offsetu. Zapotrzebowanie na wyższą jakość sprawiło, że Flexo HD stało się nową siłą napędową w przemyśle fleksograficznym. Było to możliwe dzięki rozwojowi form drukowych i farb w połączeniu z rozwojem nowych siatek rastrowych.
Najpierw pojawiła się technologia laserowa, a gdy do tego dołożono zastosowanie światłowodów, pozwoliło to dostawcom wałków rastrowych na grawerowanie liniatury przekraczającej 800 lpc, podczas gdy lasery CO2 zapewniały maksymalną liniaturę 470 lpc. Mniejsza szerokość wiązki umożliwiła ogromny wzrost liniatur. Nowe lasery zostały wyposażone w specjalistyczne oprogramowanie, które zapewniło możliwość manipulowania i kontroli grawerowania laserowego na nieosiągalną dotychczas skalę. To pozwala dostawcom wałków rastrowych tworzyć niestandardowe kształty komórek, które zapewniają wyjątkowe własności uwalniania farby przy najdrobniejszej liniaturze.
Drugim czynnikiem były zmiany w przepływie i składzie farb. Nowe drobno zmielone pigmenty farbowe umożliwiają uzyskanie większego nasycenia oraz intensywności koloru przy zmniejszeniu objętości kałamarzyków.
Ważną rolę odegrała w ostatnim czasie technologia form drukowych, ponieważ nowe cyfrowe płyty HQ lub HD umożliwiły ogromne zwiększenie gęstości rastra na formie drukowej. Obraz płyty HD różni się od tego znanego z konwencjonalnej płyty CtP. Jest on wykonany z dużej liczby punktów rastrowych o zmiennej wielkości i ze zwiększonym podparciem na płycie, co pozwala na uzyskanie gęstości rastra na formie drukowej o wyższej liniaturze oraz umożliwia odwzorowanie punktów mniejszych niż 1%. Bardzo ważne jest, by przed wdrożeniem tej technologii płyt dokładnie określić specyfikację form drukowych z siatką rastrową w celu zapewnienia właściwego działania tej technologii.
Dostawca aniloksów będzie teraz potrzebował również znać rodzaj farby, podłoża, rozdzielczość formy drukowej oraz oczekiwane minimalne procentowe pokrycie punktu rastrowego. Posiadając te informacje, będzie w stanie zaproponować klientom najlepsze rozwiązanie.
W druku w technologii HD kluczowe znaczenie mają jednorodność oraz powtarzalność druku. Z uwagi na potrzebę użycia aniloksów o większej rozdzielczości, rekomendujemy wykorzystanie w druku HD wałków rastrowych z siatką ProFlo. Struktura tej siatki rastrowej została zaprojektowana specjalnie z myślą o drukach wysokiej jakości. Formy drukowe wyposażono również w komórki o udoskonalonym profilu, który zapewnia bardziej równomierne i lepiej kontrolowane krycie farbą. Kałamarzyki gwarantujące szybkie uwalnianie farby przekazują nie mniej niż 15% dodatkowej farby w porównaniu z konwencjonalnym grawerowaniem o kącie 60°, umożliwiając producentom opakowań lub etykiet wykonywanie druków, które spełnią ich oczekiwania w zakresie intensywnego koloru przy wysokiej liniaturze (rys. 3).
Stworzenie kałamarzyka na wałku rastrowym o otwarciu na poziomie równym lub mniejszym od minimalnej średnicy punktu rastrowego zapewniło drukarzom osiąganie oczekiwanej jakości druku. Gwarantuje to, że wałki rastrowe będą przenosić na formę drukową właściwą ilość farby i nie doprowadzą do przyrostu najmniejszych punktów rastrowych, co pozwoli uniknąć sytuacji, którą niektórzy nazywają „brudnym drukiem”.
Liniatura oraz pojemność są określane w powiązaniu z wcześniej wspomnianymi parametrami druku, jednak w przypadku druku HD z liniaturą formy 175-200 lpi najbardziej zestandaryzowana liniatura i pojemność w druku szeroko- i wąskowstęgowym zawierają się w granicach 470-550 lpc oraz 3,5-2,0 cm3/m2.
Więcej informacji na stronie producenta i u autoryzowanego przedstawiciela, firmy GRAW.
Sonia Arcos
Sonia Arcos jest dyrektorem technicznym ds. sprzedaży w Cheshire Anilox Technology z przeszło 12-letnim doświadczeniem w branży poligraficznej. Posiada wysokie kwalifikacje zawodowe i rozległą wiedzę techniczną w zakresie druku fleksograficznego.
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
