Zapach drukarni. Każdy go zna. Mieszanka ciepłego pyłu papierowego, farby, smaru maszyn. Czasem jednak bywa inaczej, kiedy na przykład jest realizowane zlecenie na „pachnące druki”. Drukarnia pachnie owocami lub kwiatami. W czasach wszechobecnej reklamy, udoskonalania i uprzyjemniania wszystkiego, co tylko można, zdarza się to coraz częściej.
Do ich wykonania potrzebne są specjalne farby lub lakiery.
W druku offsetowym istnieją dwie metody przenoszenia zapachu na gotowy, wydrukowany produkt:
– przez dodawanie olejków aromatycznych do farby lub lakieru. Metoda polega na dodawaniu tuż przed drukowaniem do farb o niskim zapachu własnym olejków o odpowiednim aromacie. Ich łączna ilość nie może przekraczać 5-10% objętości farby, ponieważ może ona stracić właściwą charakterystykę drukowności i powodować tonowanie lub brudzenie. Wadą tego rozwiązania jest fakt, że olejki ulatniają się w sposób ciągły i ich zapach z powierzchni druku stopniowo znika;
– przez dodawanie mikrokapsułek zapachowych do farby lub lakieru. Jest to najskuteczniejsza metoda przenoszenia zapachów na druki. Odpowiednie olejki zapachowe są zamykane w mikrokapsułki, które uwalniają zapach dopiero po rozgnieceniu ich podczas pocierania. Pozwala to na uzyskanie efektu zapachowego w dowolnie wybranym momencie, a olbrzymia ilość mikrokapsułek zapewnia wielokrotność i powtarzalność takiego efektu. Aby zapobiec rozgniataniu się kapsułek podczas procesu drukowania, stosuje się dodatkowo kapsułki dystansowe o większej średnicy niż te z olejkiem zapachowym. Łączna ich ilość nie powinna jednak przekraczać 20% masy farby lub lakieru.
Kapsułki zapachowe w farbie
Kapsułki można dokładać do farby, jednak nie jest to satysfakcjonujące rozwiązanie. Druk partii rastrowych związany jest bowiem z dokładnym i ograniczonym prowadzeniem farby. Natomiast efekt zapachowy jest tym większy, im większa ilość farby z kapsułkami znajdzie się na druku. W tym wypadku kłopotliwe jest utrzymanie właściwej równowagi farbowo-wodnej, a procesy związane z dalszą obróbką (np. falcowanie, szycie, cięcie) muszą być przeprowadzane w sposób jak najmniej narażający druki na tarcie i docisk.
Kapsułki zapachowe w lakierze
Jest to najbardziej powszechna metoda. Kapsułki zapachowe dodaje się do lakieru dyspersyjnego lub olejowego o niskim zapachu własnym.
Stosowanie lakieru dyspersyjnego jest opłacalne wyłącznie przy druku bardzo wysokich nakładów, należy bowiem uwzględnić ilość lakieru, która jest niezbędna do zapełnienia zbiornika. Dlatego też przy niższych nakładach najbardziej ekonomiczne jest dodawanie kapsułek zapachowych do lakierów olejowych o niskim zapachu własnym.
Podczas drukowania należy pamiętać o tym, aby:
– ilość nadawanego lakieru była możliwie maksymalna;
– docisk ustawiony był na minimum;
– temperatura zespołu drukowego była jak najniższa;
– prędkość drukowania nie była zbyt mała, ponieważ może powodować podsychanie lakieru na wałkach;
– dozowanie roztworu zwilżającego było minimalne, bowiem nadmiar wody może powodować oddzielanie się mikrokapsułek od lakieru.
Do druku najlepiej jest stosować papiery powlekane. Przy podłożach naturalnych lakier należy nanosić dwukrotnie. Nanoszoną ilość lakieru należy oceniać pocierając delikatnie palcem o arkusz. Na powierzchni podłoża powinna być wyczuwalna równomierna i wyraźna szorstkość kapsułek.
Paleta dostępnych zapachów jest właściwie nieograniczona. Co prawda nie wszystkie zapachy daje się odtworzyć, ale można skorzystać również z własnego olejku zapachowego spełniając szczególne warunki.
Ewa Rajnsz
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
