W dniu 16 grudnia 2024 r. Rada Europejska formalnie zaakceptowała rozporządzenie o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (PPWR). Dokument ma znacząco ograniczyć wytwarzanie odpadów opakowaniowych poprzez ustanowienie wiążących celów w zakresie ponownego użycia, ograniczenia niektórych rodzajów opakowań jednorazowego użytku i wymagania od podmiotów gospodarczych minimalizacji wykorzystania opakowań. Rozporządzenie obejmuje cały cykl życia opakowania.
Bezpieczne, zrównoważone i nadające się do recyklingu opakowania
Nowe przepisy obejmują między innymi następujące wymogi dotyczące opakowań:
Wymogi dotyczące etykietowania, znakowania i informacji (np. na temat składu materiału lub zawartości materiałów pochodzących z recyklingu) powinny ułatwiać konsumentom sortowanie i dokonywanie zrównoważonego wyboru.
Opakowania jednorazowe z tworzyw sztucznych
Nowe przepisy wprowadzają ograniczenia dotyczące jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych dla:
Cele w zakresie ponownego wykorzystania i obowiązki odnośnie ponownego napełniania
Rozporządzenie ustanawia nowe wiążące cele w zakresie ponownego wykorzystania do 2030 r. oraz orientacyjne cele na 2040 r. Cele różnią się w zależności od rodzaju opakowania używanego przez operatorów (na przykład wiążące cele na poziomie 40% dla opakowań transportowych i sprzedażowych oraz 10% dla opakowań zbiorczych).
Zgodnie z nowymi przepisami, firmy oferujące jedzenie na wynos będą musiały zaproponować klientom możliwość przyniesienia własnych pojemników do napełnienia zimnymi lub gorącymi napojami lub gotową żywnością, bez dodatkowych opłat.
Kolejne kroki
Grudniowe formalne przyjęcie PPWR przez Radę stanowi ostatni etap zwykłej procedury ustawodawczej. Rozporządzenie zostanie teraz opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie. Rozporządzenie zacznie obowiązywać 18 miesięcy od tego momentu.
Kontekst
Mimo że wskaźniki recyklingu w UE wzrosły, ilość odpadów opakowaniowych rośnie szybciej niż poziom odzysku. W 2022 r. w krajach Unii Europejskiej wytworzono prawie 186,5 kg odpadów opakowaniowych na osobę, z czego 36 stanowiły opakowania z tworzyw sztucznych. Oznacza to, że każdego dnia produkujemy pół kilograma odpadów opakowaniowych na osobę w UE.
Obecna dyrektywa UE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych została po raz pierwszy przyjęta w 1994 r. i była kilkakrotnie zmieniana. Określa ona zasady zapobiegania powstawaniu odpadów opakowaniowych i gospodarowania nimi w państwach członkowskich UE. Część ocen skuteczności PPWR wykazała jednak, że nie udało się jej zmniejszyć negatywnego wpływu opakowań na środowisko.
W tym kontekście w listopadzie 2022 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, które zastąpiłoby obowiązującą dyrektywę i zaktualizowało obecne ramy dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych w całym cyklu życia, w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym i Europy neutralnej dla klimatu.
Parlament Europejski i Rada przyjęły swoje stanowiska w sprawie proponowanego rozporządzenia odpowiednio w listopadzie i grudniu 2023 r. Obaj współprawodawcy osiągnęli wstępne porozumienie 4 marca 2024 r. po dwóch rundach nieformalnych negocjacji.
Opracowano na podstawie informacji Rady Europejskiej